Παρόλο που η βιταμίνη Β12 γενικά θεωρείται ασφαλής και καλά ανεκτή, υπάρχουν περιπτώσεις όπου μπορεί να προκαλέσει παρενέργειες

Η βιταμίνη Β12 (κοβαλαμίνη) είναι απαραίτητη για την υγεία του νευρικού συστήματος, την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων και τη σωστή λειτουργία του μεταβολισμού. Οι πιο συχνές παρενέργειες περιλαμβάνουν ήπιο ερεθισμό στο σημείο της ένεσης (όταν χορηγείται ενέσιμα), ήπιες αλλεργικές αντιδράσεις, πονοκέφαλο, ναυτία ή διάρροια.

Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να προκληθεί σοβαρή αλλεργική αντίδραση (αναφυλαξία).

Η πιθανότητα εμφάνισης παρενεργειών αυξάνεται όταν η δόση είναι υπερβολικά υψηλή ή όταν λαμβάνεται επί μακρόν χωρίς ιατρική παρακολούθηση.

Επίσης, κάποιοι άνθρωποι είναι πιο ευαίσθητοι στη βιταμίνη Β12 λόγω αλληλεπιδράσεων με φάρμακα ή υποκείμενων παθήσεων. Η παρακολούθηση των επιπέδων στο αίμα είναι απαραίτητη για ασφαλή χρήση.

Αν και οι παρενέργειες είναι σπάνιες, η βιταμίνη Β12 δεν πρέπει να λαμβάνεται αλόγιστα, ειδικά σε μορφή συμπληρώματος, χωρίς οδηγία γιατρού.

Βιταμίνη Β12 υπογλώσσια – Παρενέργειες

Η υπογλώσσια μορφή της βιταμίνης Β12 είναι ιδιαίτερα δημοφιλής, καθώς προσφέρει ταχεία απορρόφηση απευθείας από το στόμα, παρακάμπτοντας το πεπτικό σύστημα.

Παρόλο που θεωρείται ασφαλής, υπάρχουν κάποιες πιθανές παρενέργειες, ειδικά σε άτομα με ευαισθησία στη συγκεκριμένη μορφή ή στα έκδοχα του σκευάσματος.

Οι συχνότερες παρενέργειες περιλαμβάνουν μεταλλική γεύση, ήπιο ερεθισμό στο στόμα ή στη γλώσσα, πονοκέφαλο, ναυτία ή διαταραχές του στομάχου.

Πολύ σπάνια μπορεί να εμφανιστούν αλλεργικές αντιδράσεις όπως φαγούρα, εξάνθημα, πρήξιμο στα χείλη ή στη γλώσσα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η διακοπή της χρήσης και η άμεση ιατρική αξιολόγηση είναι απαραίτητες.

Η υπογλώσσια βιταμίνη Β12 ενδείκνυται για άτομα που έχουν πρόβλημα απορρόφησης μέσω του εντέρου, όπως σε περιπτώσεις γαστρίτιδας ή έλλειψης ενδογενούς παράγοντα.

Ωστόσο, και αυτή πρέπει να λαμβάνεται υπό ιατρική καθοδήγηση για να αποφευχθούν τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες ή αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα.

Βιταμίνη Β12 συμπλήρωμα – Παρενέργειες

Τα συμπληρώματα βιταμίνης Β12 κυκλοφορούν σε διάφορες μορφές: δισκία, κάψουλες, σταγόνες, υπογλώσσια, ενέσιμα. Παρότι θεωρούνται γενικά ασφαλή, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκύψουν παρενέργειες, κυρίως όταν η δόση είναι υψηλή ή λαμβάνονται χωρίς ιατρική παρακολούθηση.

Οι πιο συχνές παρενέργειες περιλαμβάνουν στομαχικές διαταραχές, φούσκωμα, πονοκέφαλο, αίσθημα κόπωσης, ή ακόμα και δερματικά εξανθήματα.

Σε κάποιους ανθρώπους, η βιταμίνη Β12 μπορεί να προκαλέσει αυξημένο άγχος ή ταχυκαρδία όταν λαμβάνεται σε πολύ υψηλές δόσεις. Σπανίως, έχουν αναφερθεί αλλεργικές αντιδράσεις στα πρόσθετα συστατικά του σκευάσματος.

Είναι σημαντικό να ακολουθείται η συνιστώμενη δοσολογία και να ελέγχεται περιοδικά το επίπεδο της βιταμίνης στο αίμα.

Η χρήση συμπληρώματος χωρίς να υπάρχει πραγματική έλλειψη μπορεί να είναι περιττή και σε ορισμένες περιπτώσεις να δημιουργήσει πρόβλημα.

Εάν εμφανιστούν ανεπιθύμητα συμπτώματα, συνιστάται διακοπή του συμπληρώματος και επικοινωνία με επαγγελματία υγείας.

Βιταμίνη Β12 φυσιολογικές τιμές

Οι φυσιολογικές τιμές της βιταμίνης Β12 στο αίμα κυμαίνονται μεταξύ 190 και 950 pg/mL, ανάλογα με το εργαστήριο και τη μέθοδο μέτρησης. Τιμές κάτω από 200 pg/mL θεωρούνται χαμηλές και υποδηλώνουν έλλειψη, ενώ επίπεδα μεταξύ 200–300 pg/mL είναι οριακά και μπορεί να χρειαστούν περαιτέρω διερεύνηση με μέτρηση ομοκυστεΐνης και μεθυλμαλονικού οξέος.

Υψηλές τιμές (πάνω από 1000 pg/mL) συνήθως οφείλονται σε συμπληρώματα ή ενέσεις, αλλά σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να σχετίζονται με παθήσεις του ήπατος, αιματολογικά νοσήματα ή νεοπλασίες.

Η αξιολόγηση πρέπει να γίνεται πάντα από γιατρό με βάση τα συμπτώματα και τις συνοδές εξετάσεις.

Η διατήρηση των επιπέδων της Β12 σε φυσιολογικά όρια είναι σημαντική για την πρόληψη αναιμίας, νευρολογικών διαταραχών και κόπωσης.

Η μέτρηση της Β12 ενδείκνυται σε άτομα με διατροφή χαμηλή σε ζωικές τροφές, ηλικιωμένους, άτομα με πεπτικά προβλήματα ή χρήση φαρμάκων όπως η μετφορμίνη.

Πόσο καιρό μπορώ να παίρνω βιταμίνη Β12

Η διάρκεια χορήγησης της βιταμίνης Β12 εξαρτάται από την αιτία της χορήγησης και τη μορφή του σκευάσματος.

Σε περιπτώσεις διαγνωσμένης έλλειψης, η θεραπεία μπορεί να διαρκέσει από μερικές εβδομάδες μέχρι και εφ’ όρου ζωής, ειδικά σε παθήσεις όπως η κακοήθης αναιμία ή η χρόνια γαστρίτιδα.

Για άτομα που λαμβάνουν προληπτικά τη βιταμίνη λόγω χορτοφαγικής ή vegan διατροφής, η λήψη μπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστον, υπό την προϋπόθεση ότι παρακολουθούνται τα επίπεδά τους μέσω εξετάσεων αίματος.

Στην περίπτωση συμπληρωμάτων, είναι προτιμότερο να ακολουθείται κύκλος 2–3 μηνών και επανέλεγχος, αντί για συνεχή λήψη χωρίς αξιολόγηση.

Η μακροχρόνια χρήση της βιταμίνης Β12 γενικά δεν θεωρείται επικίνδυνη, αλλά μπορεί να αποκρύψει άλλες ανεπάρκειες ή να δώσει ψευδή εικόνα υγείας.

Συνεπώς, η λήψη της πρέπει να είναι προσωποποιημένη και να γίνεται πάντα με την καθοδήγηση γιατρού ή διατροφολόγου.

Βιταμινη Β12 πως την παίρνω

Η βιταμίνη Β12 μπορεί να ληφθεί με διάφορους τρόπους, ανάλογα με τις ανάγκες και τη γενική υγεία του ατόμου. Οι κύριες μορφές είναι:

• Διατροφή: Υπάρχει κυρίως σε ζωικά προϊόντα όπως συκώτι, κρέας, ψάρια, αυγά και γαλακτοκομικά.

• Συμπληρώματα από το στόμα: Δισκία, κάψουλες ή υπογλώσσια, που είναι κατάλληλα για ήπιες ελλείψεις.

• Υπογλώσσιες σταγόνες ή δισκία: Για άτομα με προβλήματα απορρόφησης στο πεπτικό.

• Ενέσεις: Σε σοβαρές ελλείψεις ή όταν δεν απορροφάται από το στόμα.

Η επιλογή μορφής εξαρτάται από το ιατρικό ιστορικό, τη διατροφή και τις εξετάσεις αίματος. Για καλύτερη απορρόφηση, είναι προτιμότερο να λαμβάνεται με άδειο στομάχι, εκτός αν υπάρχει δυσανεξία. Η συχνότητα και η δόση καθορίζονται πάντα από γιατρό.

Η βιταμιίνη β12 παχαίνει

Η βιταμίνη Β12 από μόνη της δεν προκαλεί αύξηση βάρους, καθώς δεν περιέχει θερμίδες και δεν επηρεάζει άμεσα τον μεταβολισμό του λίπους. Αντίθετα, η έλλειψή της μπορεί να προκαλέσει κόπωση, αδυναμία και διαταραχή στον μεταβολισμό, κάτι που με έμμεσο τρόπο μπορεί να επηρεάσει τη διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους.

Η λανθασμένη εντύπωση ότι η βιταμίνη Β12 παχαίνει ίσως προέρχεται από το γεγονός ότι άτομα που ξεκινούν να τη λαμβάνουν παρουσιάζουν αύξηση ενέργειας και καλύτερη διάθεση, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η όρεξη ή η σωματική δραστηριότητα. Η αύξηση βάρους, αν υπάρξει, είναι αποτέλεσμα συνολικών μεταβολών και όχι της ίδιας της βιταμίνης.

Σε περιπτώσεις που υπάρχει λήψη ενέσεων Β12, κάποιοι αναφέρουν προσωρινή κατακράτηση υγρών ή πρήξιμο, κάτι που δεν σχετίζεται με λίπος. Επομένως, η βιταμίνη Β12 δεν παχαίνει, όταν χρησιμοποιείται σωστά.

Υπερβολική Βιταμίνη Β12

Η υπερδοσολογία της βιταμίνης Β12 είναι σπάνια, καθώς είναι υδατοδιαλυτή και το πλεόνασμα αποβάλλεται με τα ούρα.

Ωστόσο, η πολύ υψηλή και παρατεταμένη λήψη μέσω συμπληρωμάτων ή ενέσεων μπορεί να οδηγήσει σε ανεπιθύμητα αποτελέσματα.

Πιθανά συμπτώματα υπερβολής περιλαμβάνουν ακμή, δερματικά εξανθήματα, υπερδιέγερση, αϋπνία, ή και αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών προβλημάτων σε άτομα με υψηλή ομοκυστεΐνη.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, πολύ υψηλά επίπεδα έχουν συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου ή επιδείνωση ήδη υπαρχόντων νοσημάτων.

Η παρακολούθηση των επιπέδων βιταμίνης Β12 είναι απαραίτητη όταν λαμβάνεται επί μακρόν ή σε υψηλές δόσεις.

Η αλόγιστη χρήση χωρίς λόγο και χωρίς παρακολούθηση μπορεί να προκαλέσει προβλήματα αντί για οφέλη.

Συχνές Ερωτήσεις για την βιταμίνη Β12

Όπως ισχύει με όλα τα θρεπτικά συστατικά για να αποφευχθούν οι παρενέργειες, η ισορροπία είναι το κλειδί.

Πηγές:

• Medicalnewstoday
• WebMD Vitamin B12 – Uses, Side Effects, and More