Κατά τους χειμερινούς μήνες, πολλοί άνθρωποι παρουσιάζουν ανεπάρκεια βιταμίνης D, επειδή μία από τις καλύτερες πηγές αυτής της σημαντικής βιταμίνης είναι η ηλιοφάνεια.
Η Ann Louise Gittleman, PhD , συγγραφέας του «Radical Longevity», η οποία εδρεύει στο Coeur d’Alene, Idaho, συνιστά σε άτομα με ανοιχτόχρωμο δέρμα να εκτίθενται 10 με 15 λεπτά στον ήλιο την ημέρα για να αυξήσουν τα επίπεδα της βιταμίνης D. «Τα άτομα που μαυρίζουν εύκολα μπορεί να χρειάζονται έως και 30 λεπτά και τα άτομα με σκούρο δέρμα μπορεί να χρειάζονται έως και δύο ώρες» υποστηρίζει. «Λέω πάντα στους ανθρώπους να “αγκαλιάζουν” προσεκτικά τον ήλιο». Σε μικρότερες ποσότητες, η βιταμίνη D υπάρχει σε ορισμένα τρόφιμα, όπως σε λιπαρά ψάρια, ενισχυμένα δημητριακά πρωινού και μανιτάρια, σύμφωνα με τα Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας (NIH) .
Ανεπάρκεια βιταμίνης D και προβλήματα υγείας
Συγκεκριμένα, μελέτες που εξετάζουν τη λήψη συμπληρωμάτων βιταμίνης D αναφέρουν ότι μειώνουν τον κίνδυνο ορισμένων ασθενειών ή παθήσεων. Πολλές μελέτες έχουν βρει μια σχέση, αλλά όχι σχέση αιτίου – αποτελέσματος, μεταξύ ατόμων με συγκεκριμένες ασθένειες και ανεπάρκεια στη βιταμίνη D. Γι’ αυτό που οι επιστήμονες είναι σίγουροι είναι ότι όταν η ανεπάρκεια στη βιταμίνη D είναι σοβαρή, ο κίνδυνος για οστικές ασθένειες, όπως ραχίτιδα σε παιδιά και οστεομαλακία σε ενηλίκους, αυξάνεται.
Ακολουθούν περιπτώσεις ασθενειών που συνδέονται με τη βιταμίνη D:
Τα χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D έχουν συσχετιστεί με την κατάθλιψη, σύμφωνα με προηγούμενες έρευνες, στις οποίες έλαβαν μέρος περισσότεροι από 31.000 συμμετέχοντες. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι η βιταμίνη D και οι υποδοχείς της βρίσκονται στις περιοχές του εγκεφάλου που εμπλέκονται με τη διάθεση και τη συμπεριφορά, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2020 στο «Journal of Affective Disorders».
Μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύτηκε τον Νοέμβριο του 2019 στο «BMC Neurology» βρήκε σχέση μεταξύ της ανεπάρκειας βιταμίνης D και ατόμων με άνοια, συμπεριλαμβανομένου του πιο συνηθισμένου τύπου της πάθησης, της νόσου Αλτσχάιμερ. Όσο πιο σοβαρή είναι η ανεπάρκεια, τόσο ισχυρότερη είναι η σχέση.
- Καρκίνος του προστάτη
Άλλη μελέτη βρήκε σύνδεση μεταξύ των χαμηλών επιπέδων της βιταμίνης D και του καρκίνου του προστάτη.
- Στυτική δυσλειτουργία
Μια συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2020 στο «Nutrients» διαπίστωσε ότι οι άνδρες με σοβαρή στυτική δυσλειτουργία είχαν χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης D.
Τα άτομα με σχιζοφρένεια είναι πιο πιθανό να έχουν ανεπάρκεια βιταμίνης D, σύμφωνα με μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2020 στην «Έρευνα Ψυχιατρικής». Αυτό μπορεί να οφείλεται στον ρόλο που παίζει η βιταμίνη D στις φλεγμονώδεις και ανοσολογικές αντιδράσεις του οργανισμού.
Ανεπάρκεια βιταμίνης D και συμπτώματα
Όμως, πώς ξέρετε εάν έχετε ανεπάρκεια βιταμίνης D; Ο καλύτερος τρόπος είναι μέσω μιας απλής εξέτασης αίματος. Στην ιδανική περίπτωση, τα επίπεδα της βιταμίνης D σας θα είναι περίπου 20 νανογραμμάρια ανά χιλιοστόλιτρο (ng/mL), ανά NIH.
Ωστόσο, ορισμένα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν ότι τα επίπεδα βιταμίνης D είναι πολύ χαμηλά. Εδώ είναι πέντε σημάδια που πρέπει να προσέξετε:
- Κόπωση
Το να αισθάνεται κάποιος κουρασμένος και νωθρός είναι πιθανώς το πιο κοινό σημάδι ανεπάρκειας βιταμίνης D, λέει η δρ Gittleman. Μια προηγούμενη μελέτη υποστήριξε ότι υπάρχει σημαντική συσχέτιση μεταξύ υπνηλίας κατά τη διάρκεια της ημέρας και χαμηλών επιπέδων βιταμίνης D. Άλλη μελέτη ανθρώπων με κόπωση και ανεπάρκεια βιταμίνης D διαπίστωσε ότι η θεραπεία με βιταμίνη D βελτίωσε τα επίπεδα κόπωσης των συμμετεχόντων σε σύγκριση με την ομάδα εικονικού φαρμάκου.
- Σπασμένα οστά και κατάγματα
«Τα κατάγματα των οστών που δεν επουλώνονται γρήγορα είναι ένα άλλο σημάδι» λέει η Gittleman. Αυτό συμβαίνει επειδή ένας από τους κρίσιμους ρόλους της βιταμίνης D είναι να βοηθάει το σώμα να απορροφά ασβέστιο, το οποίο υποστηρίζει την υγεία των οστών, σύμφωνα με το NIH. Η έρευνα δείχνει ότι τα επαρκή επίπεδα βιταμίνης D και ασβεστίου μπορούν να προωθήσουν τα υγιή οστά και να βοηθήσουν στην πρόληψη της οστεοπόρωσης, σύμφωνα με την κλινική Mayo.
- Χαμηλή ανοσία
Μια άλλη σημαντική λειτουργία της βιταμίνης D είναι η διατήρηση του ανοσοποιητικού συστήματος σε καλά επίπεδα. Ορισμένες μελέτες έχουν συσχετίσει χαμηλότερα επίπεδα βιταμίνης D με αυξημένο κίνδυνο λοίμωξης. Πριν από τη διάθεση των αντιβιοτικών, η βιταμίνη D είχε χρησιμοποιηθεί για τη θεραπεία λοιμώξεων, όπως η φυματίωση, σύμφωνα με το Harvard TH Chan School of Public Health.
- Μυϊκοί πόνοι
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η ανεπάρκεια βιταμίνης D μπορεί να προκαλέσει μυϊκό πόνο. Ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε τον Ιούνιο του 2018 στο «Bone Reports» σημείωνε ότι η βιταμίνη D μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των μυϊκών πόνων.
- Απώλεια μαλλιών
Μια προηγούμενη μελέτη διαπίστωσε συσχέτιση μεταξύ των χαμηλών επιπέδων βιταμίνης D και της απώλειας μαλλιών στις γυναίκες, η οποία επηρεάζει περισσότερο από το 55% εκείνων άνω των 70 ετών. Άλλη μελέτη, που δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2019 στο «Dermatology and Therapy», υποστήριξε αυτή τη σχέση, αλλά πρότεινε ότι απαιτείται περισσότερη έρευνα για να καθοριστεί εάν η συμπλήρωση βιταμίνης D μπορεί να αποτρέψει την τριχόπτωση.
