Το Bullying είναι μια μορφή επιθετικής συμπεριφοράς, στην οποία κάποιος ασκεί εσκεμμένα και επανειλημμένα σωματική και ψυχική κακοποίηση σε άλλο άτομο. Ο εκφοβισμός μπορεί να έχει τη μορφή φυσικής, η λεκτικής βίας. Οι συνέπειες του bullying μπορεί να συνεχιστούν και μετά την ενηλικίωση.

Υπάρχει η άποψη, ότι ο εκφοβισμός υπάρχει μόνο μεταξύ παιδιών στο σχολείο. Ωστόσο, μπορεί επίσης να συμβεί και στην εργασία. Περιλαμβάνει συμπεριφορές, όπως την λεκτική κακοποίηση και την κατάχρηση εξουσίας. Οι ενήλικες εκφοβιστές είναι άνδρες κατά 60%.  Επιπλέον ενώ οι άνδρες bullies τείνουν να κακοποιούν εξίσου και τα δύο φύλα, οι γυναίκες στοχοποιούν άλλες γυναίκες κατά περίπου 80%.

Bullying, αποτέλεσμα ανάγκης ελέγχου σε κάποιον άλλο

Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι επιθετικότητας: η εκ προ μελέτης επιθετικότητα και η αντιδραστική επιθετικότητα.

• Η εκ προ μελέτης επιθετικότητα, διακρίνεται από οργάνωση και επιθυμία.
• Η αντιδραστική επιθετικότητα ορίζεται ως παρορμητική. Είναι η αντίδραση σε μια απειλή και συνήθως σχετίζεται με έντονο συναίσθημα, ειδικά άγχος και θυμό.

Σε αντίθεση με το στερεότυπο που καθιστά τον νταή κοινωνικά αποκλεισμένο, οι bullies που δεν υπήρξαν ποτέ θύματα εκφοβισμού έχουν υψηλή αυτοεκτίμηση και τείνουν να είναι κοινωνικά κυρίαρχοι. Οι bullies έχουν χαμηλή ανοχή στην απογοήτευση, χαμηλή συναισθηματική νοημοσύνη και την τάση να βλέπουν τις αθώες συμπεριφορές των θυμάτων τους ως προκλητικές. Είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από κάποια ψυχική ασθένεια.

Από την άλλη, εκείνοι που έχουν πέσει θύματα εκφοβισμού, τείνουν να είναι πιο επιθετικοί από όσους δεν είχαν τέτοιες αρνητικές εμπειρίες. Είναι λιγότερο δημοφιλείς, και προέρχονται συχνά από οικογένειες χαμηλής κοινωνικοοικονομικής κατάστασης.

10% -14% θύματα σχολικού εκφοβισμού

Ορισμένα στατιστικά στοιχεία υποδηλώνουν ότι το 28% των μαθητών δημοτικού έχουν εμπειρία εκφοβισμού. Το 30% των μαθητών λυκείου παραδέχονται ότι έχουν εκφοβίσει άλλους συμμαθητές τους. Περίπου το 10% -14% των παιδιών έχουν υπάρξει θύματα εκφοβισμού για διάστημα άνω των έξι μηνών.

Τα αγόρια κάνουν bullying συχνότερα από τα κορίτσια, ειδικά στην περίοδο του γυμνασίου και έπειτα. Είναι πιθανό να ασκήσουν σωματική ή λεκτική κακοποίηση.

Μελέτες δείχνουν ότι οι εκπαιδευτικοί υποτιμούν συχνά τις περιπτώσεις εκφοβισμού στο σχολείο τους. Αντιλαμβάνονται μόνο το 4% των περιστατικών εκφοβισμού που συμβαίνουν. Επιπλέον, τα θύματα bullying σπάνια αποκαλύπτουν την κατάστασή τους. Οι γονείς  γνωρίζουν ότι το παιδί τους υφίσταται εκφοβισμό στις μισές μόνο περιπτώσεις.

Τα παιδιά που έχουν εκφοβιστεί μπορεί να παρουσιάσουν χρόνια, συστηματική φλεγμονή που συνεχίζεται έως την ενηλικίωση, ενώ οι εκφοβιστές μπορεί στην πραγματικότητα να αποκομίσουν οφέλη για την υγεία από την αύξηση της κοινωνικής τους κατάστασης μέσω του εκφοβισμού, σύμφωνα με ερευνητές της Duke Medicine. Οι συνέπειες του bullying φαίνεται να επηρεάζουν μόνο τα θύματα.

Κοινωνικές και συναισθηματικές συνέπειες του bullying μέχρι την ενηλικίωση 

Μελέτες έχουν δείξει ότι οι κοινωνικές και συναισθηματικές συνέπειες του bullying, συνεχίζονται μέχρι και την ενηλικίωση. Επιπλέον παρουσιάζουν αυξημένο άγχος και κατάθλιψη. Ωστόσο, τα θύματα αναφέρουν επίσης προβλήματα υγείας , όπως  ευαισθησία σε διάφορες ασθένειες.

Η Μελέτη της Great Smoky Mountains, συγκεντρώθηκαν πληροφορίες 1.420 ατόμων για περισσότερα από 20 χρόνια. Τα άτομα επιλέχθηκαν τυχαία οπότε δεν είχαν υψηλότερη πιθανότητα ψυχικής ασθένειας ή εκφοβισμού, από άλλους ανθρώπους.

Οι συμμετέχοντες ερωτήθηκαν για όλες τις εμπειρίες της ζωής τους. Από την παιδική ηλικία, την εφηβεία, μέχρι την ενηλικίωση τους. Μεταξύ άλλων, ερωτήθηκαν για τις εμπειρίες τους στον εκφοβισμό. Οι ερευνητές συνέλεξαν επίσης δείγματα αίματος για να εξετάσουν βιολογικούς παράγοντες.

Χρησιμοποιώντας τα δείγματα αίματος, οι ερευνητές μέτρησαν την πρωτεΐνη (CRP), δείκτη φλεγμονής και διάφορα προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένου του μεταβολικού συνδρόμου και των καρδιαγγειακών παθήσεων.

Υψηλότερα επίπεδα CRP τα θύματα bullying

Τα επίπεδα CRP επηρεάζονται από μια ποικιλία στρεσογόνων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένης της κακής διατροφής και της έλλειψης ύπνου. Επιπλέον σχετίζονται  με διάφορους ψυχοκοινωνικούς παράγοντες.

Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες:

Θύματα εκφοβισμού, bullies και άτομα που ανήκαν και στις δύο κατηγορίες. Αν και τα επίπεδα CRP αυξήθηκαν σε όλες τις ομάδες κατά την ενηλικίωση, τα θύματα εκφοβισμού  είχαν πολύ υψηλότερα επίπεδα CRP ως ενήλικες από τις άλλες ομάδες. Στην πραγματικότητα, τα επίπεδα CRP αυξήθηκαν ανάλογα με τον αριθμό των φορών που κακοποιήθηκαν.

Οι νεαροί ενήλικες που ήταν τόσο bullies όσο και θύματα ως παιδιά, είχαν επίπεδα CRP παρόμοια με εκείνα που δεν συμμετείχαν ούτε ως θύτες, ούτε ως θύματα. Τέλος οι bullies είχαν το χαμηλότερο CRP από όλους.

Το υψηλό κοινωνικό status δίνει πλεονεκτήματα στην υγεία

Αν και ο παιδικός εκφοβισμός είναι πιο συχνός, θεωρείται λιγότερο επιβλαβής από την παιδική κακοποίηση. Αντίθετα τα ευρήματα δείχνουν ότι το bullying μπορεί να διαταράξει τα επίπεδα φλεγμονής έως την ενηλικίωση, με παρόμοιο τρόπο που παρατηρείται σε άλλες μορφές ψυχικού τραύματος.

Το υψηλό κοινωνικό status φαίνεται να δίνει πλεονεκτήματα στην υγεία του ανθρώπου. Ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι τρόποι που τα παιδιά μπορούν να βιώσουν την κοινωνική καταξίωση, εκτός από τον εκφοβισμό άλλων.

Στοιχεία από: www.apa.org www.medicinenet.com medicalxpress.com