Τα άτομα με αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας χαρακτηρίζονται από ακραία συστολή σε όλη τους τη ζωή, αισθάνονται ανεπαρκή και είναι υπερευαίσθητα στην απόρριψη. Η αποφευκτική διαταραχή μπορεί να προκαλέσει ποικίλα συμπτώματα, που δημιουργούν σοβαρά προβλήματα στις σχέσεις και την εργασία.

Η αποφευκτική διαταραχή της προσωπικότητας προκαλεί σημαντικά προβλήματα, που επηρεάζουν τις κοινωνικές σχέσεις και την αλληλεπίδραση με τους άλλους ανθρώπους. Περίπου το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού ταλαιπωρείται από αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας και συχνά υπάρχει συνοσυρότητα και με την εξαρτημένη διαταραχή προσωπικότητας.

Συμπτώματα

Αποφυγή εργατικών, κοινωνικών ή σχολικών δραστηριοτήτων λόγω φόβου κριτικής ή απόρριψης. Αυτό συμβαίνει επειδή τα άτομα με αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας έχουν μειωμένη ανοχή στην κριτική και συχνά νιώθουν κατώτεροι από τους άλλους.

Οι άνθρωποι με αποφευκτική διαταραχή εμφανίζουν και άλλα συμπτώματα, όπως:

Χαμηλή αυτοεκτίμηση
Αυτο-απομόνωση
Αμηχανία στις συναναστροφές
Αίσθημα ντροπής
Δυσπιστία ότι οι άλλοι άνθρωποι τρέφουν αισθήματα συμπάθειας για αυτούς

Υπερευαισθησία στην κριτική και την απόρριψη
Πολύ μικρό κοινωνικό κύκλο
Ακραίο άγχος και φόβο στα κοινωνικά περιβάλλοντα και τις σχέσεις

Αντιμετώπιση και θεραπεία

Η ψυχοθεραπεία είναι η πιο αποτελεσματική θεραπεία για την αποφευκτική διαταραχή προσωπικότητας. Ο θεραπευτής μπορεί να χρησιμοποιήσει την προσέγγιση της ψυχοδυναμικής ή της γνωστικής συμπεριφοριστικής θεραπείας. Στόχος της θεραπείας είναι να βοηθήσει τους πάσχοντες να εντοπίσουν τις ασυνείδητες πεποιθήσεις για τον εαυτό τους και το πώς τους βλέπουν οι άλλοι. Στοχεύει επίσης στην καλύτερη διαχείριση των κοινωνικών επαφών στην εργασία, το σχολείο κλπ.

Ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία

Η ψυχοδυναμική θεραπεία είναι μια μορφή θεραπείας που βοηθά στη συνειδητοποίηση των ασυνείδητων σκέψεων. Συμβάλλει στην κατανόηση του πώς οι προηγούμενες εμπειρίες επηρεάζουν την τρέχουσα συμπεριφορά ενός ατόμου. Αυτό επιτρέπει την ανάλυση και επίλυση προηγούμενων συναισθηματικών τραυμάτων και συγκρούσεων. Στη συνέχεια, το άτομο μπορεί να προχωρήσει μπροστά με μια πιο υγιή προοπτική για τον εαυτό του και πώς το βλέπουν οι άλλοι. Η ψυχοδυναμική ψυχοθεραπεία παράγει διαρκή αποτελέσματα, με οφέλη που συνεχίζουν να υφίστανται και μετά τη θεραπεία.

Γνωστική συμπεριφοριστική θεραπεία

Η γνωστική συμπεριφοριστική θεραπεία (CBT) είναι μια μορφή θεραπείας στην οποία ο θεραπευτής βοηθά στην αναγνώριση των αρνητικών πεποιθήσεων και σκέψεων και την αντικατάστασή τους με θετικές και υγιείς. Ο θεραπευτής ενθαρρύνει τον θεραπευόμενο να εξετάσει και να αναλύσει αν οι σκέψεις και οι πεποιθήσεις του έχουν πραγματική βάση. Με αυτόν τον τρόπο δημιουργούνται εναλλακτικές, υγιέστερες σκέψεις. Με τη συμπεριφοριστική θεραπεία μπορούν να μειωθούν τα συμπτώματα της αποφευκτικής διαταραχής προσωπικότητας και ο πάσχων να ζήσει μια καλύτερη καθημερινότητα.

Φαρμακευτική αγωγή

Δεν υπάρχουν εγκεκριμένα φάρμακα για τη θεραπεία διαταραχών προσωπικότητας. Ωστόσο, ο θεράπων ιατρός μπορεί να συνταγογραφήσει αντικαταθλιπτικά φάρμακα στην περίπτωση συνοσυρότητας.

Τα πιο συνηθισμένα φάρμακα είναι οι επιλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRI) ή τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά, όπως:

φλουοξετίνη
σιταλοπράμη
εσκιταλοπράμη
αμιτριπτυλίνη

Η θεραπεία δεν αλλάζει την προσωπικότητα του ατόμου. Πιθανότατα θα είναι πάντα ντροπαλό και θα παρουσιάζει κάποια δυσκολία στις κοινωνικές και εργασιακές αλληλεπιδράσεις του. Η θεραπευτική αντιμετώπιση όμως μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της αποφευκτικής διαταραχής και να συμβάλει στην ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων.

Διαβάστε περισσότερα για:

Στοιχεία από: www.healthline.com my.clevelandclinic.org www.webmd.com