Τι πρέπει να γνωρίζουμε για το εμβόλιο έρπης ζωστήρας και ποιες οι πιθανές παρενέργειές του;
Εμβόλιο του έρπητα ζωστήρα
Το εμβόλιο του έρπητα ζωστήρα είναι κατασκευασμένο από μια εξασθενημένη μορφή του ιού, γνωστή ως Varicella zoster, και μπορεί να αναστείλει την επανενεργοποίηση του λανθάνοντος ιού στον οργανισμό και έτσι να αποτρέψει την εμφάνιση έρπητα ζωστήρα και τον μακράς διάρκειας πόνο.
Zostavax
Το εμβόλιο Zostavax χρησιμοποιείται για την πρόληψη του έρπητα ζωστήρα από το 2006. Περιέχει εξασθενημένα στελέχη του ιού και χορηγείται σε μία δόση. Το Zostavax είναι εμβόλιο που διατίθεται σε μορφή κόνεως και διαλύτη για την παρασκευή ενέσιμου διαλύματος. Η δραστική ουσία είναι ο εξασθενημένος (αποδυναμωμένος) ιός της ανεμοβλογιάς-ζωστήρα.
Ο έρπης ζωστήρας είναι μια νόσος που προκαλείται από την επανενεργοποίηση του ιού της ανεμοβλογιάς-ζωστήρα, του ίδιου ιού που προκαλεί την ανεμοβλογιά. Ο έρπητας ζωστήρας εμφανίζεται σε άτομα που είχαν νοσήσει από ανεμοβλογιά παλαιότερα, συνήθως κατά την παιδική τους ηλικία. Μετά την ανεμοβλογιά, ο ιός της ανεμοβλογιάς-ζωστήρα παραμένει στον οργανισμό, στο νευρικό σύστημα, σε κατάσταση αδράνειας.
Το εμβόλιο που πρέπει να κάνουν όλοι άνω των 60
Ο έρπητας ζωστήρας είναι μια επώδυνη νόσος που μπορεί να οδηγήσει σε χρόνιες και σοβαρές επιπλοκές. Σήμερα υπάρχει στη χώρα μας προληπτικό εμβόλιο έναντι του ιού της ανεμοβλογιάς – ζωστήρα, το οποίο συνιστάται ως μία δόση σε όλα τα άτομα άνω των 60 ετών, ανεξαρτήτως εάν έχουν περάσει στο παρελθόν έρπητα ζωστήρα, και είναι ασφαλές.
«Ο εμβολιασμός αυξάνει το προσδόκιμο επιβίωσης, βελτιώνει την ποιότητα ζωής και τη μακροχρόνια υγεία, μειώνει τις νοσηλείες και τις μόνιμες αναπηρίες, αποτρέπει τις επιδημίες και μειώνει την κοινωνικο-οικονομική επίδραση που προκαλείται από νοσήματα που μπορούν να προληφθούν μέσω του εμβολιασμού», σύμφωνα με τον Γιώργο Τρίμη, υπεύθυνο εμβολίων της MSD Ελλάδας.
Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα (λέμφωμα, λευχαιμία, καρκίνος, ιός HIV) καθώς και εκείνοι που λαμβάνουν ορισμένα φάρμακα (στεροειδή και χημειοθεραπεία) διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης έρπητα ζωστήρα. Άλλα άτομα που διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο να αποκτήσουν έρπητα ζωστήρα είναι τα:
- Άτομα με σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις στη ζελατίνη
- Άτομα που έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση μυελού των οστών ή οργάνων
- Άτομα με ενεργή, αθεράπευτη φυματίωση
- Οι γυναίκες που είναι ή ίσως είναι έγκυες
Τα περισσότερα άτομα που αναπτύσσουν έρπητα ζωστήρα έχουν συνήθως μόνο ένα επεισόδιο στη ζωή τους, αν και σε σπάνιες περιπτώσεις κάποιος μπορεί να έχει ένα δεύτερο ή ακόμη και ένα τρίτο. Ο έρπης δεν μπορεί να κολλήσει από το ένα άτομο στο άλλο. Ωστόσο, ο ιός ανεμοβλογιάς-ζωστήρα μπορεί να μεταδοθεί από κάποιον με έρπητα ζωστήρα στο ενεργό στάδιο σε ένα άτομο που δεν έχει υποφέρει ποτέ από ανεμοβλογιά.
Πότε συνιστάται η λήψη του εμβολίου για έρπητα ζωστήρα;
Καθώς ο κίνδυνος του έρπητα ζωστήρα και του PHN αυξάνεται με την ηλικία, το εμβόλιο για έρπητα ζωστήρα συνιστάται για άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω και χορηγείται υποδόρια στον άνω βραχίονα (κάτω από το δέρμα) σε μία μόνο δόση.
Οποιοσδήποτε ηλικίας άνω των 60 ετών θα πρέπει να λάβει εμβόλιο έρπητα ζωστήρα, ανεξάρτητα από το αν θυμάται πως είχε ανεμοβλογιά, η οποία προκαλείται από τον ίδιο ιό όπως ο έρπης ζωστήρας. Το εμβόλιο είναι αποστειρωμένο και δεν περιέχει συντηρητικά. Μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη περαιτέρω εμφάνισης της νόσου, καθώς μειώνει τον κίνδυνο εμφάνισης έρπητα ζωστήρα κατά 51% και PHN κατά 67%.
Ποιες είναι οι παρενέργειες του εμβολίου για έρπητα ζωστήρα;
Στις μελέτες, οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρήθηκαν με το εμβόλιο του Zostavax ήταν αντιδράσεις στο σημείο της ένεσης (ερυθρότητα, πόνος, οίδημα, κνησμός, αίσθημα θερμότητας και εκχύμωση). Στην πλειονότητά τους αυτές οι ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν ήπιας μορφής. Τα ήπια συμπτώματα που μπορεί να εμφανιστούν περιλαμβάνουν τα ακόλουθα:
- Κνησμό
- Ερύθημα
- Μυαλγίες
- Πονοκεφάλους
- Κοιλιακό άλγος
- Πόνο στα άκρα
- Αίσθημα ναυτίας
- Ενόχληση στο σημείο της ένεσης
Όπως όλα τα εμβόλια, υπάρχει η πιθανότητα εμφάνισης σοβαρών επιπλοκών, όπως σοβαρές αλλεργικές αντιδράσεις. Αν και σπάνιες, υπάρχουν περιπτώσεις που μπορεί να παρουσιαστούν και να προκαλέσουν συμπτώματα όπως δυσκολία στην αναπνοή, αδυναμία, ζάλη, γρήγορο καρδιακό παλμό και πρήξιμο του προσώπου και του λαιμού. Αυτά τα προβλήματα μπορεί να συμβούν μέσα σε λίγα λεπτά ή λίγες ώρες μετά τον εμβολιασμό, ανάλογα με το ανοσοποιητικό σύστημα του ατόμου. Εάν η αλλεργική αντίδραση γίνει εξαιρετικά σοβαρή, η αναζήτηση άμεσης ιατρικής φροντίδας είναι ζωτικής σημασίας.
Διαβάστε ακόμη: