Ερευνητές του Πανεπιστημίου Lund στη Σουηδία ανέπτυξαν μια πρωτοποριακή μέθοδο απεικόνισης που ρίχνει φως στους μηχανισμούς της νόσου του Αλτσχάιμερ.

Η μέθοδος αυτή εξετάζεται για το αν μπορεί να αποτελέσει ένα σημαντικό «όπλο» των επιστημόνων στη μάχη κατά της νόσου.

Στη νόσο του Αλτσχάιμερ, η συσσώρευση της βήτα-αμυλοειδούς πρωτεΐνης δημιουργεί πλάκες στον εγκέφαλο, οι οποίες διαταράσσουν την επικοινωνία μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων και προκαλούν φλεγμονή. Οι αλλαγές αυτές οδηγούν σε εκτεταμένη απώλεια νευρικών κυττάρων και εγκεφαλικού ιστού. Ωστόσο, όταν οι πλάκες γίνονται ορατές, η ασθένεια έχει ήδη προχωρήσει αρκετά.

Τα συμπτώματα, όπως διαταραχές μνήμης, εμφανίζονται σταδιακά και εξελίσσονται σε σοβαρές γνωστικές δυσλειτουργίες.

Αλτσχάιμερ: Η νέα μέθοδος απεικόνισης

Χρησιμοποιώντας την τεχνική οπτικής φωτοθερμικής φασματοσκοπίας (O-PTIR), οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Lund, σε συνεργασία με συναδέλφους από το Synchrotron SOLEIL στη Γαλλία, μελέτησαν τις πρωτεϊνικές δομές στα νευρικά κύτταρα χωρίς να χρησιμοποιούν χημική επεξεργασία. Αυτό τους επέτρεψε να διατηρήσουν την ακεραιότητα των δομών που μελετούσαν, κάτι που δεν ήταν δυνατόν με προηγούμενες τεχνικές.

Η επικεφαλής της ομάδας για την ιατρική μικροσκοπία, ερευνήτρια Oxana Klementieva, δήλωσε: «Αυτό είναι ένα ερώτημα στο οποίο οι ερευνητές προσπαθούν για καιρό να βρουν απαντήσεις. Μέχρι στιγμής, δεν υπήρχαν μέθοδοι που να επιτρέπουν τη μελέτη των πρώιμων μοριακών αλλαγών στους νευρώνες, οι οποίες σχετίζονται με τη νόσο του Αλτσχάιμερ. Με αυτή τη μέθοδο, μπορούμε πλέον να εξετάσουμε πώς αλλάζουν οι πρωτεϊνικές δομές και να κατανοήσουμε αν η ασθένεια εξαρτάται από πολλαπλούς μηχανισμούς – κάτι που πιστεύουμε ότι ισχύει. Αυτό, όμως, σημαίνει ότι πιθανόν θα χρειαστούμε διαφορετικές θεραπευτικές προσεγγίσεις».

Πρωτοποριακές εφαρμογές

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τη νέα μέθοδο σε ποντίκια, καταφέρνοντας να απεικονίσουν νευρώνες που επηρεάζονται από την πρώιμη φάση της νόσου, πριν το θάνατο των νευρικών κυττάρων.

Αυτή η προσέγγιση μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά σημαντική για τη χαρτογράφηση των μηχανισμών της νόσου.

Επιπλέον, η τεχνολογία απεικόνισης μπορεί να εφαρμοστεί στη μελέτη άλλων νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως η νόσος του Πάρκινσον, η άνοια Lewy Body και η άνοια του μετωπιαίου λοβού.

Η σημασία της τεχνολογίας απεικόνισης

Ο καθηγητής νευρολογίας του Πανεπιστημίου Lund, Gunnar Gouras, που συμμετείχε στη μελέτη, επεσήμανε τη σημασία της τεχνολογικής εξέλιξης στη μελέτη σύνθετων ασθενειών που επηρεάζουν τον εγκέφαλο.

Όπως ανέφερε: «Ο λόγος που δεν έχουμε ακόμη αποτελεσματικές θεραπείες για τη νόσο του Αλτσχάιμερ είναι η πολυπλοκότητα του εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος, σε αντίθεση με την καρδιά, είναι εξαιρετικά περίπλοκος. Αυτή η μέθοδος μας προσφέρει τη δυνατότητα να μελετήσουμε αυτήν την πολυπλοκότητα με τρόπους που δεν ήταν εφικτοί στο παρελθόν».

Ο καθηγητής Gouras επισήμανε ότι η Σουηδία βρίσκεται στην πρώτη γραμμή ανάπτυξης νέων μεθόδων για τη διάγνωση και τη μέτρηση βιοδεικτών, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για καινοτόμες τεχνολογίες που μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα στη θεραπεία του Αλτσχάιμερ και άλλων νευρολογικών παθήσεων.