Ως γεροντική άνοια χαρακτηρίζεται το σύνδρομο εκείνο που προοδευτικά μειώνει τις εγκεφαλικές και γνωσιακές λειτουργίες. Ο ασθενής εμφανίζει έκπτωση στις νοητικές λειτουργίες, με προβλήματα στη μνήμη, την ίδια την ομιλία και τη συγκέντρωση. Άμεσα, δημιουργούνται προβλήματα στην καθημερινότητα και την κοινωνική ζωή του ατόμου. Οι παραισθήσεις, διαταραχές στον ύπνο και στην κίνηση είναι ορισμένα από τα συμπτώματα.
Η άνοια εμφανίζεται κυρίως σε άτομα άνω των 65 χρόνων ‒ γι’ αυτό ονομάζεται και γεροντική άνοια. Η συχνότητα εμφάνισής της διπλασιάζεται όσο περνούν τα χρόνια, με αποτέλεσμα ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό στα 90 χρόνια να πάσχει από άνοια.
Γεροντική άνοια – Συμπτώματα
Στα αρχικά στάδια η άνοια πλήττει το πρόσφατο μνημονικό, με αποτέλεσμα οι ασθενείς να μη θυμούνται βασικά πρόσωπα, αντικείμενα ή τοποθεσίες. Αυτά τα συμπτώματα είναι συναφή και με τη νόσο του Αλτσχάιμερ, η οποία δεν συνδέεται με τη γεροντική άνοια. Τα συμπτώματα της γεροντικής άνοιας που ακολουθούν είναι γνωστικά, ψυχολογικά και κινητικά:
- Άγχος
- Απάθεια
- Δυσφορία
- Κατάθλιψη
- Παραλήρημα
- Παραισθήσεις
- Ψευδαισθήσεις
- Διαταραχές ύπνου
- Διαταραχή βηματισμού
- Βραδύτητα στην κίνηση
- Εκρηκτικές αντιδράσεις
Γεροντική άνοια – Στάδια
Τα στάδια γεροντικής άνοιας είναι τρία. Το πρώιμο, το οποίο περιλαμβάνει ήπια συμπτώματα, το μέσο στάδιο, με πιο σοβαρά συμπτώματα, και το τελικό στάδιο, με πολύ πιο σοβαρά συμπτώματα της νόσου.
- Πρώιμο στάδιο
Kατά το πρώιμο στάδιο ο ασθενής δεν παρουσιάζει καμία νοητική έκπτωση ούτε υπάρχει ένδειξη νοητικής υπολειτουργίας.
- Μέσο στάδιο
Σε αυτό το στάδιο ο ασθενής παραπονιέται για ανεπάρκεια μνήμης. Λησμονεί πού έχει τοποθετήσει τα πράγματά του, ονόματα και τοποθεσίες. Και σε αυτό το στάδιο ο ασθενής δεν παρουσιάζει κάποια ένδειξη νοητικής υπολειτουργίας.
- Τελικό στάδιο
Η μετάβαση από το δεύτερο στο τρίτο στάδιο είναι ραγδαία. Ο ασθενής δεν μπορεί να επιβιώσει δίχως βοήθεια. Αδυνατεί να θυμηθεί ονόματα, πρόσωπα, ακόμη και συγγενείς. Συχνά αποπροσανατολίζεται χρονικά, μη γνωρίζοντας πού βρίσκεται και σε ποια εποχή. Σημαντικές αλλαγές παρατηρούνται και στην προσωπικότητα, όπως και στα συναισθήματά του.
- Νοητική ανικανότητα
- Λεκτική ανικανότητα
- Ψυχοκινητική ανικανότητα
- Παραισθησιακή συμπεριφορά
- Ιδεοψυχαναγκαστική συμπεριφορά
Γεροντική άνοια – Αντιμετώπιση
Ο καταλληλότερος γιατρός για την αντιμετώπιση της άνοιας είναι ο νευρολόγος, ο οποίος μετά τη λήψη του ιστορικού πραγματοποιεί μια νευρολογική εξέταση και στη συνέχεια μερικά νευροψυχολογικά τεστ. Η γεροντική άνοια αντιμετωπίζεται με βάση την αιτία που την έχει προκαλέσει. Αν δηλαδή πρόκειται για επακόλουθο της νόσου Αλτσχάιμερ, τότε συνιστάται φαρμακευτική αγωγή, με σκοπό να καθυστερήσει η εξέλιξή της.
Γεροντική άνοια – Πρόληψη
Η πρόληψη εστιάζει στον περιορισμό των παραγόντων κινδύνου που αυξάνουν τις πιθανότητες εμφάνισης. Οι καλοί φίλοι, η καλή κοινωνική ζωή, δραστηριότητες που στοχεύουν στην εγρήγορση του εγκεφάλου, όπως τα σταυρόλεξα, η ανάγνωση βιβλίων και η σωματική άσκηση, μπορούν να καθυστερήσουν ή ακόμη και να αποτρέψουν την εμφάνιση της νόσου.
Διαβάστε περισσότερα:
- Το επεξεργασμένο κρέας σχετίζεται με την άνοια;
- Αυξημένος ο κίνδυνος εμφάνισης άνοιας για τους ανθρώπους με προδιαβήτη
- Μικρότερος ο κίνδυνος για Αλτσχάιμερ στους κοινωνικά ενεργούς ηλικιωμένους
Πληροφορίες από: medicinenet.com, medicalnewstoday.com, alz.org