Νέα μελέτη φανερώνει μια καινούρια πιθανή αιτία όσον αγορά την κλινική κατάθλιψη, που θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποτελεσματικότερες επιλογές θεραπείας στο μέλλον. Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο «Frontiers in Psychiatry» και παρουσίασε διαφορές στην κυτταρική σύνθεση του εγκεφάλου σε καταθλιπτικούς ενηλίκους που αυτοκτόνησαν και σε υγιή άτομα που πέθαναν ξαφνικά.
«Υπήρξε μειωμένος αριθμός αστροκυττάρων σε πολλές περιοχές του εγκεφάλου σε καταθλιπτικούς ενηλίκους», αναφέρει ο Naguib Mechawar, καθηγητής στο Τμήμα Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ του Καναδά και ανώτερος συγγραφέας της δημοσίευσης. «Αυτά τα κύτταρα που έχουν σχήμα αστεριού είναι σημαντικά επειδή υποστηρίζουν τη βέλτιστη λειτουργία των νευρώνων του εγκεφάλου. Τα ευρήματά μας επιβεβαιώνουν και εμπλουτίζουν προηγούμενη έρευνα που εμπλέκει τα αστροκύτταρα στην παθολογία της κατάθλιψης».
Η καταθλιπτική διαταραχή, που αναφέρεται επίσης ως κλινική κατάθλιψη, προκαλεί ένα επίμονο αίσθημα θλίψης και απώλειας ενδιαφέροντος, οδηγώντας σε μεγάλο εύρος συναισθηματικών και σωματικών προβλημάτων. Με έγκριση του ερευνητικού συμβουλίου δεοντολογίας, η ομάδα στο Ινστιτούτο Ντάγκλας (Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ) χρησιμοποίησε αυτή την ανάλυση για να προσδώσει κύρος στη θεωρία ότι τα αστροκύτταρα έχουν σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαταραχή.
Ίδιο σχήμα, διαφορετικός αριθμός
«Αναλύσαμε τα αστροκύτταρα στον εγκέφαλο χρωματίζοντας συγκεκριμένες πρωτεΐνες που βρέθηκαν στη δομή τους – τη βιμεντίνη και την GFAP. Η βιμεντίνη δεν έχει χρησιμοποιηθεί προηγουμένως σε αυτό το πλαίσιο, αλλά παρέχει μια σαφή, πλήρη και άνευ προηγουμένου άποψη ολόκληρης της μικροσκοπικής δομής αυτών των κυττάρων», εξηγεί ο Liam O’Leary, ο οποίος ολοκλήρωσε τη μελέτη στο Πανεπιστήμιο ΜακΓκιλ στο πλαίσιο του διδακτορικού του. «Χρησιμοποιώντας ένα μικροσκόπιο, μετρήσαμε τον αριθμό των αστροκυττάρων σε διατομές του εγκεφάλου, καταφέρνοντας να εκτιμήσουμε πόσα ήταν σε κάθε περιοχή. Αναλύσαμε επίσης την τρισδιάστατη δομή σε πάνω από τριακόσια αστροκύτταρα για τυχόν διαφορές».
Η ανάλυση αποκάλυψε ότι στην κατάθλιψη, ενώ ο αριθμός των αστροκυττάρων διέφερε, είχαν παρόμοια δομή με τα αστροκύτταρα που είχαν τα υγιή άτομα.
«Αυτή η έρευνα δείχνει ότι η κατάθλιψη μπορεί να συνδέεται με την κυτταρική σύνθεση του εγκεφάλου. Τα πολλά υποσχόμενα νέα είναι ότι, σε αντίθεση με τους νευρώνες, ο ενήλικος ανθρώπινος εγκέφαλος παράγει συνεχώς πολλά νέα αστροκύτταρα. Η εύρεση τρόπων που θα βελτιώσουν τις φυσικές λειτουργίες του εγκεφάλου μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα των καταθλιπτικών ατόμων», λέει ο Mechawar.
Στόχος της θεραπείας
«Η μελέτη δείχνει τη σημασία δημιουργίας φαρμάκων που θα αντισταθμίζουν τη φαινομενική απώλεια αστροκυττάρων στην κατάθλιψη», λέει ο O’Leary. «Δεν έχουν αναπτυχθεί ακόμα αντικαταθλιπτικά που στοχεύουν άμεσα σε αυτά τα κύτταρα, αν και η κύρια θεωρία για την ταχεία αντικαταθλιπτική δράση της κεταμίνης –μια σχετικά νέα θεραπευτική επιλογή– είναι ότι διορθώνει την ανωμαλία των αστροκυττάρων».
«Αν και αυτή η μελέτη είναι η πιο περιεκτική μέχρι στιγμής, διεξήχθη μόνο με δείγματα από άνδρες ασθενείς. Θέλουμε να διευρύνουμε αυτή τη μελέτη για να ερευνήσουμε δείγματα από γυναίκες ασθενείς, καθώς είναι πλέον γνωστό ότι η νευροβιολογία της κατάθλιψης διαφέρει αρκετά μεταξύ ανδρών και γυναικών», λέει ο Mechawar, ο οποίος αναγνωρίζει επίσης τον κρίσιμο ρόλο των δωρητών και των οικογενειών τους.
«Η δωρεά ιστών σε επιστημονική έρευνα μας επιτρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα τις κυτταρικές και μοριακές δυσλειτουργίες στις οποίες βασίζονται οι εγκεφαλικές διαταραχές, υποστηρίζοντας έτσι την ανάπτυξη καλύτερων θεραπειών ψυχολογικής υποστήριξης», αναφέρει ο καθηγητής.
Στοιχεία από: medicalxpress.com