Η σαλμονέλα είναι τύπος βακτηρίων καθώς και η συχνότερα αναφερόμενη αιτία ασθένειας που σχετίζεται με τα τρόφιμα. Δυστυχώς δεν μπορείτε να τη δείτε αλλά ούτε και να την μυρίσετε!
Πόσο συχνή είναι η σαλμονέλα;
Η σαλμονέλα ζει στο έντερο των ανθρώπων και των ζώων (και των πτηνών) και μεταδίδεται με τη λήψη τροφής. Οι λοιμώξεις από σαλμονέλα είναι πολύ συχνές και συνήθως όταν οι άνθρωποι αναφέρουν τροφική δηλητηρίαση , μιλούν για σαλμονέλωση.
Δεκάδες εκατομμύρια περιπτώσεις αναφέρονται σε όλο τον κόσμο κάθε χρόνο. Οι συγκεκριμένες λοιμώξεις από σαλμονέλα είναι πιο συχνές το καλοκαίρι από το χειμώνα. Ο λόγος είναι ότι η σαλμονέλα αναπτύσσεται γρήγορα σε υψηλότερες θερμοκρασίες.
Τι πρέπει να γνωρίζετε για την πρόληψη και την μετάδοση και ποιοι είναι οι πιο συνηθισμένοι ένοχοι;
- Βακτήρια και Tρόφιμα
Tα βακτήρια μολύνουν συνήθως κοτόπουλο, βόειο κρέας, πουλερικά, γάλα και προϊόντα αυγών, αλλά και οποιοδήποτε τρόφιμο, ακόμη και λαχανικό, που έχει μολυνθεί από περιττώματα ζώων. Μπορεί να μεταδοθεί και από άπλυτα χέρια μολυσμένου ατόμου που έπιασε το τρόφιμο. Πολλά κοτόπουλα και άλλα πτηνά μεταφέρουν την σαλμονέλα ακόμη κι αν δείχνουν υγιή.
Τα κρούσματα σαλμονέλας στα πουλερικά αντιπροσωπεύουν περίπου το 19% των περιπτώσεων σαλμονέλωσης, τα αυγά το 14,8% και το βόειο κρέας το 7%, σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση για την Προστασία των Τροφίμων .
Για να μειώσετε τον κίνδυνο μόλυνσης, φροντίστε να πλένετε καλά τα χέρια σας πριν και μετά τη χρησιμοποίηση των τροφίμων. Το πλύσιμο των φρέσκων προϊόντων με νερό βοηθά στην απομάκρυνση επιβλαβών βακτηρίων και μικροβίων, αλλά δεν τα απαλλάσσει εντελώς.
Ωστόσο, δεν πρέπει ποτέ να πλένετε τα πουλερικά ή το κρέας πριν το μαγείρεμα, χωρίς μετά να απολυμάνετε την περιοχή. Οι ωμοί χυμοί τους μπορούν να μολύνουν παραπλεύρως άλλα τρόφιμα, σκεύη και επιφάνειες. Το πλύσιμο των χεριών σας, η καθαριότητα των επίπλων κουζίνας σας και η αποφυγή της επαναχρησιμοποίησης της επιφάνειας κοπής μπορεί να σας προστατεύσει από τροφική δηλητηρίαση.
Τέλος, το σχολαστικό μαγείρεμα κοτόπουλου και κρέατος είναι το κλειδί για τη θανάτωση των βακτηρίων.
Η σαλμονέλα μπορεί να εξαπλωθεί από άτομο σε άτομο – Η τυφοειδής Μαίρη
Στη Νέα Υόρκη το 1900 υπήρξε ξέσπασμα τυφοειδούς πυρετού, που έπληξε περισσότερα από 3.000 άτομα και ξεκίνησε από μια ανυποψίαστη μαγείρισσα.
Η Τυφοειδής Μαίρη προκάλεσε το ξέσπασμα της σαλμονέλας επειδή δεν έπλενε τα χέρια της, ενώ πήγαινε από σπίτι σε σπίτι, μαγειρεύοντας στα σπίτια των ανθρώπων. Ήταν μία από τις πρώτες περιπτώσεις σιωπηλού φορέα που είχαν καταγραφεί έως τότε…
Σε γενικές γραμμές, η μετάδοση από άτομο σε άτομο είναι σπάνια. Στην πραγματικότητα πρέπει να καταναλώσετε τη σαλμονέλα. Ωστόσο, μπορείτε επίσης να εκτεθείτε σε σαλμονέλα μέσω άμεσης επαφής με ορισμένα μολυσμένα ζώα. Το καλό πλύσιμο των χεριών είναι απαραίτητο αν έρθουμε σε επαφή μαζί τους. Επίσης η μόλυνση μπορεί να προέλθει από τα περιττώματα κάποιων κατοικίδιων ζώων.
Υπάρχουν περισσότερα από ένα στέλεχη βακτηρίων
Όταν λέμε «σαλμονέλα», στην πραγματικότητα αναφερόμαστε σε πολλά στελέχη βακτηρίων.Έχουν εντοπιστεί περισσότερες από 2.500 ομάδες ή ορότυποι σαλμονέλας – Στην Ελλάδα, οι συχνότερα δηλούμενες σαλμονέλλες είναι η Salmonella enterica enterica ser. Enteritidis και η Salmonella enterica enterica ser. Typhimurium.
Ο τυφοειδής πυρετός είναι μια απειλητική για τη ζωή ασθένεια που προκαλείται από τον ορότυπο Salmonella enterica Typhi και τον ορότυπο Salmonella enterica Paratyphi.. Εκτός από τον πυρετό, άλλα συμπτώματα τυφοειδούς και παρατυφοειδούς πυρετού περιλαμβάνουν πόνο στο στομάχι, διάρροια, δυσκοιλιότητα, κεφαλαλγία, απώλεια όρεξης και αδυναμία.
Τα κατοικίδια μπορούν να μεταφέρουν σαλμονέλα χωρίς να απειληθεί η υγεία τους από τα βακτήρια
Τα κατοικίδια συνήθως μολύνονται με σαλμονέλα όταν τρώνε τροφές ή πόσιμο νερό μολυσμένο με τα βακτήρια. Η σαλμονέλωση δεν είναι συχνή σε σκύλους και γάτες. Τα κατοικίδια ζώα που την έχουν συνήθως δεν παρουσιάζουν συμπτώματα. Αλλά μπορούν να είναι φορείς των βακτηρίων και να μεταδώσουν την ασθένεια.
Οι ειδικοί στον τομέα της υγείας ενθαρρύνουν τους ανθρώπους να πλένουν σχολαστικά τα χέρια τους αφού μαζέψουν τα περιττώματα των κατοικίδιων και καθαρίσουν τα κιβώτια και τα κουτιά απορριμμάτων τους.
Άλλα ζώα που είναι γνωστό ότι βοηθούν στην εξάπλωσης της σαλμονέλας είναι χελώνες και σαύρες, κοτόπουλο, πάπιες και χήνες, ποντίκια και αρουραίους, και ζώα εκτροφής, όπως κατσίκες, αγελάδες και χοίροι.
Σκόρδο και κανέλα: Αντιμικροβιακές ιδιότητες
Συνήθως οι γαστρεντερίτιδες που έχουν σχέση με τη σαλμονέλα επιλύονται σε περίπου μια εβδομάδα. Οι ασθενείς πρέπει να πίνουν πολλά υγρά για να αναπληρώσουν τα υγρά που χάνονται από διάρροια και εμετό. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις, ή εάν ένα άτομο διατρέχει μεγαλύτερο κίνδυνο επιπλοκών, τότε μπορεί και να συνταγογραφούνται αντιβιοτικά για τη θεραπεία της λοίμωξης.
Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι συστατικά που χρησιμοποιούμε ως μπαχαρικά στο φαγητό μας ίσως να βοηθήσουν. Μελέτες έχουν δείξει ότι οι αντιμικροβιακές ιδιότητες το αιθέριο έλαιο του φλοιού κανέλας μπορεί να καταπολεμήσει τα παθογόνα βακτηριακά στελέχη, αναφέρει μια ανασκόπηση στο Nutrients. Μια άλλη μελέτη στο Journal of Food Science διαπίστωσε ότι το μαρινάρισμα του φαγητού με βάση το σκόρδο μπορεί να μειώσει τη βιωσιμότητα των βακτηρίων της σαλμονέλας.
Η ηλικία, η φαρμακευτική αγωγή και ορισμένες προϋποθέσεις μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο μόλυνσης από σαλμονέλα.
Τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα από διαβήτη, καρδιακές παθήσεις, καρκίνο, νεφρική νόσο και HIV ή AIDS διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο μόλυνσης από τροφική δηλητηρίαση, σύμφωνα το CDC .
Ενήλικες ηλικίας 65 ετών και άνω, καθώς και έγκυες γυναίκες και παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών διατρέχουν επίσης μεγαλύτερο κίνδυνο σαλμονέλωσης. Tα παιδιά κάτω των 5 ετών είναι 3 φορές πιο πιθανό να νοσηλευτούν εάν προσβληθούν από τη μόλυνση από σαλμονέλα.
Τα άτομα που παίρνουν ορισμένα φάρμακα, όπως αντιόξινα στομάχου, διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης.
Αυγά στο ψυγείο: Πρόληψη ανάπτυξης βακτηρίων
Η διατήρηση των αυγών στο ψυγείο βοηθά στην πρόληψη της ανάπτυξης επιβλαβών βακτηρίων, συμπεριλαμβανομένης της σαλμονέλας. Αυτό ισχύει και για φαγητά που παρασκευάζονται με αυγά. Φροντίστε να πετάξετε τυχόν σπασμένα ή κατεστραμμένα αυγά.
Η σαλμονέλα είναι πιο συχνή το καλοκαίρι
Η ασθένεια της σαλμονέλας είναι πιο συχνή κατά τους πιο ζεστούς μήνες. Όταν αυξάνονται οι θερμοκρασίες, αυξάνονται και τα βακτήρια.
Για να μειωθεί ο κίνδυνος πρέπει να διατηρηθούν απαραίτητα τα ευπαθή τρόφιμα, συμπεριλαμβανομένων των γαλακτοκομικών προϊόντων, των αυγών, των κρεάτων και των νωπών προϊόντων, σε ψυγείο ή στην κατάψυξη.
Προσοχή όμως: Η κατάψυξη τροφής μπορεί να σταματήσει την αναπαραγωγή βακτηρίων, αλλά δεν θα σκοτώσει τη σαλμονέλα. Επομένως, πρέπει να είστε προσεκτικοί σχετικά με το πώς χειρίζεστε, προετοιμάζετε και μαγειρεύετε οποιαδήποτε τρόφιμα.
Πηγές: eody, esdy.edu, cdc,