Όταν το αίμα περιέχει μικρότερο από το φυσιολογικό αριθμό λευκών αιμοσφαιρίων η κατάσταση λέγεται λευκοπενία.
Τα λευκά αιμοσφαίρια προστατεύουν τον οργανισμό αντιμετωπίζοντας τους ξένους εισβολείς, όπως είναι τα παθογόνα βακτήρια, οι ιοί, οι μύκητες και τα παράσιτα.
Τι είναι η λευκοπενία;
Στη λευκοπενία, είτε ο μυελός των οστών δεν παράγει αρκετά κοκκιοκύτταρα είτε καταστρέφονται με μεγαλύτερο ρυθμό από το φυσιολογικό. Η κατάσταση αυτή είναι επίσης γνωστή ως ουδετεροπενία, επειδή τα κοκκιοκύτταρα που προσβάλλονται πιο συχνά είναι τα ουδετερόφιλα.
Τα ουδετερόφιλα είναι ο πιο άφθονος τύπος λευκών αιμοσφαιρίων (αποτελούν το 50-70% του συνόλου των λευκοκυττάρων). Βρίσκονται στη πρώτη γραμμή άμυνας του σώματος σας κατά των προσβολών από βακτήρια και μύκητες. Κατά συνέπεια η λευκοπενία αυξάνει την ευπάθεια σας σε πολλές λοιμώξεις.
Συχνά, αιτία της λευκοπενία είναι η μόλυνση. Συγκεκριμένα, η λευκοπενία παρουσιάζεται όταν μια λοίμωξη εξαπλώνεται σε όλο το σώμα, ή όταν υπάρχει μια σειρά από λοιμώξεις για σύντομο χρονικό διάστημα. Και στις δύο περιπτώσεις τα ουδετερόφιλα χρησιμοποιούνται πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι μπορεί ο μυελός των οστών να τα αντικαταστήσει.
Η λευκοπενία μπορεί να είναι το πρώτο σημάδι λευχαιμίας ή απλαστικής αναιμίας, όμως μπορεί να είναι αποτέλεσμα άλλης διαταραχής ή χρήσης φαρμάκων, όπως κατά τη χημειοθεραπεία. Η χημειοθεραπεία επιτίθεται στα αναπτυσσόμενα κύτταρα. Ενώ ο στόχος της είναι να μειωθεί ο αριθμός των καρκινικών κυττάρων, δεν στοχεύει ειδικά αυτά, αλλά καταστρέφει όλα τα αναπτυσσόμενα κύτταρα, ακόμα και τα υγιή και με αυτό τον τρόπο καταστρέφει και λευκά αιμοσφαίρια.
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές των λευκών αιμοσφαιρίων;
- Άνδρες: 5.000-10.000 λευκά αιμοσφαίρια ανά μL αίματος
- Γυναίκες: 4.500-11.000 λευκά αιμοσφαίρια ανά μL αίματος
- Παιδιά: 5.000-10.000 λευκά αιμοσφαίρια ανά μL αίματος
- Εγκυμοσύνη: 6.000-17.000 λευκά αιμοσφαίρια ανά μL αίματος (εξαιτίας του στρες που προκαλεί στο σώμα της εγκύου η κυοφορία).
Οι τρεις κύριοι τύποι λευκών αιμοσφαιρίων είναι:
- Τα κοκκιοκύτταρα που περιλαμβάνουν τα ουδετερόφιλα, τα ηωσινόφιλα:τα κοκκία των κυττάρων αυτών χρωματίζονται επιλεκτικά με την ηωσίνη (πορτοκαλί χρώμα, από την λέξη “ηώς” που σημαίνει “αυγή”). Τα ηωσινόφιλα παίζουν σημαντικό ρόλο στην άμυνα του οργανισμού μας έναντι των παρασιτικών λοιμώξεων (βακτηρίδια, μύκητες).Τα βασεόφιλα:τα κοκκία των κυττάρων αυτών χρωματίζονται επιλεκτικά με βαθύ μαύρο χρώμα. Τα βασεόφιλα ενεργοποιούνται σε περίπτωση τραυματισμού ή λοίμωξης και απελευθερώνουν τις ουσίες ισταμίνη, βραδυκινίνη και σεροτονίνη που συμβάλλουν στη φλεγμονώδη διαδικασία.
- Τα μονοκύτταρα.
- Τα λεμφοκύτταρα που περιλαμβάνουν τα Β και τα Τ κύτταρα.
Τα κοκκιοκύτταρα και τα μονοκύτταρα αντιδρούν σε πολλούς διαφορετικούς τύπους λοιμώξεων και υπερασπίζονται το σώμα δεσμεύοντας ξένες ουσίες. Τα λεμφοκύτταρα αντιδρούν σε συγκεκριμένους λοιμογόνους παράγοντες.
Η παραγωγή των λευκοκυττάρων γίνεται στο μυελό των οστών και τους λεμφαδένες και ρυθμίζεται με πολύπλοκους μηχανισμούς. Τα λευκοκύτταρα που παράγονται κυκλοφορούν για λίγες ημέρες επιτελώντας τις λειτουργίες τους και στο τέλος πεθαίνουν για να αντικατασταθούν από νέα. Οι αναλύσεις αίματος μπορεί να αποκαλύψουν ορισμένες παθήσεις όπως είναι η λευκοπενία.
Συμπτώματα λευκοπενίας
Οι ήπιες περιπτώσεις λευκοπενίας συνήθως δεν προκαλούν προβλήματα και συχνά περνούν απαρατήρητες, ωστόσο καθώς ο αριθμός των λευκών αιμοσφαιρίων συνεχίζει να μειώνεται οι ασθενείς μπορεί να αρχίσουν να έχουν το αίσθημα της δυσφορίας, όπως κόπωση, αδυναμία, ζάλη ή απώλεια όρεξης, ενώ μερικοί άνθρωποι εμφανίζουν και χαμηλό πυρετό χωρίς προφανή αιτία. Καθώς η κατάσταση επιδεινώνεται τα συμπτώματα τείνουν να γίνουν πιο σοβαρά και επικίνδυνα. Χωρίς αρκετά λευκά αιμοσφαίρια για την καταπολέμησή τους οι λοιμώξεις θα γίνονται ολοένα και πιο συχνές και άλλα προβλήματα όπως η αναιμία και η στοματίτιδα θα εμφανίζονται.
Διάγνωση – Θεραπεία της λευκοπενίας
Ο προσδιορισμός των βαθύτερων αιτίων της λευκοπενίας συνήθως περιλαμβάνει μία ή περισσότερες εργαστηριακές εξετάσεις. Η κατάσταση μπορεί να ανακαλυφθεί κατά τη διάρκεια μιας συνηθισμένης εξέτασης αίματος ή όταν ζητηθεί μια γενική εξέταση αίματος με βάση τα συμπτώματα. Μόλις καθοριστεί η υποκείμενη αιτία, οι γιατροί μπορούν να ξεκινήσουν θεραπεία, όταν είναι διαθέσιμη.
Διαβάστε περισσότερα: