Το Captagon είναι το παλιό σήμα κατατεθέν ενός άλλοτε νόμιμου διεγερτικού αμφεταμίνης. Αλλά το όνομα έχει χρησιμοποιηθεί από καιρό για να περιγράψει ένα από τα πιο χρησιμοποιούμενα παράνομα ναρκωτικά στη Μέση Ανατολή.

Αρχικά, το captagon ήταν ένα από τα ονόματα με τα οποία κυκλοφόρησε το διεγερτικό φαιναιθυλίνη από τη γερμανική χημική εταιρεία Chemiewerk Homburg το 1961.

Το φάρμακο πωλήθηκε ως θεραπεία για τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητα καθώς και για τη ναρκοληψία και, σε μικρότερο βαθμό, την κατάθλιψη.

Το φάρμακο, ωστόσο, δεν έλαβε ποτέ ρυθμιστική έγκριση από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) και το 1981 ανακηρύχθηκε ελεγχόμενη ουσία αφού η ιατρική κοινότητα διαπίστωσε ότι οι εθιστικές ιδιότητες του φαρμάκου υπερτερούσαν των κλινικών του οφελών.

Μέχρι το 1986 το captagon είχε απαγορευτεί στις περισσότερες χώρες, αλλά η φαινεθυλίνη είχε γίνει αρκετά δημοφιλής στην Αραβική χερσόνησο ώστε το χάπι άρχισε να παράγεται παράνομα, κυρίως στην πρώην Γιουγκοσλαβία και στη Βουλγαρία.

Σχετίζεται στενά με τη μεθαμφεταμίνη ένα άλλο πιο ισχυρό συνθετικό διεγερτικό, ίχνη του οποίου μερικές φορές βρίσκονται στο captagon.

Σήμερα, το captagon κατασκευάζεται κυρίως στη Συρία και τον Λίβανο, όπου παράγονται εκατοντάδες εκατομμύρια χάπια. Εκατομμύρια χάπια αναχαιτίζονται από τελωνειακούς υπαλλήλους στον Κόλπο κάθε μήνα, καθώς η περιοχή συνεχίζει να καταπολεμά το λαθρεμπόριο

Τα περισσότερα από τα χάπια που πωλούνται ως Captagon σε όλη την περιοχή έχουν λίγα κοινά με τα δισκία που παράγονται τη δεκαετία του 1960.

Αν και είναι σφραγισμένα με το λογότυπο Captagon, αυτά τα πλαστά χάπια –συχνά σε λευκό ή κιτρινωπό καφέ χρώμα– είναι πολύ λιγότερο πιθανό να περιέχουν φαινεθυλίνη, τη χημική ουσία που χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στα αρχικά δισκία.

Αντίθετα, αποτελούνται συχνότερα από ένα μείγμα άλλων παραγώγων αμφεταμίνης που παράγονται ευκολότερα, καθώς και από πρόσθετα όπως η καφεΐνη, η κινίνη και η παρακεταμόλη.

Captagon: Ποιος το παίρνει και τι επιπτώσεις έχει στο χρήστη

Η μακροχρόνια χρήση φαινεθυλίνης μπορεί να οδηγήσει σε ακραία κατάθλιψη, ευερεθιστότητα, θολή όραση και καρδιαγγειακά προβλήματα.

Ωστόσο, πολύ λίγα από τα εκατομμύρια χάπια που βγαίνουν τώρα από τα παράνομα εργαστήρια στη Συρία και τον Λίβανο περιέχουν φαιναιθυλίνη, και η σύνθεση του σημερινού καπταγώνου μπορεί να ποικίλλει πολύ.

Τα περισσότερα χάπια περιέχουν αμφεταμίνη, αλλά οι νοθευτές μπορεί επίσης να περιλαμβάνουν παρακεταμόλη, καφεΐνη, κινίνη και διάφορες αναισθητικές ουσίες, οι οποίες μπορεί να είναι επιβλαβείς.

Η κατάχρηση της αμφεταμίνης μπορεί να προκαλέσει βλάβες στα νεύρα, καθώς και μυϊκά και καρδιακά προβλήματα, ενώ η ποικιλία των διογκωτικών παραγόντων που βρίσκονται στα χάπια ενέχει επίσης σοβαρούς κινδύνους για την υγεία.

Το Captagon συνήθως καταπίνεται, αλλά μπορεί να συνθλιβεί και να εισπνευθεί από την μύτη.

Η αμφεταμίνη αυξάνει ορισμένους τύπους εγκεφαλικής δραστηριότητας και μπορεί να οδηγήσει σε συναισθήματα μεγαλύτερης προσοχής και αυτοπεποίθησης, ενώ παράλληλα μειώνει την όρεξη και την υπνηλία.

Η ευελιξία του φαρμάκου το έχει κάνει δημοφιλές σε όλους, από φοιτητές που μένουν ξύπνιοι όλη τη νύχτα πριν από τις εξετάσεις έως οδηγούς ταξί που εργάζονται σε δύο δουλειές, μέχρι επαγγελματίες υψηλής ισχύος που ελπίζουν να παραμείνουν συγκεντρωμένοι για πολλές ώρες.

Οι αναλυτές αμφισβήτησαν συχνά την επιρροή του ναρκωτικού στη σύγκρουση, υποδεικνύοντας αντ’ αυτού ότι το εμπόριο του Captagon είναι μια προσοδοφόρα ροή εσόδων για τις διαφορετικές εμπόλεμες πλευρές στη Συρία.

Οι κύριες αγορές για το Captagon είναι στον Κόλπο, όπου είναι δημοφιλές ως ψυχαγωγικό ναρκωτικό στους νέους, ιδιαίτερα στη Σαουδική Αραβία.

Τα δεδομένα σχετικά με το πόσο διαδεδομένη είναι η χρήση του Captagon στη Σαουδική Αραβία είναι σπάνια, αλλά είναι γνωστό ότι είναι δημοφιλές ως φάρμακο για πάρτι και μεταξύ των μαθητών που βρίσκονται υπό πίεση για ακαδημαϊκή απόδοση.

Το 2015, ο γενικός γραμματέας της Εθνικής Επιτροπής Ελέγχου Ναρκωτικών της Σαουδικής Αραβίας είπε ότι η πλειονότητα των τοξικομανών του βασιλείου ήταν μεταξύ 12 και 22 ετών, με το 40 τοις εκατό των εθισμένων στο Captagon να ανήκει σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα.

Το Captagon είναι μια εξαιρετικά εθιστική αμφεταμίνη. Λειτουργεί διεγείροντας το κεντρικό νευρικό σύστημα, αυξάνοντας την εγρήγορση και τη συγκέντρωση και επιτρέποντας στους χρήστες να μένουν ξύπνιοι.

Έχει συγκριθεί με φάρμακα όπως το Adderall, μια άλλη αμφεταμίνη που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της ΔΕΠΥ στα παιδιά.

Παρά τις περιγραφές των εξτρεμιστών μαχητών στη Συρία που αισθάνονται ανίκητοι ενώ παίρνουν το ναρκωτικό, οι επιπτώσεις του Captagon είναι γενικά ήπιες, με τους χρήστες να αναφέρουν ότι αισθάνονται ήπια ευφορία, καθώς και ομιλητικοί και πιο ενεργητικοί.

Captagon – Διεγείρει τον οργανισμό, καταστέλλοντας, ταυτόχρονα, τις ηθικές αναστολές

«Δίνει μεγάλη ενέργεια και μεγάλη κινητικότητα επεμβαίνοντας στην προσωπικότητα του ατόμου που τα λαμβάνει» είπε, μιλώντας στην ΕΡΤ, ο καθηγητής Φαρμακολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Βαγγέλης Μανωλόπουλος.

«Ο άνθρωπος είναι ικανός για οποιαδήποτε φρικαλεότητα και από μόνος του, αλλά σίγουρα αυτές οι ουσίες, μπορούν να μειώσουν την αίσθηση κινδύνου και φόβου», πρόσθεσε.

«Ιδιαίτερα στη Μέση Ανατολή αποτελεί το ναρκωτικό με μεγάλη χρήση», επεσήμανε, τονίζοντας ότι πολύς κόσμος είναι εθισμένος σε αυτή την παράνομη ουσία και όχι μόνο στην Παλαιστίνη, όπου η ζωή είναι ιδιαίτερα δύσκολη.

Ο ίδιος εξήγησε ότι το Captagon, «τους δίνει πάρα πολλή ενέργεια. Δεν χρειάζεται να κοιμηθούν, δεν πεινάνε» με την υπερενέργεια αυτή να κρατάει έως και 24 ώρες.

Η παράνομης φαρμακευτικής ουσία, σύμφωνα με τον ίδιο φθείρει τον ανθρώπινο οργανισμό προκαλώντας μια παροδική «αναισθησία» στον άνθρωπο τόσο για τις δικές του ανάγκες όσο και στα αισθήματα των άλλων

Κλείνοντας ο κ. Μανωλόπουλος υπενθύμισε ότι στους πολέμους υπάρχει μια τέτοια διάσταση, η χρήση ναρκωτικών ουσιών που δεν την υπολογίζουμε, αλλά παίζει ρόλο στις φρικαλεότητες που διεξάγονται στις ένοπλες συρράξεις όπως έχει συμβεί στο παρελθόν