Πώς μπορούμε να την αναγνωρίσουμε, πώς γίνεται η διάγνωση και ποιες είναι οι διαθέσιμες θεραπείες.

Αλλεργία στα αντιβιοτικά – Συμπτώματα

Οι αλλεργίες στα αντιβιοτικά εκδηλώνονται με διάφορους τρόπους:

• Κνίδωση: Κόκκινες κηλίδες που συνοδεύονται από φαγούρα.
• Βρογχόσπασμος: Δυσκολία στην αναπνοή.
• Αναφυλαξία: Σοβαρή αντίδραση που μπορεί να περιλαμβάνει οίδημα στον λαιμό (αγγειοοίδημα) και πτώση της αρτηριακής πίεσης (αναφυλακτικό σοκ).

Σπάνια, μπορεί να εμφανιστούν σοβαρές καθυστερημένες αντιδράσεις, όπως:

• Σύνδρομο Lyell
• Σύνδρομο Stevens-Johnson
  Αυτές οι μορφές είναι εξαιρετικά σπάνιες, με συχνότητα 1 έως 3 περιπτώσεις ανά εκατομμύριο ετησίως.

Οι πενικιλίνες στην κορυφή της λίστας με τις αλλεργίες

Η οικογένεια των πενικιλινών, όπως η αμοξικιλλίνη και τα παράγωγά της (Clamoxyl, Augmentin), είναι η πιο συχνή αιτία αλλεργιών στα αντιβιοτικά.
Άλλες κατηγορίες περιλαμβάνουν:

• Κινολόνες: Όπως η σιπροφλοξασίνη.
• Μακρολίδια: Όπως η αζιθρομυκίνη, που χρησιμοποιείται επίσης κατά του Covid-19.

Αλλεργία στα αντιβιοτικά -Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση ξεκινά με δερματική εξέταση:

1. Δερματικό τεστ: Ένα εκχύλισμα του ύποπτου αντιβιοτικού τοποθετείται στο δέρμα. Αν υπάρξει αντίδραση, επιβεβαιώνεται η αλλεργία.
2. Τεστ πρόκλησης: Εάν το δερματικό τεστ είναι αρνητικό, το αντιβιοτικό χορηγείται σε μικρές δόσεις από το στόμα υπό ιατρική παρακολούθηση.

Είναι σημαντικό να διαπιστώνεται αν η αλλεργία είναι πραγματική, καθώς οι εναλλακτικές θεραπείες είναι συχνά πιο τοξικές ή λιγότερο αποτελεσματικές.

Τι να κάνετε αν είστε αλλεργικοί σε αντιβιοτικό;

Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπου η χρήση του αντιβιοτικού είναι αναπόφευκτη, μπορεί να γίνει απευαισθητοποίηση.

Η διαδικασία περιλαμβάνει:

• Σταδιακή χορήγηση μικρών δόσεων του αντιβιοτικού.
• Αύξηση της δόσης σε προοδευτικά στάδια, υπό ιατρική παρακολούθηση.

Αυτή η μέθοδος εφαρμόζεται συνήθως σε ειδικές περιπτώσεις, όπως:

• Παιδιά με κυστική ίνωση.
• Έγκυες γυναίκες με σύφιλη, όπου η πενικιλίνη είναι απαραίτητη.

Η απευαισθητοποίηση είναι αποτελεσματική, αλλά χρειάζεται να επαναλαμβάνεται πριν από κάθε θεραπεία.

Δερματική αλλεργία στα αντιβιοτικά: Αιτίες, Τύποι, Αντιμετώπιση

Η δερματική αλλεργία από αντιβιοτικά αποτελεί μία από τις πιο συχνές μορφές φαρμακευτικών αλλεργιών. Εκδηλώνεται με ποικίλες δερματικές αντιδράσεις που μπορεί να κυμαίνονται από ήπιες έως σοβαρές. Εδώ παρουσιάζονται αναλυτικά οι αιτίες, οι τύποι αντιβιοτικών που προκαλούν αυτές τις αντιδράσεις, και οι διαθέσιμες επιλογές για τη διάγνωση και την αντιμετώπιση.

Δερματική αλλεργία στα αντιβιοτικά – Ποια ενοχοποιούνται 

Ορισμένες κατηγορίες αντιβιοτικών είναι πιο πιθανό να προκαλέσουν δερματική αλλεργία:

1. Πενικιλίνες:
   • Οι πενικιλίνες, όπως η αμοξικιλλίνη, η κλαβουλανική αμοξικιλλίνη (Augmentin) και η αμπικιλλίνη, είναι η πιο κοινή αιτία δερματικών αλλεργιών.
   • Σύμφωνα με έρευνες, περίπου το 10% των ατόμων δηλώνουν αλλεργία στις πενικιλίνες, αλλά οι πραγματικές αλλεργίες επιβεβαιώνονται μόνο στο 1-3% των περιπτώσεων.
2. Κινολόνες:
   • Αντιβιοτικά όπως η σιπροφλοξασίνη και η λεβοφλοξασίνη συσχετίζονται με δερματικές αντιδράσεις, αν και λιγότερο συχνά από τις πενικιλίνες.
3. Μακρολίδια:
   • Αντιβιοτικά όπως η αζιθρομυκίνη και η ερυθρομυκίνη προκαλούν σπάνια αλλεργικές αντιδράσεις, αλλά είναι γνωστό ότι σε ευαίσθητους ασθενείς μπορούν να προκαλέσουν κνίδωση ή εξανθήματα.
4. Σουλφοναμίδες:
   • Συμπεριλαμβάνονται φάρμακα όπως η σουλφαμεθοξαζόλη. Αυτά είναι γνωστά για τη συχνή πρόκληση σοβαρών αλλεργικών αντιδράσεων, όπως το σύνδρομο Stevens-Johnson.

Εκδηλώσεις της δερματικής αλλεργίας

Η αλλεργία μπορεί να εμφανιστεί μέσα σε μία ώρα από τη λήψη του φαρμάκου ή αρκετές ημέρες αργότερα. Κάποιες χαρακτηριστικές εκδηλώσεις είναι:

1. Κνίδωση:
   • Ερυθρές κηλίδες που προκαλούν έντονο κνησμό.
   • Εμφανίζεται συνήθως λίγες ώρες μετά τη λήψη του αντιβιοτικού.
2. Μακροπροσωπικό Εξάνθημα:
   • Ερυθρά, επίπεδα ή ελαφρώς ανάγλυφα εξανθήματα που μπορεί να καλύπτουν μεγάλο μέρος του σώματος.
3. Αναφυλαξία:
   • Σοβαρή αντίδραση που επηρεάζει πολλά όργανα, προκαλώντας αγγειοοίδημα και πιθανώς πτώση της αρτηριακής πίεσης.
4. Σοβαρές Καθυστερημένες Αντιδράσεις:
   • Σύνδρομο Stevens-Johnson ή τοξική επιδερμική νεκρόλυση (σύνδρομο Lyell).
   • Σπάνιες αλλά σοβαρές καταστάσεις που απαιτούν άμεση ιατρική παρέμβαση.

Διάγνωση δερματικής αλλεργίας

Η διάγνωση περιλαμβάνει δύο βασικά βήματα:

1. Δερματικά Τεστ:
   • Εφαρμογή μικρής ποσότητας του ύποπτου αντιβιοτικού στο δέρμα. Αν υπάρξει αντίδραση (ερυθρότητα, πρήξιμο), επιβεβαιώνεται η αλλεργία.
2. Τεστ Πρόκλησης:
   • Το αντιβιοτικό χορηγείται σε μικρές, προοδευτικά αυξανόμενες δόσεις υπό αυστηρή ιατρική παρακολούθηση για την αξιολόγηση της αντίδρασης.

Αντιμετώπιση και Θεραπευτικές Επιλογές

1. Αποφυγή του Ενοχοποιούμενου Αντιβιοτικού:
   • Η απομάκρυνση του συγκεκριμένου φαρμάκου είναι η πρώτη γραμμή άμυνας.
   • Αντικατάσταση με ασφαλή εναλλακτικά αντιβιοτικά είναι συνήθης πρακτική.
2. Απευαισθητοποίηση:
   • Εφαρμόζεται όταν δεν υπάρχει διαθέσιμη εναλλακτική θεραπεία, π.χ. σε περιπτώσεις όπου η πενικιλίνη είναι απαραίτητη για σοβαρές λοιμώξεις.
   • Γίνεται σε νοσοκομειακό περιβάλλον, με σταδιακή αύξηση της δόσης του αντιβιοτικού.
3. Θεραπεία Συμπτωμάτων:
   • Αντιισταμινικά: Για την αντιμετώπιση του κνησμού και της κνίδωσης.
   • Κορτικοστεροειδή: Για πιο σοβαρές αντιδράσεις, όπως μακροπροσωπικά εξανθήματα.
   • Αδρεναλίνη: Για αναφυλαξία, σε επείγουσες καταστάσεις.

Πρόληψη και Προφυλάξεις

• Καταγραφή των φαρμάκων που έχουν προκαλέσει αλλεργική αντίδραση.
• Ενημέρωση του γιατρού πριν τη λήψη οποιουδήποτε νέου φαρμάκου.
• Διενέργεια δερματικών τεστ σε περίπτωση αμφιβολίας, ώστε να αποφεύγεται η άσκοπη αποφυγή αντιβιοτικών που μπορεί να είναι χρήσιμα.

Η δερματική αλλεργία από αντιβιοτικά είναι μία σοβαρή κατάσταση που απαιτεί προσεκτική διάγνωση και διαχείριση. Οι πενικιλίνες είναι οι συχνότεροι ένοχοι, ενώ οι σοβαρές αντιδράσεις όπως το σύνδρομο Stevens-Johnson είναι σπάνιες.

Η διάγνωση περιλαμβάνει δερματικά τεστ και, όταν είναι απαραίτητο, απευαισθητοποίηση. Η σωστή ενημέρωση του γιατρού και οι κατάλληλες προφυλάξεις μπορούν να βοηθήσουν στην ασφαλή χρήση των αντιβιοτικών, προστατεύοντας την υγεία του ασθενούς.

Η αλλεργία στα αντιβιοτικά είναι σπάνια αλλά απαιτεί προσεκτική διάγνωση και διαχείριση. Αν πιστεύετε ότι έχετε αλλεργική αντίδραση, συμβουλευτείτε έναν αλλεργιολόγο για να επιβεβαιώσετε ή να αποκλείσετε την αλλεργία και να εξασφαλίσετε την καλύτερη δυνατή θεραπεία.