Πληκτροδακτυλία ή ακροπάχεια χαρακτηρίζεται η βολβώδης, ομοιόμορφη διόγκωση των μαλακών ιστών των δαχτύλων του χεριού. Όταν οι άκρες των δαχτύλων μακραίνουν και γίνονται πιο στρογγυλές από το κανονικό, τότε υπάρχει φόβος για καρδιακές ή πνευμονικές παθήσεις. Από τι προκαλείται; Πώς σχετίζεται με τον καρκίνο του πνεύμονα και πώς αντιμετωπίζεται;

Η πληκτροδακτυλία μπορεί να είναι ιδιοπαθής ή δευτεροπαθής σε πολλές και ποικίλες υποκείμενες νοσολογικές καταστάσεις, σε διάφορα οργανικά συστήματα. Από πλευράς εντόπισης, μπορεί να είναι αμφοτερόπλευρη ή ετερόπλευρη και να περιλαμβάνει ένα μόνο δάχτυλο. Η πληκτροδακτυλία χαρακτηρίζεται επίσης από απώλεια της φυσιολογικής γωνίας της ονυχοφόρου φάλαγγος, από εναπόθεση και σχηματισμό συνδετικού ιστού.

Πληκτροδακτυλία: Αίτια

Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι η πιο συνηθισμένη αιτία της πληκτροδακτυλίας. Οι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν το κάπνισμα, ορισμένες ιογενείς λοιμώξεις και το οικογενειακό ιστορικό της πάθησης. Τα αίτια ταξινομούνται σε δύο κατηγορίες: την ιδιοπαθή και τη δευτεροπαθή.

Αίτια ιδιοπαθούς πληκτροδακτυλίας:

Παχυδερμοπεριόστωση
Οικογενής πληκτροδακτυλία
Υπερτροφική οστεοαρθροπάθεια

Αίτια δευτεροπαθούς πληκτροδακτυλίας:

Δερματοπάθειες
Νεφρικά νοσήματα
Κακοήθη νοσήματα
Πνευμονικά νοσήματα
Γαστρεντερικά νοσήματα
Καρδιαγγειακά νοσήματα
Ενδοκρινολογικά νοσήματα

Έρευνα

Από τον Ιανουάριο του 2011 έως τον ίδιο μήνα του 2014, 312 ασθενείς ‒264 άνδρες και 48
γυναίκες‒, με οριστική διάγνωση για καρκίνο του πνεύμονα νοσηλεύτηκαν σε θωρακοχειρουργική κλινική με στόχο τη ριζική θεραπεία της νόσου. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η αντικειμενική εξέταση των ασθενών αποκάλυψε πληκτροδακτυλία επί 98, σε 16 γυναίκες και 82 άνδρες δηλαδή, σε ποσοστό που αγγίζει το 31,5% (31,41%). Συνεπώς, περίπου το 1/3 των ασθενών με διαγνωσμένο καρκίνο του πνεύμονα είχαν πληκτροδακτυλία, στοιχείο που δύναται να αξιοποιηθεί καταλλήλως.

Πληκτροδακτυλία: Συμπτώματα

Τα νύχια κάμπτουν προς τα κάτω.
Τα άκρα των δαχτύλων μαλακώνουν.
Τα νύχια δίνουν την εντύπωση ότι «επιπλέουν», αντί να είναι σταθερά στερεωμένα.
Το τελευταίο τμήμα του δαχτύλου φαίνεται κόκκινο και διογκωμένο.

Πληκτροδακτυλία: Επιδημιολογία

Η ιδιοπαθής πληκτροδακτυλία είναι σπάνια, ενώ η συχνότητα της δευτεροπαθούς εξαρτάται από το υποκείμενο νόσημα. Η ιδιοπαθής πληκτροδακτυλία έχει περιγραφεί στο 89% των ασθενών με παχυδερμοπεριόστωση. Από τους ασθενείς με ιδιοπαθή πνευμονική ίνωση, το 65% έχει κλινικά πληκτροδακτυλία. Η πληκτροδακτυλία έχει αναφερθεί στο 29% των ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα και συχνότερα σε πάσχοντες από μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (35%), παρά σε ασθενείς με μικροκυτταρικό καρκίνωμα του πνεύμονα (4%). Η πληκτροδακτυλία έχει ακόμα περιγραφεί στο 1/3 των ασθενών από την Ουγκάντα με πνευμονική φυματίωση. Η πληκτροδακτυλία έχει αναφερθεί στο 28% των ασθενών με νόσο Crohn, στο 15% των ασθενών με ελκώδη κολίτιδα και στο 8% των ασθενών με πρωκτίτιδα.

Πληκτροδακτυλία: Διάγνωση και θεραπεία

Η έγκαιρη διάγνωση και διαφορική διάγνωση της πληκτροδακτυλίας είναι ζωτικής σημασίας, γιατί μπορεί να είναι η πρώτη εκδήλωση σοβαρού υποκείμενου νοσήματος. Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία. Η θεραπεία της υποκείμενης παθολογικής κατάστασης μπορεί να μειώσει την πληκτροδακτυλία ή, δυνητικά, να την αναστρέψει εάν γίνει έγκαιρα.

Πληροφορίες από: mayoclinic.org, ncbi.nlm.nih.gov, e–rheumatology.gr