Σε πρόσφατη δημοσίευση στο περιοδικό The Lancet ανακοινώνεται η σημασία παρεμβάσεων έναντι του COVID-19, ενώ τονίζεται ότι η στρατηγική «ανοσία της αγέλης» αποτελεί επικίνδυνη «επιστημονική πλάνη».
H βιβλιογραφία ανασκοπείται από την ακαδημαϊκή υπότροφο Δρ. Ευαγγελία-Γεωργία Κωστάκη και τους Καθηγητές του ΕΚΠΑ Δημήτριο Παρασκευή και Θάνο Δημόπουλο (Πρύτανης ΕΚΠΑ).
Όπως τονίζουν οι επιστήμονες, η άφιξη του δεύτερου κύματος και η συνειδητοποίηση των μελλοντικών προκλήσεων οδήγησαν στη σκέψη για την «ανοσία της αγέλης». Σύμφωνα με αυτή την πολιτική θα πρέπει να αφήσουμε ανεξέλεγκτη τη διασπορά του ιού στον πληθυσμό χαμηλού κινδύνου και να προστατεύσουμε τις ευπαθείς ομάδες.
Οποιαδήποτε στρατηγική πρόληψης της πανδημίας που βασίζεται στην ανάπτυξη ανοσίας από μόλυνση με COVID-19 είναι προβληματική
Η μη-ελεγχόμενη μετάδοση στα νεότερα άτομα ελλοχεύει σημαντικό κίνδυνο νόσου και θνησιμότητας σε ολόκληρο τον πληθυσμό. Επιπλέον, δεν υπάρχουν στοιχεία για την ανοσία έναντι του SARS-CoV-2 στα άτομα που έχουν μολυνθεί. Η ενδημική μετάδοση, συνέπεια της σταδιακής εξασθένησης της ανοσίας, θα έθετε σε κίνδυνο τους ευάλωτους πληθυσμούς στο μέλλον.
Μια τέτοια στρατηγική δεν μπορεί να τερματίσει την πανδημία του COVID-19 αλλά θα προκαλούσε επαναλαμβανόμενες επιδημίες. Κάτι τέτοιο συνέβη με πολλές μολυσματικές ασθένειες πριν τη διαθεσιμότητα των εμβολίων. Επίσης, θα προκαλούσε ένα συνεχές φορτίο στην οικονομία και τους επαγγελματίες υγείας, αρκετοί εκ’ των οποίων εκτέθηκαν στον COVID-19.
Το ποσοστό των ευάλωτων ομάδων απαριθμεί έως και το 30% του πληθυσμού σε μερικές περιοχές
Δεν είναι γνωστό ποιοι μπορούν να νοσήσουν με μακροπρόθεσμα συμπτώματα COVID. Το να καθορίσουμε τις ευάλωτες ομάδες είναι περίπλοκο. Στοχευμένες δράσεις για την προστασία των ευάλωτων ομάδων είναι απαραίτητο να εφαρμοστούν, αλλά πρέπει να συμβαδίζουν με πολυεπίπεδες πρακτικές και για το γενικό πληθυσμό.
Για άλλη μια φορά, αντιμετωπίζουμε μια ταχεία αύξηση στα περιστατικά COVID-19 σε μεγάλο μέρος της Ευρώπης, και σε πολλές άλλες χώρες σε όλο τον κόσμο. Είναι κρίσιμο να ενεργήσουμε αποφασιστικά και άμεσα, τονίζουν οι επιστήμονες. Αποτελεσματικά μέτρα για την καταστολή και τον έλεγχο της μετάδοσης πρέπει να εφαρμοστούν ευρέως. Πρέπει να υποστηρίζονται από οικονομικά και κοινωνικά προγράμματα. Έτσι θα ενθαρρυνθεί η κοινότητα να ανταποκριθεί και να αντιμετωπίσει τις ανισότητες που έχουν προκληθεί εν μέρει και από την πανδημία.
Περιοριστικά μέτρα θα απαιτηθούν άμεσα για τον περιορισμό της διασποράς του SARS-CoV-2.
Ο σκοπός αυτών των μέτρων είναι ο περιορισμός της μετάδοσης που θα επιτρέψει την ταχεία ανίχνευση εστιών μετάδοσης και η άμεση αντιμετώπιση μέσω προσεγγίσεων (διάγνωση – ιχνηλάτηση – απομόνωση – στήριξη του συστήματος). Με αυτή την προσέγγιση η ζωή μας μπορεί να επιστρέψει σχεδόν στο φυσιολογικό χωρίς την ανάγκη γενικευμένων lockdown.
Η προστασία της οικονομίας μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον έλεγχο του COVID-19.
Ιαπωνία, Βιετνάμ και Νέα Ζηλανδία, αποτελούν παραδείγματα επιτυχούς ελέγχου της πανδημίας. Με αυτόν τον τρόπο επέστρεψαν στις δραστηριότητες τους, οι πολίτες των χωρών αυτών.
Τα στοιχεία είναι σαφή: Ο έλεγχος της διασποράς του COVID-19 στην κοινότητα είναι ο καλύτερος τρόπος για να προστατεύσουμε την κοινωνία και την οικονομία μας. Ο έλεγχος πρέπει υπάρχει, μέχρι να αναπτυχθεί ένα ασφαλές και αποτελεσματικό εμβόλιο και θεραπεία μέσα στους επόμενους μήνες.
Τι ακριβώς είναι όμως η ανοσία της αγέλης;
Η ανοσία της αγέλης συμβαίνει όταν ένας ιός δεν μπορεί να εξαπλωθεί, καθώς τα άτομα στην πλειοψηφία προστατεύονται από τα αντισώματά τους. «Δεν χρειάζεσαι όλοι στον πληθυσμό να έχουν ανοσία, αλλά ένα μόνο μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού», αναφέρει η Caroline Buckee, επιδημιολόγος στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ.
Συνήθως, η ανοσία της αγέλης είναι ένα επιθυμητό αποτέλεσμα προγραμμάτων εμβολιασμού ευρείας κλίμακας. Υψηλά επίπεδα ανοσίας ωφελεί όσους δεν μπορούν να λάβουν ή να ανταποκριθούν επαρκώς σε ένα εμβόλιο. Πολλοί επαγγελματίες της υγείας μισούν τον όρο αυτό, καθώς δεν παρέχει πραγματικά ανοσία στον ίδιο τον ιό. Μειώνει μόνο τον κίνδυνο να έρθουν σε επαφή τα ευπαθή άτομα με αυτόν.
Έχει επιτυχία η ανοσία της αγέλης;
Πολλοί ερευνητές υποστηρίζουν ότι η ανοσία της αγέλης είναι κακή ιδέα. «Η προσπάθεια επίτευξης της ανοσίας μέσω στοχευμένων λοιμώξεων είναι απλώς γελοία», υποστηρίζει ο Andersen. Η ιδέα της επίτευξης ανοσίας μέσω της εξάπλωσης ενός παθογόνου ιού στην κοινότητα βασίζεται στην αναπόδεικτη υπόθεση ότι οι άνθρωποι που επιβιώνουν από μια μόλυνση θα αποκτήσουν ανοσία. Όσον αφορά τον Covid19, κάποιου είδoυς ανοσία φαίνεται να ακολουθεί τη λοίμωξη, αλλά για να κατανοήσουμε τη διάρκεια και τις επιπτώσεις της ανοσολογικής απόκρισης πρέπει να ακολουθήσουμε τους ανθρώπους σε όλη την ζωή τους.
Τους τελευταίους μήνες, υπήρξαν αναφορές για άτομα που επανεμφάνισαν Covid19 μετά από την αρχική λοίμωξη. Εάν τα άτομα που έχουν μολυνθεί γίνονται ξανά ευαίσθητα στον Ιό τότε δεν θα επιτευχθεί ποτέ η ανοσία της αγέλης.
Ποτέ δεν έχουμε φτάσει στην ανοσία της αγέλης, μέσω της φυσιολογικής μόλυνσης με έναν νέο ιό
Ο εμβολιασμός είναι ο μόνος ηθικός δρόμος για ανοσία. Πόσα άτομα θα πρέπει να εμβολιαστούν – και πόσο συχνά – εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως το πόσο αποτελεσματικό είναι το εμβόλιο και πόση διάρκεια έχει.
Οι άνθρωποι είναι κατανοητά κουρασμένοι με τα συνεχή επιβαλλόμενα μέτρα για τον έλεγχο της εξάπλωσης του Covid19. Mέχρι όμως να υπάρξει εμβόλιο, είναι η μόνη προστασία που έχουμε. Εάν συνεχίσουμε τις προσπάθειες για τον περιορισμό του κινδύνου, μέχρι την δημιουργία εμβολίου, μπορούμε να σωθούν πολλές ζωές.
Περιεχόμενο: www.nature.com