Η κατανάλωση τροφής και νερού είναι απαραίτητη για την ανθρώπινη ζωή. Το ανθρώπινο σώμα είναι έτσι διαμορφωμένο ώστε να μπορεί να μετατρέπει το φαγητό που καταναλώνει σε ενέργεια. Με αυτόν τον τρόπο συντηρείται.

Ζωή χωρίς φαγητό και νερό

Το ανθρώπινο σώμα χρειάζεται ενέργεια από πηγές τροφίμων και ενυδάτωση από το νερό για την ομαλή λειτουργία του. Ένας άνθρωπος που «πεθαίνει της πείνας» υποκύπτει τελικά στον θάνατο όταν τα εσωτερικά όργανα του σώματος εξασθενούν και παθαίνουν ατροφία. Δίχως τροφή το σώμα μετατρέπει το αποθηκευμένο λίπος σε ενέργεια και καταστρέφει τους μυς για τη γλυκόζη και την πρωτεΐνη που δεν μπορεί να παραγάγει από μόνο του. Ουσιαστικά το σώμα «τρώει» τον εαυτό του, με αποτέλεσμα τον ερχομό του θανάτου. Αν ο άνθρωπος έχει πρόσβαση σε νερό αλλά όχι σε τροφή, τότε ο θάνατος καθυστερεί περισσότερο. Αυτό εξαρτάται από το λίπος που υπάρχει αποθηκευμένο στο σώμα. Η διαδικασία διαρκεί 2-8 εβδομάδες.

Σύμφωνα με τις επιστημονικές αρχές, το ανθρώπινο σώμα μπορεί να αντιμετωπίσει την πείνα πολύ περισσότερο από τη δίψα. Ο μέσος όρος είναι στις τρεις εβδομάδες. Αντιθέτως, το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα που το σώμα μπορεί να αντέξει χωρίς νερό, καθορίζεται μάξιμουμ στη μία εβδομάδα. Ωστόσο όλα αυτά δεν είναι θέσφατα καθώς υπάρχουν προσδιοριστικοί παράγοντες π.χ. η ηλικία και το βάρος κ.α.

Κάθε χρόνο 3,1 εκατ παιδιά κάτω των 5 ετών πεθαίνουν από την πείνα

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας, τα παιδιά και οι μητέρες υποφέρουν περισσότερο από τη μακροχρόνια πείνα. Περίπου 6,5 εκατομμύρια παιδιά πεθαίνουν πριν από την ηλικία των 5 ετών στον κόσμο. Το 50% από αυτά τα παιδιά πεθαίνουν είτε από έλλειψη τροφής ή από λανθασμένη διατροφή.

Παρενέργειες

Ζάλη
Αδυναμία
Λιποθυμία
Αφυδάτωση
Κοιλιακό άλγος
Νεφρική ανεπάρκεια
Χαμηλή αρτηριακή πίεση
Επιβράδυνση καρδιακών παλμών
Δυσλειτουργία θυρεοειδούς αδένα
Μετατραυματικό στρες ή κατάθλιψη
Έντονες διακυμάνσεις στη θερμοκρασία σώματος

Όσοι ζουν χωρίς τροφή και νερό για μεγάλο χρονικό διάστημα είναι αδύνατο να ξεκινήσουν άμεσα την κατανάλωση τροφίμων σε κανονικές ποσότητες. Το σώμα πρέπει να επανέλθει στη φυσιολογική του λειτουργία με αργούς βηματισμούς ώστε να αποφευχθούν ανεπιθύμητες παθήσεις, γνωστές ως σύνδρομο refeeding. Τέτοιες παθήσεις είναι είτε καρδιακές, είτε νευρολογικές.

Τα στάδια ζωής όσων δεν τρέφονται

1ο στάδιο:

Χωρίς κατανάλωση φαγητού το αίσθημα πείνας είναι μεγάλο. Ωστόσο ο οργανισμός διαθέτει απόθεμα γλυκογόνου στους σκελετικούς μύες και στο συκώτι. Το γλυκογόνο διασπάται σε γλυκόζη την οποία το σώμα χρησιμοποιεί ως επιπλέον «καύσιμο» και μπορεί να συντηρηθεί για 10-14 ώρες παραπάνω.

2ο στάδιο:

Όταν τελειώσει η προμήθεια της γλυκόζης, το σώμα στρέφεται στο λίπος για να μπορέσει να επιβιώσει. Το σωματικό λίπος διασπάται σε λιπαρά οξέα και γλυκερόλη,μια διαδικασία που ονομάζεται γλυκογένεση. Τα ίδια τα λιπαρά οξέα διασπώνται σε κετόνες που εισέρχονται στον κύκλο του κιτρικού οξέος και μετατρέπονται σε χρήσιμη ενέργεια. Όταν οι άνθρωποι είναι νηστικοί ή κάνουν απεργία πείνας, αυτή είναι η ενέργεια που χρησιμοποιεί το σώμα τους για να επιβιώσει.

3ο στάδιο:

Ο εγκέφαλος όμως δεν μπορεί να επιβιώσει μόνο με τις κετόνες. Παρά το γεγονός ότι το 75% της ενέργειας μπορεί να προέρχεται από κετόνες, χρειάζεται και ένα 25% γλυκόζη για να μπορέσει να λειτουργήσει. Το σώμα, λοιπόν, αρχίζει να διασπά τη γλυκερόλη σε γλυκόζη, η οποία έμεινε από τη μετατροπή σωματικού λίπους στο δεύτερο στάδιο.

4ο στάδιο:

Επειδή η γλυκόζη δεν είναι αρκετή για να καλύψει το 25% που απαιτείται από τον εγκέφαλο για να λειτουργήσει, το σώμα αρχίζει να μετατρέπει τα αμινοξέα σε γλυκόζη. Αυτό το κάνει με τη διάσπαση της πρωτεΐνης του σώματός. Δεδομένου ότι δεν έχει καταναλωθεί κάποια πρωτεΐνη πρόσφατα, το σώμα μετατρέπει την επόμενη διαθέσιμη πηγή πρωτεΐνης, αυτήν που βρίσκεται στους μύες.

5ο στάδιο:

Το σώμα δεν είναι ιδιαίτερα επιλεκτικό στο ποιο μυ θα στοχεύσει και αρχίζει και επιτίθεται σε πολλά όργανα και μύες. Οι πλέον τραυματισμένοι εντερικοί μύες είναι ο λόγος για τον οποίο εμφανίζονται επιπλοκές όταν προσπαθείς να ταΐσεις κάποιον που έχει πολύ καιρό να φάει. Στην χειρότερη περίπτωση, το σώμα επιτίθεται στην καρδιά.

6ο στάδιο:

Το σώμα τώρα βρίσκεται κοντά στην πλήρη κατάρρευση. Το νευρικό σύστημα υποβαθμίζεται σοβαρά, τα επίπεδα ηλεκτρολυτών προκαλούν αρρυθμία στην ήδη εξασθενημένη καρδιά ενώ τα άλλα όργανα έχουν αρχίσει να έχουν σοβαρή βλάβη. Τελικά, η ατροφική καρδιά δεν μπορεί να αντέξει άλλο και σταματά να χτυπάει. Χωρίς το οξυγόνο και το αίμα να μεταφέρονται στα όργανα και τον εγκέφαλο ο άνθρωπος πεθαίνει.

Δείτε το βίντεο:

H διάρκεια ζωής διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο

Η έλλειψη πρόσληψης τροφής και νερού για σημαντικό χρονικό διάστημα είναι επίσης γνωστή ως λιμοκτονία. Υπάρχουν μελέτες που εξετάζουν τα πιο πρόσφατα περιστατικά λιμοκτονίας στον κόσμο. Αυτές οι περιπτώσεις περιλαμβάνουν φτώχεια, απεργίες πείνας, θρησκευτικές νηστείες κ.ά.

Ένα άρθρο στο«Archiv Fur Kriminologie» δηλώνει ότι το σώμα μπορεί να επιβιώσει για 8 έως 21 ημέρες χωρίς τροφή και νερό και έως και δύο μήνες εάν υπάρχει πρόσβαση σε επαρκή πρόσληψη νερού.
Μια πρόσφατη μελέτη στο «Βρετανικό Ιατρικό Περιοδικό» ανέφερε ότι αρκετές απεργίες πείνας έληξαν έπειτα από 21 έως 40 ημέρες, διότι έφεραν σοβαρές επιπτώσεις στη ζωή του απεργού.
Σύμφωνα με το περιοδικό «Nutrition», σημαντικό ρόλο στην αντοχή του οργανισμού παίζει ο Δείκτης Μάζας Σώματος. Οι άνδρες με ΔΜΣ μικρότερο από 13 και οι γυναίκες με ΔΜΣ κάτω από 11 δεν μπορούν να κρατηθούν στη ζωή χωρίς φαγητό και νερό. Επιπλέον, σύμφωνα με το ίδιο περιοδικό, η σύνθεση του σώματος των γυναικών τις καθιστά ικανές να αντέχουν περισσότερο στην πείνα.