Για ευεξία και καλή υγεία, ιδανική πρόταση αποτελεί η χειμερινή κολύμβηση και μάλιστα σε μεσογειακές θάλασσες, όπως της Ελλάδας.Παρότι το θερμόμετρο έχει πάρει την κατιούσα, ποια καλύτερη ευκαιρία για μια αναζωογονητική «συνάντηση» με το κρύο νερό της θάλασσας; Άλλωστε, το κολύμπι αποτελεί μία από τις πιο υγιεινές μορφές άθλησης, ιδανική για το κλίμα της χώρας μας. Όμως για κάποιον που είναι χειμερινός κολυμβητής, αυτό αποτελεί, πάνω από όλα, τρόπο ζωής. Και τα οφέλη για την ψυχική και σωματική υγεία για τους λάτρεις της «ψυχρολουσίας» πολλαπλασιάζονται, εφόσον κολυμπάνε και τον χειμώνα.

Χειμερινή κολύμβηση – Παρ’τε την…ζεστά!

Για να μη θεωρήσουμε, ωστόσο, ότι αυτό το «σπορ» είναι για όσους είναι γενναίοι και αντέχουν, το μυστικό είναι απλά να συνηθίσουμε σταδιακά το σώμα μας στο κρύο νερό. Έτσι θα επιτύχουμε την επίκτητη «θαυμαστή» αντοχή των χειμερινών κολυμβητών, που απολαμβάνουν να βρίσκονται στη θάλασσα με θερμοκρασία γύρω στους 15 βαθμούς Κελσίου, σαν να κάθονται δίπλα σε… αναμμένο τζάκι!

Ήδη από το 18ο αιώνα, ο Βρετανός γιατρός Richard Russell ενθάρρυνε τους ασθενείς του να εφαρμόζουν τη θαλασσοθεραπεία, που περιείχε το κολύμπι και την κατάποση θαλασσινού νερού. Οι γιατροί συνιστούσαν την κολύμβηση για την θεραπεία πολλών ασθενειών, από μώλωπες μέχρι υστερία!…

8 λόγοι για να το προσπαθήσουμε

• Όταν ένας χειμερινός κολυμβητής πέφτει στο κρύο νερό, στο σώμα του απελευθερώνονται ενδορφίνες, οι λεγόμενες «ορμόνες της ευτυχίας», που όχι μόνο προσδίδουν ψυχική ευεξία, αλλά έχουν και αναλγητικές ιδιότητες που διαρκούν από 2 έως 4 ώρες.

• Το κολύμπι, χειμώνα-καλοκαίρι, ενδυναμώνει τους μυς, βελτιώνει τη στάση του σώματος, την αντοχή, την ευλυγισία, γι’ αυτό και όσοι υποφέρουν από ρευματικές παθήσεις, ινομυαλγία και άλλες μυοσκελετικές νόσους, αναφέρουν ότι η χειμερινή κολύμβηση έχει ανακουφιστική επίδραση πάνω τους.

• Το μπάνιο στη θάλασσα τον χειμώνα αυξάνει την αντοχή και τονώνει το μυϊκό, καρδιαγγειακό και αναπνευστικό σύστημα, ενώ ταυτόχρονα βελτιώνει τον μεταβολισμό, αυξάνοντας τις καύσεις και συμβάλλοντας έτσι στο να χάσουμε βάρος.

• Το κρύο νερό ενεργοποιεί τους θερμοϋποδοχείς στο δέρμα, οι οποίοι δίνουν εντολή μέσω του εγκεφάλου για να αυξηθούν οι χτύποι της καρδιάς, με αποτέλεσμα να νιώθουμε αναζωογονημένοι. Επίσης, όταν οι θερμοϋποδοχείς έρθουν σε επαφή με το κρύο νερό, αυξάνονται τα επίπεδα της αδρεναλίνης στον οργανισμό. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αποσπάται η προσοχή μας από τις όποιες σωματικές μικροενοχλήσεις που μπορεί να αισθανόμαστε και να μας πλημμυρίζει ένα κύμα ευφορίας.

• Η χειμερινή κολύμβηση ενδυναμώνει το ανοσοποιητικό σύστημα, οπότε με την πάροδο του χρόνου θα διαπιστώσουμε ότι π.χ. θα κρυολογούμε όλο και πιο σπάνια. Δεν είναι, λοιπόν, τυχαίο που οι άνθρωποι που κολυμπάνε τον χειμώνα δεν αρρωσταίνουν τόσο εύκολα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το κρύο νερό λειτουργεί σαν ένα ήπιο επεισόδιο στρες, το οποίο ενεργοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα και το προπονεί. Με αυτόν τον τρόπο, αυξάνονται τα λευκά αιμοσφαίρια, τα βασικά συστατικά της άμυνας του οργανισμού.

• Το δέρμα αναζωογονείται κάνοντας φυσική απολέπιση, ενώ η όψη του γίνεται πιο λεία. Παράλληλα, βοηθά τον οργανισμό να αποβάλλει τις τοξίνες ευκολότερα.

• Η χειμερινή κολύμβηση βελτιώνει τη λίμπιντο, αλλά και τη γονιμότητα. Αυτό επιτυγχάνεται από την αύξηση της έκκρισης τεστοστερόνης στους άνδρες και, αντίστοιχα, των οιστρογόνων στις γυναίκες.

• Τέλος, οι χαλαρωτικές ιδιότητες του υγρού στοιχείου, καθώς και οι κοινωνικές επαφές που συνεπάγεται η χειμερινή κολύμβηση, βοηθούν στην καταπολέμηση του καθημερινού στρες και άγχους.

Τι πρέπει να ξέρουμε
• Για να ασχοληθούμε με τη χειμερινή κολύμβηση, θα πρέπει πρώτα να έχει προηγηθεί απαραιτήτως ιατρικός έλεγχος, ειδικά αν βρισκόμαστε σε προχωρημένη ηλικία, καθώς και αν πάσχουμε από διαβήτη, καρδιαγγειακές παθήσεις, πνευμονοπάθειες, αγγειοπάθειες, κάποιες μορφές νευροπάθειας και αλλεργίες.
• Το πρώτο βήμα για να γίνει κανείς χειμερινός κολυμβητής είναι να μη διακόψει τα μπάνια μετά τις διακοπές, ώστε το σώμα να συνηθίζει στις αλλαγές της θερμοκρασίας. Διότι το νερό της θάλασσας, σε σχέση με τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος, αργεί να κρυώσει, καθότι πρόκειται για μια μεγάλη μάζα νερού, που η θερμοκρασία της δεν μπορεί να μεταβληθεί απότομα, αλλά σταδιακά. Ενδεικτικά, η θερμοκρασία της θάλασσας στην Αττική τον Δεκέμβριο είναι γύρω στους 15οC, κάποιες φορές υψηλότερη και από εκείνη του εξωτερικού περιβάλλοντος.
• Όταν βουτήξουμε, θα πρέπει να έχουμε τη σύνεση να μην εξαντλήσουμε τον οργανισμό μας. Με το που αισθανθούμε δυσφορία ή τις αντοχές μας να αρχίζουν να μας προδίδουν, πρέπει να βγούμε αμέσως από το νερό και να φροντίσουμε να φορέσουμε κάτι ζεστό ή, ακόμα καλύτερα, να βρεθούμε σε θερμαινόμενο περιβάλλον.

Τα «σκορ» στην υγεία
Μελέτη που δημοσιεύθηκε στο International Journal of Circumpolar Health διαπίστωσε ότι οι χειμερινοί κολυμβητές εμφανίζουν:
• Αυξημένη αντίσταση του οργανισμού στο κοινό κρυολόγημα.
• Καλύτερη μυοσκελετική ευκαμψία.
• Καλύτερη αποβολή του άγχους και ψυχική ευεξία.
• Μεγαλύτερη αίσθηση φρεσκάδας της επιδερμίδας.
• Μεγαλύτερη ζωτικότητα και απόδοση στην εργασία.

7 tips για ασφαλή χειμερινή κολύμβηση

1. Αποφεύγουμε το χειμερινό μπάνιο όταν βρέχει κι όταν φαίνεται να υπάρχει περίπτωση κεραυνού, καθώς επίσης κι όταν φυσάει νοτιάς, διότι η θάλασσα υπό τέτοιες συνθήκες δεν είναι καθόλου προβλέψιμη.
2. Πριν μπούμε, κάνουμε μια μικρή προθέρμανση με διατάσεις, για να ενεργοποιήσουμε και να αιματώσουμε τους μυς (οι μύες χρειάζονται περίπου 15-20 λεπτά ήπιας άσκησης, προκειμένου να αιματωθούν με τον σωστό τρόπο). Μπορούμε, επίσης, να κάνουμε επιτόπιο τρέξιμο ή ένα σύντομο τζόκινγκ.
3. Ποτέ δεν βουτάμε απότομα στο νερό – καλύτερα, μάλιστα, πέφτουμε με την πλάτη, ώστε να μη νιώσει το στέρνο την απότομη αλλαγή της θερμοκρασίας και να επηρεαστεί η καρδιά.
4. Κολυμπάμε ασταμάτητα από 5 έως 10 λεπτά, διότι καθώς το σώμα έρχεται σε επαφή με το κρύο νερό, χάνει γρήγορα τη θερμότητά του.
5. Δεν ξανοιγόμαστε στο πέλαγος, γιατί τα μέλη του σώματος είναι πολύ πιο επιρρεπή σε κράμπες και μουδιάσματα στο κρύο οπότε και θα δυσκολέψουμε την επιστροφή μας στη στεριά.
6. Ένα καλό, ενδεικτικό χρονικό διάστημα παραμονής στο νερό είναι τα 15 έως 20 λεπτά. Ωστόσο, για τους πρωτάρηδες, η χειμερινή βουτιά πρέπει να διαρκεί λίγα λεπτά (4 έως 5).
7. Μόλις βγούμε, σκουπιζόμαστε καλά και ντυνόμαστε με ζεστά ρούχα.

Για να μάθουμε περισσότερα και αναλυτικότερα επισκεφτήκαμε τους “παλαίμαχους” του σπορ στον παλαιότερο Όμιλο Χειμερινών Κολυμβητών ονόματι “ο Μπάτης” στο Παλαιό Φάληρο. Συναντήσαμε τον διεθνούς φήμης jazz κιθαρίστα και Πρόεδρο του Ομίλου κ.Λάκη Ζώη ο οποίος μας ενημέρωσε πως «Το 1980 έγινε το πρώτο καταστατικό του Ομίλου,αυτό όμως δεν έχει καμία αξία διότι άτομα και σαν χειμερινοί κολυμβητές και σαν ρακετίστες -διότι το θέλγητρο που ξεκίνησε την ομάδα ήταν η ρακέτα- προϋπήρχαν. Κάποια άτομα και μέλη του ομίλου μας όπως είναι ο κ.Ξυδάς και παλαιότεροι αυτών ξεκίνησαν το 1952 σε ένα μέρος που ονομάζεται Πικροδάφνη και στη συνέχεια το 1960 περίπου μεταφέρθηκαν εδώ.Είναι πολύ σημαντικό πως έχουμε μέλη που έχουν δώσει την ψυχή τους για τη φύση και για τη θάλασσα.Ο Όμιλος έχει 150 μέλη αυτή τη στιγμή.Το μέσο όρο ηλικίας των μελών μας είναι τα 40 έτη. Ως βασικό χόμπι στον όμιλό μας έχουμε την Ελληνική Ξυλοσφαίριση».

«Η συγκεκριμένη δράση «γεννήθηκε» από τους παλιούς ανθρώπους του Μπάτη και εγώ πήρα τον τρόπο και τον εκσυγχρόνισα μέσα από ένα λογισμικό.Έχουμε ως καθιερωμένη μας συνήθεια την κοπή της πίτας μας κάθε 6 Ιανουαρίου με την παρουσία Δημάρχων και Πολιτικών οι οποίοι μας τιμούν. Όλοι οι Δήμαρχοι ιστορικά ήταν πάντα δίπλα μας.Το κύριο κτήριο του Ομίλου μας ανακαινίστηκε επί Δημαρχίας του κ.Χατζηδάκη το 2009.Είναι η αγάπη των μελών μας που μας στηρίζει και συντηρεί τον Όμιλο» τόνισε ο κ.Ζώης κλείνοντας τη συζήτησή μας.

Πρακτικές οδηγίες για όλους

Το μυστικό για όσους θέλουν να αρχίσουν την χειμερινή κολύμβηση, είναι να μην διακόψουν καθόλου το κολύμπι μετά το καλοκαίρι. Έτσι, θα προσαρμοστούν σιγά σιγά στις καιρικές συνθήκες και στη σταδιακή πτώση της θερμοκρασίας. Πριν όμως, ένα μπάνιο σε παγωμένο νερό το χειμώνα, πρέπει να έχει προηγηθεί η εξέταση από κάποιον γιατρό. Ηλικιωμένοι, ασθενείς που πάσχουν από διαβήτη, καρδιαγγειακές παθήσεις, πνευμονοπάθειες, αγγειοπάθειες, ορισμένες μυοσκελετικές παθήσεις, κάποιες μορφές νευροπάθειας και αλλεργίες, δεν πρέπει να το δοκιμάσουν γιατί είναι πολύ επικίνδυνο για την υγεία τους. Όσοι είναι υγιείς και αρχίσουν την χειμερινή κολύμβηση, πρέπει να παρακολουθούνται από γιατρό συχνά, ώστε να διαπιστωθεί ότι το κρύο δεν έχει προκαλέσει κάποιο πρόβλημα. Ο κολυμβητής δεν πρέπει να μένει στάσιμος. Τόσο πριν όσο και μετά το κολύμπι στη θάλασσα, πρέπει να κάνει μια ήπια άσκηση ώστε να ενεργοποιούνται οι μυς. Προφανώς, δεν πρέπει να έχει φάει πριν, αλλά και να μην κολυμπήσει πολύ βαθιά.