Οι απόψεις σχετικά με τα όρια ηλικίας και την οδήγηση διίστανται και δεν είναι πάντα αυτές που νομίζουμε ότι ξέρουμε.
Γράφει ο Δικαστικός Πραγματογνώμονας, Λουκάς Στεργίου
Η υπερβολή δεν προσφέρει τίποτα και πουθενά στην ζωή μας, ειδικότερα κατά την οδήγηση όπου μία λανθασμένη κίνηση μπορεί να αποβεί επικίνδυνη, ακόμα και μοιραία.
Υπάρχουν διάφορες μελέτες παγκοσμίως σχετικά με τα όρια ηλικίας στην οδήγηση.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υπάρχει Νομοθετικό πλαίσιο, που να ορίζει το ανώτατο όριο ηλικίας για την οδήγηση. Μοναδική προϋπόθεση είναι ο οδηγός να βρίσκεται σε καλή σωματική και ψυχική κατάσταση. Ωστόσο, κάποιες Ευρωπαϊκές χώρες έχουν θέσει ανώτατα όρια ηλικίας, που κυμαίνονται μεταξύ 65 και 75 ετών. Αυτό δημιουργήθηκε με γνώμονα την Οδική Ασφάλεια στους δρόμους, διότι σε ηλικίες άνω των 65 ετών παρατηρούνται φαινόμενα όπως η μείωση των αντανακλαστικών, η δυσκολία στην όραση, κ.α.
Μέσω του άρθρου αναδεικνύεται τι πραγματικά συμβαίνει με την επανεξέταση των οδηγών, σε ποια ηλικία πρέπει κανείς να σταματά την οδήγηση, πότε αυτή γίνεται επικίνδυνη, καθώς και ποια νοσήματα ενδεχομένως να θεωρούνται ”επικίνδυνα” κατά την οδήγηση.
Διπλώματα οδήγησης: Ποια είναι η «κατάλληλη» ηλικία ώστε κάποιος να σταματήσει την οδήγηση.
Ο Νόμος 4530/2018 (βλ. Άρθρο 65 και 95 του Κ.Ο.Κ) ουσιαστικά αναγράφει ότι οι βασικές κατηγορίες οδήγησης (βλ. κατηγορίες Α, Α1, Β, Β1) ισχύουν μέχρι το 65ο έτος της ηλικίας και έπειτα πρέπει να ανανεώνονται κάθε 3 έτη. Η διαδικασία ανανέωσης για οδηγούς άνω των 65 ετών περιλαμβάνει εξέταση από παθολόγο και οφθαλμίατρο, ενώ στις πιο επιβαρυμένες ομάδες, δηλαδή στους ανθρώπους άνω των 80 ετών, ζητείται τεστ αντίληψης, ευκινησίας μέχρι και ακουόγραμμα.
Ωστόσο, στην Ελλάδα, δυστυχώς, όπως όλοι μας γνωρίζουμε, τα ανωτέρω τεστ δεν είναι αρκετά. Και αυτό διότι κάποιοι έχουν την τάση να αναζητούν ιατρικές βεβαιώσεις χωρίς να έχουν περάσει τα κατάλληλα και απαραίτητα τεστ, απλά και μόνο επειδή έχουν απόλυτη εμπιστοσύνη στις δυνατότητες τους.
Συνετό θα ήταν να ακολουθήσουμε τις πρακτικές άλλων Ευρωπαϊκών χωρών όπως η Φινλανδία, η οποία μετά τα 45 έτη ζητάει κάθε 5 έτη τα απαραίτητα ιατρικά έγγραφα και πραγματοποιεί εκτενείς εξετάσεις, είτε της Ιρλανδίας, η οποία πραγματοποιεί κάθε χρόνο μετά τα 45 έτη εξετάσεις για ανανέωση διπλώματος και σε ηλικίες από τα 70 έτη και άνω ζητάει παράλληλα να προσκομιστούν και όλες οι απαραίτητες ιατρικές βεβαιώσεις.
Επομένως, δεν υπάρχει κάποιος αριθμός που να προσδιορίζει πότε πρέπει κάποιος οδηγός να σταματήσει να οδηγεί, αλλά αυτό εξαρτάται πλήρως από την ατομική ευθύνη και την ευσυνειδησία του κάθε οδηγού.
Έρευνες έχουν δείξει ότι ηλικιωμένοι οδηγοί παρουσιάζουν υψηλότερο κίνδυνο για συγκεκριμένου είδους ατυχήματα όπως η αλλαγή λωρίδας κυκλοφορίας, η διάσχιση μίας διασταύρωσης και η προσπέραση. Μην ξεχνάς πως το αυτοκίνητο είναι απλά ένα μέσο μεταφοράς από ένα σημείο σε ένα άλλο σημείο και τίποτα παραπάνω.
Ποια νοσήματα και ποια φάρμακα θεωρούνται επικίνδυνα κατά την οδήγηση
Κάποιοι άνθρωποι υποφέρουν καθημερινά από νοσήματα, τα οποία δυσχεραίνουν μεν την καθημερινότητα τους, αλλά αυξάνουν και τον κίνδυνο να εμπλακούν σε τροχαίο ατύχημα κατά την διάρκεια της οδήγησης. Έρευνες έχουν δείξει ότι άτομα με νευρολογικό νόσημα (όπως π.χ. ήπιες νοητικές διαταραχές, Νόσος Parkinson, Νόσος Alzheimer) είναι έως και 5 φορές πιθανότερο να εμπλακούν σε ένα τροχαίο ατύχημα.
Αξιοσημείωτο είναι ότι κάποιος, που έχει ξεπεράσει πλέον ένα εγκεφαλικό ή καρδιακό επεισόδιο, δεν πρέπει να βρίσκεται στη θέση του οδηγού για τουλάχιστον 1 με 1,5 μήνα μετά το συμβάν και θα πρέπει να επιστρέψει στην οδήγηση μόνο εφόσον ο ίδιος, με τη σύμφωνη γνώμη των ιατρών του, είναι απολύτως σίγουρος για την κατάσταση της υγείας του. Επίσης, εδώ αξίζει να τονίσουμε ότι, εάν έπειτα από κάποιο επεισόδιο αλλάξει η κινητικότητα των άκρων, τότε η μόνη λύση είναι να επιλεγεί ένας συγκεκριμένος τύπος αυτοκινήτου προσαρμοσμένος στις νέες ανάγκες.
Τα φάρμακα επηρεάζουν την ικανότητα στην οδήγηση
Επιπρόσθετα, τα φάρμακα διαδραματίζουν εξίσου σημαντικό ρόλο στην δημιουργία τροχαίων ατυχημάτων, διότι μπορεί να προκαλέσουν ζαλάδες, κόπωση, τάση για ύπνο, καθώς και μείωση των αντανακλαστικών. Καλό θα ήταν πριν ξεκινήσουμε να λαμβάνουμε κάποιο φάρμακο να διαβάζουμε τις δραστικές ουσίες που περιέχει και εάν αυτές επηρεάζουν την ικανότητα οδήγησης.
Η ιδανική λύση για ανανέωση διπλώματος σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας άνω των 55 ετών θα ήταν να πραγματοποιείται ετησίως μία γκάμα δοκιμασιών σε περιβάλλον δρόμου ή προσομοιωτή, που μέσα από αυτές θα ελέγχονται οι οπτικοχωρικές ικανότητες, η προσοχή, τα αντανακλαστικά, οι επιτελικές λειτουργίες και η μνήμη σε συνθήκες ημέρας και ειδικά σε συνθήκες νυκτός, διότι τα τροχαία ατυχήματα το βράδυ αυξάνονται έως και 30%.
Κάθε άνθρωπος θα πρέπει να αισθάνεται υπεύθυνος για τις πράξεις του και να γνωρίζει την κοινωνική ευθύνη που έχει ως οδηγός ενός αυτοκινήτου απέναντι στους υπόλοιπους χρήστες της οδού. Σε κάθε περίπτωση, κύριο μέλημα όλων μας θα πρέπει να είναι πώς θα κάνουμε ασφαλέστερη την οδήγηση στην χώρα μας και γι’ αυτόν τον λόγο είμαι στην διάθεση σας για οτιδήποτε χρειαστείτε.