Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια χρόνια ασθένεια που μπορεί να ανακουφιστεί με την κατάλληλη διατροφή. Προκαλεί πόνο, δυσκαμψία, πρήξιμο και μειωμένη κίνηση των αρθρώσεων, με εκείνες των χεριών και των ποδιών να επηρεάζονται συχνότερα.
Η διατροφή δεν μπορεί να λειτουργήσει ως θεραπεία, ορισμένες τροφές όμως μπορούν να βοηθήσουν στον έλεγχο των συμπτωμάτων.Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια αυτοάνοση νόσος και η πιο κοινή μορφή αρθρίτιδας.
Περίπου το 75% των ασθενών είναι γυναίκες. Στην πραγματικότητα, 1-3% του συνόλου των γυναικών θα νοσήσουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Η ασθένεια ξεκινά συχνότερα μεταξύ των ηλικιών 30 – 50, ωστόσο μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία.
Συμπτώματα
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα επηρεάζει κυρίως τις αρθρώσεις. Μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε οποιαδήποτε άρθρωση στο σώμα, αν και οι μικρές αρθρώσεις των χεριών και των ποδιών είναι συχνά οι πρώτες που επηρεάζονται. Η ρευματοειδής αρθρίτιδα επηρεάζει συνήθως τις αρθρώσεις συμμετρικά (ταυτόχρονα και στις δύο πλευρές του σώματος και στον ίδιο βαθμό), όμως αυτό δεν συμβαίνει πάντα. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Πόνο
Ο πόνος που σχετίζεται με τη ρευματοειδή αρθρίτιδα είναι συνήθως πολύ οξύς. Το πρωί είναι χειρότερος σε σχέση με τις υπόλοιπες ώρες της ημέρας. Επίσης, είναι πολύ έντονος έπειτα από μια περίοδο αδράνειας.
- Ακαμψία
Οι αρθρώσεις που επηρεάζονται από τη ρευματοειδή αρθρίτιδα μπορεί να είναι ιδιαίτερα άκαμπτες. Ο πάσχων ενδέχεται να μην μπορεί να λυγίσει πλήρως τα δάχτυλά του ώστε να σχηματίσει γροθιά. Όπως και ο πόνος στις αρθρώσεις, έτσι και η δυσκαμψία είναι συχνά χειρότερη το πρωί.
- Οίδημα και ερυθρότητα
Στις αρθρώσεις που επηρεάζονται από τη ρευματοειδή αρθρίτιδα προκαλείται φλεγμονή, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε διόγκωσή τους, αίσθηση καψίματος και ευαισθησία κατά το άγγιγμα. Οι αρθρώσεις σε μερικούς ανθρώπους μπορεί να διογκωθούν σε τέτοιο βαθμό, που να προκληθούν ρευματοειδή οζίδια.
Άλλα συμπτώματα:
Εκτός από τα προβλήματα που επηρεάζουν τις αρθρώσεις, ορισμένα άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα παρουσιάζουν:
- κόπωση και έλλειψη ενέργειας
- πυρετό
- εφίδρωση
- έλλειψη όρεξης
- απώλεια βάρους
Η φλεγμονή, που αποτελεί μέρος της ρευματοειδούς αρθρίτιδας, μπορεί επίσης μερικές φορές να προκαλέσει και άλλα προβλήματα, όπως:
- ξηροφθαλμία
- πόνο στο στήθος
Πώς προκαλείται;
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια αυτοάνοση ασθένεια. Το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται συνήθως σε βακτήρια και ιούς, δημιουργώντας φλεγμονή. Σε μια αυτοάνοση νόσο, το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται κατά λάθος σε έναν υγιή ιστό. Ως εκ τούτου δημιουργείται φλεγμονή, που προκαλεί πόνο στις αρθρώσεις και πρήξιμο. Εάν η φλεγμονή επιμένει για μεγάλο χρονικό διάστημα, μπορεί να προκαλέσει βλάβη στην ίδια την άρθρωση. Αυτή η ζημιά συνήθως δεν αντιστρέφεται αν συμβεί. Τα αίτια της ρευματοειδούς αρθρίτιδα δεν είναι γνωστά. Υπάρχουν βεβαίως ενδείξεις ότι είναι μια κληρονομική νόσος, ωστόσο δεν υπάρχει ακόμα επιστημονική επιβεβαίωση.
Ρευματοειδής αρθρίτιδα και κατάλληλη διατροφή
Μελέτες δείχνουν ότι η μεσογειακή διατροφή, με πολλά φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και υγιή λίπη, είναι μια καλή επιλογή για άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα. Ορισμένα τέτοια τρόφιμα είναι τα παρακάτω:
- Λιπαρά ψάρια. Ο σολομός, ο τόνος, η σαρδέλα, η ρέγγα και άλλα ψάρια κρύου νερού είναι πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, είναι κάποιες από τις τροφές που βοηθούν την ρευματοειδή αρθρίτιδα. Το σώμα μας χρειάζεται μια υγιή ισορροπία ωμέγα-3 και ωμέγα-6 λιπαρών οξέων. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι όταν τα ωμέγα-6 λιπαρά είναι περισσότερα από τα ωμέγα-3 μπορεί να προκληθούν φλεγμονές, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα.
- Φρούτα και λαχανικά. Τα φρούτα και τα λαχανικά είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά, τα οποία βοηθούν στη σταθεροποίηση των ελεύθερων ριζών που μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή και να βλάψουν τα κύτταρα. Είναι επίσης γεμάτα βιταμίνες και ανόργανα άλατα που χρειάζεται το σώμα. Επιπλέον, περιέχουν πολυφαινόλες, που ενδέχεται να μειώνουν τη φλεγμονή.
- Τρόφιμα ολικής αλέσεως. Η βρώμη, το καστανό ρύζι, το κινόα, όπως και άλλα δημητριακά ολικής αλέσεως, μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, ο οποίος αυξάνεται σε άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα.
- Μπιζέλια και φασόλια. Τα όσπρια είναι μια εξαιρετική πηγή πρωτεΐνης, η οποία είναι σημαντική για την υγεία των μυών ‒ τα άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα είναι πιο επιρρεπή στις φλεγμονές αυτές. Επιπλέον, τα μπιζέλια και τα φασόλια περιέχουν αντιοξειδωτικά, ενώ μερικά είναι πλούσια σε φυλλικό οξύ, μαγνήσιο, σίδηρο, ψευδάργυρο και κάλιο, όλα γνωστά για τα οφέλη τους στην καρδιά και το ανοσοποιητικό σύστημα.
- Ξηροί καρποί. Οι ξηροί καρποί, πλούσιοι σε υγιή μονοακόρεστα λιπαρά, είναι γνωστοί για τα πολλαπλά οφέλη και τα θρεπτικά συστατικά τους. Τα καρύδια είναι πολύ ωφέλιμα σε άτομα με ρευματοειδή αρθρίτιδα, καθώς έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά οξέα ωμέγα-3. Ο αλεσμένος λιναρόσπορος είναι μία ακόμη καλή πηγή φυτικών ωμέγα-3 λιπαρών.
- Ελαιόλαδο. Το ελαιόλαδο πρέπει να προτιμάται έναντι άλλων ελαίων. Εκτός από το υγιεινό μονοακόρεστο λίπος που περιέχει, είναι πλούσιο σε μια ουσία που ονομάζεται oleocanthal και μειώνει τη φλεγμονή. Η δράση της είναι παρόμοια με της ιβουπροφαίνης στην ανακούφιση του πόνου.
Στοιχεία από: www.arthritis.org www.nhs.uk www.rheumatology.org