Ο τοκετός μιας σκυλίτσας είναι μια φυσική αλλά πολύπλοκη διαδικασία που απαιτεί γνώση, προετοιμασία και υπευθυνότητα.
Στην Ελλάδα, ο νόμος προβλέπει αυστηρούς κανόνες για την αναπαραγωγή των ζώων συντροφιάς, ώστε να διασφαλίζεται η ευζωία τους και να αποτρέπεται η ανεξέλεγκτη αναπαραγωγή.
Σε αυτό το άρθρο θα δούμε:
- Πόσο διαρκεί η κύηση σε σκύλους
- Ποια είναι η διαδικασία του τοκετού
- Πλήρης checklist και οδηγίες για επείγοντα περιστατικά
- Τι προβλέπει ο νόμος για αναπαραγωγή χωρίς εκτροφέα
- Τι ισχύει για τη στείρωση ή αποστολή DNA
Τοκετός σκύλου: Διάρκεια κύησης
Η εγκυμοσύνη (κύηση) στα σκυλιά διαρκεί 58 έως 68 ημέρες, με μέσο όρο τις 63 ημέρες. Η διάρκεια εξαρτάται από τη ράτσα, την ηλικία και τη γενική κατάσταση του ζώου.
Τοκετός σκύλου: Στάδια
1ο στάδιο: Τοκετός σκύλου και Προετοιμασία (6–18 ώρες)
Το σώμα της σκυλίτσας προετοιμάζεται για τον τοκετό. Σημάδια:
- Αναστάτωση, σκάψιμο, περπάτημα πέρα-δώθε
- Μείωση θερμοκρασίας σώματος κάτω από 37°C
- Τρέμουλο, ταχύπνοια, απώλεια όρεξης
2ο στάδιο: Τοκετός σκύλου (3–12 ώρες)
Τα κουτάβια γεννιούνται, συνήθως κάθε 30–60 λεπτά. Η μαμά σκίζει τις μεμβράνες και κόβει τον ομφάλιο λώρο.
- Αν περάσουν πάνω από 2 ώρες χωρίς να βγει άλλο κουτάβι, επικοινωνήστε με κτηνίατρο.
3ο στάδιο: Τοκετός σκύλου και Έξοδος πλακούντα
Μετά από κάθε κουτάβι αποβάλλεται πλακούντας. Η μαμά μπορεί να τους φάει, αλλά όχι πάνω από 2–3 για να αποφύγει διάρροια.
Τοκετός σκύλου: Checklist
- Ήσυχος χώρος, καθαρός και ζεστός (24–27°C)
- Χαρτόκουτο ή κουτί γέννας με καθαρές πετσέτες
- Γάντια, πετσέτες, οδοντικό νήμα, ψαλίδι αποστειρωμένο
- Φυσιολογικός ορός, θερμόμετρο, ζυγαριά κουζίνας
- Επικοινωνία με κτηνίατρο για ετοιμότητα την ημέρα του τοκετού
- Φαρμακείο πρώτων βοηθειών (γλυκόζη, αλοιφές, επιδεσμικά
Τοκετός σκύλου: Επείγοντα περιστατικά
1. Κουτάβι δεν αναπνέει: Τρίψτε απαλά με πετσέτα, καθαρίστε μύτη, γείρετε ανάποδα, κάντε ήπιες θωρακικές πιέσεις αν χρειάζεται.
2. Κουτάβι έχει κολλήσει: Με γάντια και λίπανση, τραβήξτε απαλά ΜΟΝΟ αν φαίνεται αρκετό μέρος του. Αν όχι, καλέστε κτηνίατρο.
3. Η σκυλίτσα σπρώχνει αλλά δεν βγαίνει τίποτα: Αν περάσουν πάνω από 30 λεπτά σπρωξίματος ή 2 ώρες από το τελευταίο κουτάβι, επικοινωνήστε άμεσα με κτηνίατρο.
4. Μετά τον τοκετό: Αν έχει πυρετό, δύσοσμα υγρά ή παραμελεί τα κουτάβια, ζητήστε βοήθεια.
Τοκετός σκύλου: Μπορεί να γεννήσει χωρίς εκτροφέα;
Ναι, επιτρέπεται να γεννήσει μια δεσποζόμενη σκυλίτσα χωρίς επαγγελματία εκτροφέα υπό προϋποθέσεις:
- Δεν πρόκειται για εμπορική αναπαραγωγή
- Έχει καταχωρηθεί στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς
- Δεν έχει γεννήσει πάνω από 6 φορές στη ζωή της
- Είναι μεταξύ 9 μηνών και 9 ετών
- Δεν έχει ράτσα με προβλήματα τοκετού
- Δεν διατίθενται τα κουτάβια επί πληρωμή
Αν όμως γίνεται επαναλαμβανόμενη αναπαραγωγή ή δίνονται τα κουτάβια με αγγελίες, τότε απαιτείται άδεια εκτροφέα.
Τι προβλέπει ο νόμος για στείρωση και DNA
Σύμφωνα με τον Ν. 4830/2021:
Υποχρεώσεις ιδιοκτητών:
- Είτε στειρώνουν το ζώο εντός 6 μηνών από την απόκτηση (αν είναι άνω του 1 έτους),
- Είτε αποστέλλουν δείγμα DNA στο Εργαστήριο Φύλαξης και Ανάλυσης Γενετικού Υλικού Ζώων Συντροφιάς (ΕΦΑΓΥΖΣ)
Πώς στέλνεις δείγμα DNA:
- Λαμβάνεται από κτηνίατρο μέσω αίματος ή στυλεού
- Συλλογή δείγματος: Γίνεται αποκλειστικά από κτηνίατρο με άδεια άσκησης επαγγέλματος. Η λήψη μπορεί να γίνει μέσω αιμοληψίας ή με ειδικό στυλεό από το εσωτερικό του μάγουλου του ζώου.
- Ηλεκτρονικό παράβολο: Ο ιδιοκτήτης καταβάλλει εφάπαξ ηλεκτρονικό παράβολο ύψους εβδομήντα (70) ευρώ για κάθε ζώο συντροφιάς. Για κυνηγετικούς σκύλους, το παράβολο είναι σαράντα (40) ευρώ, ενώ για σκύλους που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για φύλαξη ποιμνίων δεν απαιτείται παράβολο.
- Αμοιβή κτηνιάτρου: Ο κτηνίατρος μπορεί να λάβει αμοιβή έως πενήντα (50) ευρώ για τη λήψη και αποστολή του δείγματος.
- Αποστολή δείγματος: Ο κτηνίατρος αποστέλλει το δείγμα στο ΕΦΑΓΥΖΣ και ενημερώνει το Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς (ΕΜΖΣ).
- Προθεσμίες & πρόστιμα:
- Η υποχρέωση ξεκινά 1η Ιουλίου 2025
- Αν δεν συμμορφωθεί ο ιδιοκτήτης → πρόστιμο 1.000€ + τρίμηνη προθεσμία για συμμόρφωση
Εξαιρέσεις:
- Υπερήλικα ή ασθενή ζώα (με ιατρική γνωμάτευση)
- Σκύλοι Ενόπλων Δυνάμεων ή Αρχών
Μύθοι και Αλήθειες για την αναπαραγωγή σκύλων
- «Η σκυλίτσα πρέπει να γεννήσει τουλάχιστον μία φορά» → Μύθος
- «Η στείρωση αλλάζει τη συμπεριφορά» → Εν μέρει αλήθεια, κυρίως μειώνει την επιθετικότητα και την περιπλάνηση
- «Η αναπαραγωγή στο σπίτι είναι πιο φυσική» → Όχι πάντα, ειδικά για ράτσες με δυσκολίες τοκετού
Τοκετός σκύλου: Συνεργασία με τον κτηνίατρο
- Προγραμμάτισε προγεννητικό έλεγχο και συζήτηση για πιθανές επιπλοκές
- Ζήτησε να είναι σε ετοιμότητα την ημέρα του τοκετού, ειδικά για ράτσες που μπορεί να χρειαστούν καισαρική
- Συμβουλές για αποστείρωση μετά την περίοδο θηλασμού
Checkpoint: Τι πρέπει να έχω κάνει νομικά πριν τον τοκετό
- Καταχώρηση του ζώου στο Εθνικό Μητρώο Ζώων Συντροφιάς
- Απόφαση για στείρωση ή αποστολή DNA (και σχετική ενέργεια)
- Ενημέρωση κτηνιάτρου για έλεγχο υγείας πριν την εγκυμοσύνη
- Επιβεβαίωση ότι η σκυλίτσα πληρεί τις ηλικιακές προϋποθέσεις
Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
Πόσες φορές επιτρέπεται να γεννήσει μια σκυλίτσα; Μέχρι 6 φορές συνολικά στη ζωή της, και όχι πάνω από 1 φορά ανά 9 μήνες.
Πρέπει να δηλώσω τη γέννα κάπου; Όχι, αλλά πρέπει να έχουν τα κουτάβια μικροτσίπ και βιβλιάριο πριν δοθούν.
Πότε μπορώ να δώσω τα κουτάβια; Μετά την 8η εβδομάδα και ΜΟΝΟ αν έχουν γίνει τα πρώτα εμβόλια και έχουν ταυτοποιηθεί με μικροτσίπ.
Τι γίνεται αν δεν στειρώσω ούτε στείλω DNA; Επιβάλλεται πρόστιμο 1.000€ και τρίμηνη διορία για συμμόρφωση.
Η σκυλίτσα μπορεί να ξαναμείνει έγκυος αμέσως; Ναι, εντός λίγων μηνών μπορεί να παρουσιάσει νέο οίστρο. Καλό είναι να αποφευχθεί νέα εγκυμοσύνη για την υγεία της.
Τοκετός σκύλου: Συμπερασματικά
Η προετοιμασία για τον τοκετό και η τήρηση του νόμου προστατεύουν τόσο τη μαμά σκυλίτσα όσο και τα κουτάβια.
Με υπευθυνότητα, συνεργασία με τον κτηνίατρο και σωστή ενημέρωση, η εμπειρία του τοκετού μπορεί να είναι όμορφη και ασφαλής για όλους.
Η ενημέρωση γύρω από τον τοκετό δεν σταματά στις τεχνικές λεπτομέρειες.
Περιλαμβάνει και τη συναισθηματική στήριξη της σκυλίτσας, τη φροντίδα των νεογέννητων τις πρώτες εβδομάδες, αλλά και την κοινωνικοποίησή τους.
Όσο πιο προετοιμασμένος είναι ο ιδιοκτήτης, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες να αποφευχθούν προβλήματα και να εξασφαλιστεί ένα υγιές ξεκίνημα για τη νέα γενιά κουταβιών.
Η ευθύνη δεν τελειώνει με τη γέννα — είναι η αρχή μιας νέας αποστολής γεμάτης φροντίδα και αγάπη.
Πηγές: