Μεταξύ του θεραπευτικού οφέλους και του πρακτικού περιορισμού, ο αυτοέλεγχος των επιπέδων του σακχάρου βρίσκεται στο επίπεδο της διαχείρισης του διαβητικού ασθενούς στο φαρμακείο.

Η επιλογή του μετρητή γλυκαιμικού δείκτη, των αναλώσιμών του, η προσαρμογή του θεραπευτικού σχήματος, καθώς και οι συμβουλές διατροφής και τρόπου ζωής του, είναι θέματα που καλείται να γνωρίζει και να απαντήσει ο φαρμακοποιός.

Η θεραπευτική επιμόρφωση του διαβητικού, πέρα από τη φαρμακευτική αγωγή που συστήνεται από τον γιατρό, περιλαμβάνει και την εκμάθηση χρήσης των συσκευών ελέγχου των επιπέδων του σακχάρου (μετρητές σακχάρου).

Έτσι, ο ασθενής θα είναι σε θέση να αυτοελέγχεται, καθώς αυτό είναι σημαντικό για την παρατήρηση της εξέλιξης της νόσου και της προόδου της κατάστασης με τη χρήση των φαρμάκων και της κατάλληλης διατροφής.

Τα στάδια του γλυκαιμικού αυτοελέγχου

• Πριν από τη λήψη του δείγματος αίματος, ο ασθενής πρέπει να πλύνει τα χέρια του με ζεστό νερό και να μην χρησιμοποιήσει αντισηπτικά ή οινόπνευμα, γιατί υπάρχει κίνδυνος αλλοίωσης της μέτρησης της γλυκόζης στο αίμα.
• Στη συνέχεια προτείνεται μάλαξη στην περιοχή των δαχτύλων, ώστε να αυξηθεί η αιμάτωση στην περιοχή από όπου θα ληφθεί το δείγμα.

Μία επίδειξη ορθής χρήσης

Την πρώτη φορά που χορηγείται στον ασθενή συσκευή μέτρησης σακχάρου, προτείνεται μία επίδειξη ορθής χρήσης, προκειμένου να μπορεί να μετρά τα επίπεδα της γλυκόζης μόνος του. Τοποθετείται μία νέα βελόνα στη συσκευή και αφαιρείται το καπάκι μίας χρήσης.

Επανατοποθετήστε το κάλυμμα με τη βελόνα στη συσκευή και για να μειώσουμε το αίσθημα πόνου επιλέγεται το επιθυμητό βάθος ανάλογα με το πάχος του δέρματος.

Το τσίμπημα εκτελείται στα άκρα των δακτύλων, όχι κοντά στα νύχια και τις αρθρώσεις, αποφεύγοντας τον αντίχειρα και τον δείκτη.

Η σταγόνα αίματος που λαμβάνεται, τοποθετείται πάνω στην ειδική ταινία, που προηγουμένως έχει τοποθετηθεί στον μετρητή και το αποτέλεσμα εμφανίζεται άμεσα στην οθόνη.

Χορηγήστε στους ασθενείς ένα σημειωματάριο για καταγραφή μετρήσεων!

Η συχνότητα γλυκαιμικού αυτοελέγχου

Στους διαβητικούς ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 1 που βρίσκονται σε εντατικό σχήμα ινσουλινοθεραπείας, συνίσταται η μέτρηση της γλυκόζης 4-5 φορές την ημέρα.

Πρέπει να μετρούν τα επίπεδα σακχάρου ίσες φορές με αυτές που κάνουν ένεση ινσουλίνης.

Με τον τρόπο αυτό, θα μπορούν να ρυθμίζουν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα και να προγραμματίζουν το είδος και την ποσότητα των γευμάτων τους.

Καλό είναι οι μετρήσεις να πραγματοποιούνται: το πρωί με άδειο στομάχι, όπου απεικονίζουν τη νυχτερινή γλυκόζη του αίματος, πριν από τα γεύματα, 2 ώρες μετά τα γεύματα και το βράδυ πριν τον ύπνο.

Οι ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2 που λαμβάνουν ινσουλίνη πρέπει να μετρούν τη γλυκόζη του αίματος αντίστοιχα με τους ασθενείς με Διαβήτη Τύπου 1.

Στον μη ινσουλινοεξαρτώμενο αυτού του τύπου διαβήτη, η παρακολούθηση της γλυκόζης στο αίμα μπορεί να γίνεται 2 φορές την ημέρα ή 2 φορές την εβδομάδα και συμβάλλει στην αξιολόγηση της θεραπευτικής αποτελεσματικότητας αλλά και των μέτρων διατροφής και τρόπου ζωής.

Στις εγκύους, η γλυκόζη αίματος μπορεί να μετρηθεί όσες φορές κρίνεται απαραίτητο από τον γιατρό και συνήθως κυμαίνεται από 4 φορές ημερησίως (σε περίπτωση που ακολουθείται ειδική διατροφή ρύθμισης της γλυκόζης) έως 6 φορές ημερησίως (σε περίπτωση που στη γυναίκα χορηγείται και αγωγή με ινσουλίνη και άλλα αντιδιαβητικά φάρμακα).

Γενικά, σε όλους τους διαβητικούς συστήνεται η λήψη μέτρησης σε περίπτωση που παρατηρηθεί υπογλυκαιμία, κέτωση ούρων, κάνουν κάποια διαφορετική σωματική άσκηση, αρρωστήσουν ή κάνουν αλλαγές στη φαρμακευτική αγωγή και τη διατροφή τους, καθώς όλα αυτά μπορεί να οδηγήσουν σε διαταραχή των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.

Οι Συμβουλές «κλειδιά»

• Συστήστε ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής.
• Προτείνετε τακτική αθλητική δραστηριότητα.
• Συμβουλέψτε την απώλεια βάρους σε υπέρβαρους ασθενείς με Διαβήτη Τύπου 2.
• Επαγρύπνηση των ασθενών σας σχετικά με τη λήψη φαρμάκων αυτοθεραπείας που έχουν ως έκδοχα σακχαρόζη, γλυκόζη ή αλκοόλη.
• Φροντίδα πιθανών τραυματισμών και πληγών.

Νέα γενιά μετρητών γλυκόζης αίματος

Για τους διαβητικούς ασθενείς, οι ψηφιακά συνδεδεμένοι μετρητές γλυκόζης αίματος μπορούν να γίνουν απαραίτητοι καθημερινοί σύντροφοι. Η επιλογή ενός ψηφιακά συνδεδεμένου μετρητή εξαρτάται πρώτα απ’ όλα από τη σύσταση του διαβητολόγου.

Επίσης, για τους διαβητικούς που χρειάζεται μέτρηση 4 και 8 φορές την ημέρα, και με σχεδόν δύσκολα ελεγχόμενο διαβήτη, υπάρχουν συσκευές συνεχούς μέτρησης γλυκόζης.

Ο ασθενής δεν χρειάζεται να τσιμπήσει πολλές φορές την ημέρα το δάκτυλο.

Παράγουν μια συνεχή μέτρηση σε πραγματικό χρόνο των επιπέδων γλυκόζης στον διάμεσο ιστό, με έναν αισθητήρα στον βραχίονα και ένα μετρητή που δείχνει τη γλυκόζη αίματος.

Η μετάδοση μεταξύ του αισθητήρα και του μετρητή γίνεται μέσω ασύρματης σύνδεσης.