Το ανθρώπινο σώμα προσπαθεί να διατηρεί την εσωτερική του θερμοκρασία σταθερή στους 36,6 °C. Η υψηλή θερμοκρασία μπορεί να προκαλέσει διαταραχές στον οργανισμό.

Με τη βοήθεια των ειδικών θερμορυθμιστικών μηχανισμών, το σώμα εξισορροπεί τις διαταραχές από την υψηλή θερμοκρασία που προκύπτουν από διάφορους παράγοντες.

Διαταραχές από την υψηλή θερμοκρασία

1. εντονη μεταβολική δραστηριότητα (σωματική άσκηση) και
2. περιβαλλοντολογικές συνθήκες (υψηλή θερμοκρασία, υγρασία ή άπνοια).

Όταν η θερμοκρασία του περιβάλλοντος ξεπεράσει τα ανεκτά από το ανθρώπινο σώμα όρια, μπορεί να προκληθούν ακόμη και επικίνδυνες για την υγεία καταστάσεις.

Διαταραχές από την υψηλή θερμοκρασία – Ηλίαση 

Η ηλίαση είναι μια παθολογική κατάσταση που εμφανίζεται συνήθως το καλοκαίρι, έπειτα από παρατεταμένη έκθεση της κεφαλής και του αυχένα κατά τις θερμές ώρες της ημέρας στην ηλιακή ακτινοβολία.

Ηλίαση – Όσα πρέπει να γνωρίζετε για τον ύπουλο εχθρό του καλοκαιριού

Εμφανίζεται όταν το άτομο έχει παραμείνει για πολλές ώρες εκτεθειμένο στον ήλιο και είναι πιο συχνή σε άτομα με ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα αλλά και σε βρέφη.

Τα συμπτώματα:

• Zάλη
• Ταχυκαρδία 
• Παραισθήσεις
• Ναυτία/εμετός
• Ερυθρό πρόσωπο
• Αίσθηση πυρετού
• Ζεστό κεφάλι ενώ το υπόλοιπο σώμα είναι δροσερό

Η αντιμετώπιση

Η ηλίαση δεν απειλή άμεσα την υγεία, ωστόσο το αίσθημα ζάλης που προκαλείται μπορεί να οδηγήσει το άτομο σε πιο σοβαρές καταστάσεις όπως είναι η πτώση ή ο πνιγμός λόγω μειωμένης αντίδρασης. Το άτομο με ηλίαση πρέπει να απομακρύνεται από τον ήλιο και να μεταφέρεται σε σκιερό και δροσερό μέρος. Ψυχρά επιθέματα πρέπει να τοποθετηθούν στο κεφάλι π.χ. βρεγμένη πετσέτα. Επίσης, συνιστάται το άτομο με ηλίαση να μην συνεχίσει την εργασία του ή να μην μπει στο νερό ώσπου τα συμπτώματα να υποχωρήσουν.

Διαταραχές από την υψηλή θερμοκρασία – Θερμική εξάντληση 

Η παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο και στην υψηλή θερμοκρασία μπορεί να οδηγήσει σε μια παροδική ανεπάρκεια των θερμορυθμιστικών μηχανισμών του σώματος, οδηγώντας σε θερμική εξάντληση. Η εξάντληση αυτή προκαλείται από εφίδρωση και την ανεπαρκή αναπλήρωση υγρών.

Εφίδρωση και ερεθισμός στο δέρμα – Συμβουλές κλειδιά

Ο χρόνος μέχρι να κάνει την εμφάνισή της ποικίλλει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Μπορεί να καθυστερήσει ώρες μέχρι και μέρες.

Τα συμπτώματα:

• Ατονία
• Κεφαλαλγία
• Ταχυκαρδία
• Ναυτία/εμετός
• Ψυχρό δέρμα
• Τάση για λιποθυμία
• Χαμηλή αρτηριακή πίεση

To 60% του ανθρώπινου σώματος είναι νερό και η σημασία του για το ανθρώπινο σώμα είναι εξαιρετικά σημαντική

Η απώλεια νερού και αλάτων οδηγεί και σε θερμικές κράμπες. Πρόκειται για έντονους μυϊκούς σπασμούς που συνήθως αρχίζουν απότομα από τα χέρια ή τα πόδια.

Εάν κάποιος παρουσιάσει τα παραπάνω συμπτώματα καλούμε άμεσα ιατρική βοήθεια, τοποθετούμε τον ασθενή στη σκιά, κρατάμε το σώμα του δροσερό με υγρά επιθέματα, αφαιρούμε τα πολλά ρούχα και δίνουμε μικρές ποσότητες αλατούχο δροσερό νερό κάθε 10 λεπτά.

Σύσταση: Όσοι αθλητές θέλουν να αγωνιστούν σε υψηλές θερμοκρασίες οφείλουν, για να προστατέψουν την υγεία τους αλλά και για να μπορέσουν να πετύχουν εξαιρετικό αγωνιστικό αποτέλεσμα, να προπονηθούν επαρκώς σε αυτές τις συνθήκες ώστε να μειώσουν το σωματικό στρες που θα υποστεί ο οργανισμός τους κατά τη διάρκεια του αγώνα. Οι προπονήσεις πρέπει να διαρκούν τουλάχιστον 60 λεπτά

Διαταραχές από την υψηλή θερμοκρασία – Θερμοπληξία 

Η θερμοπληξία εμφανίζεται όταν ένα άτομο εκτεθεί σε περιβάλλον με πολύ υψηλή θερμοκρασία και υγρασία. Ο συνδυασμός αυτών οδηγεί σε δυσλειτουργία των θερμο-ρυθμιστικών μηχανισμών, εμποδίζοντας τον οργανισμό να αποβάλλει τη συσσωρευμένη θερμότητα. Πρόκειται για μια παθολογική κατάσταση που πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα, καθώς μπορεί να προκαλέσει βλάβες στη λειτουργία των μυών και των οργάνων, ενώ χωρίς νοσοκομειακή νοσηλεία μπορεί να αποβεί μοιραία για τον ασθενή.

Τα συμπτώματα:

• Μυϊκοί σπασμοί
• Κωματώδης κατάσταση
• Εξασθενημένος σφυγμός
• Αλλαγές στη πήξη αίματος
• Αυξημένος ρυθμός αναπνοών
• Μειωμένο επίπεδο συνείδησης
• Αυξημένη θερμοκρασία σώματος στους 40-41 °C

Η αντιμετώπιση

Η θερμοπληξία χρήζει ιατρικής βοήθειας. Καλέστε ασθενοφόρο και μέχρι να έρθει παρέχετε τις πρώτες βοήθειες. Μεταφέρετε τον ασθενή σε σκιερό, δροσερό μέρος και τυλίξτε το σώμα με βρεγμένα ρούχα ή πετσέτες. Μπορείτε να βάλετε τον ασθενή στην μπανιέρα ή να τον βρέξετε με ένα λάστιχο. Τοποθετείστε ψυχρά επιθέματα σε μασχάλες, βουβώνες και αυχένα.