Η χρήση των πρώτων βοηθειών και πιθανότατα της δόση αδρεναλίνης είναι απαραίτητες σε αναφυλαξία ή αλλεργικό σοκ.

Αλλεργικό σοκ και πρώτες βοήθειες

Εάν κάποιος παρουσιάσει συμπτώματα αναφυλαξίας, θα πρέπει:

• Να καλέσετε άμεσα τον αριθμό έκτακτης ανάγκης «999».
• Να εκτιμήσετε αναπνοή, συνείδηση και τυχόν αλλαγές στο δέρμα.
• Να τοποθετήσετε το άτομο με την πλάτη σε άνετη θέση ‒ εκτός αν είναι ήδη αναίσθητο ή πρόκειται για έγκυο γυναίκα.
• Να χρησιμοποιήσετε έναν αυτόματο εγχυτήρα αδρεναλίνης (ένεση επινεφρίνης/δόση αδρεναλίνης), εφόσον υπάρχει και γνωρίζετε πώς θα τον χρησιμοποιήσετε σωστά.
• Να εφαρμόσετε (αν απαιτείται) καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση με συνεχείς θωρακικές πιέσεις.

Δόση αδρεναλίνης σε αλλεργικό σοκ

Η αδρεναλίνη είναι το φάρμακο εκλογής στην αντιμε­τώπιση του αναφυλακτικού σοκ, γιατί μπορεί να πε­ριορίσει ή να αναστρέφει τα δυνητικώς θανατηφόρα αποτελέσματα των αναφυλακτικών αντιδράσεων.

Στις περισσότερες περιπτώσεις θανάτων από αναφυλαξία υπήρξε καθυστέρηση στην αντιμετώπισή της, διότι δεν είχε χορηγηθεί αδρεναλίνη από την πρώτη στιγμή εκδήλωσης των συμπτωμάτων. Ένας εγχυτήρας αδρεναλίνης (EpiPen) αποτελεί την κύρια θεραπεία για άτομα που βιώνουν αναφυλαξία. Oι εγχυτήρες φέρουν μία μόνο δόση της ορμόνης επινεφρίνης. Στην ουσία, η επινεφρίνη αντιστρέφει τη δράση των ουσιών που παράγονται κατά τη διάρκεια της αλλεργικής αντίδρασης. Το EpiPen εγχέεται συνήθως απευθείας στον μηρό και διατίθεται μόνο με ιατρική συνταγή από γιατρό.

Η Α’ αδρενεργική δράση της αδρεναλίνης είναι διεγερτικού τύπου και προκαλεί περιφερική αγγειοσύσπαση, με επακόλουθο την αύξηση της αρτηρια­κής πίεσης και την ελάτ­τωση του οιδήματος των ιστών. Η Β’ αδρενεργι­κή δράση καταστέλλει τη συστολή των λείων μυϊ­κών ινών, προκαλώντας βρογχοδιαστολή και διακόπτοντας την απελευθέρωση χημικών μεσολαβητών από τα μαστοκύτταρα. Η Γ’ και τελευταία δράση της αδρεναλίνης οφείλεται στην ενεργοποίη­ση της αδενολκυκλάσης και την παραγωγή κυκλικού AMP. Γι’ αυτό το λόγο η αδρεναλίνη χρησιμοποιείται αυστηρά για τον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης.

Δόση αδρεναλίνης και παρενέργειες

Η επινεφρίνη μπορεί να προκαλέσει ενοχλητικές αντι­δράσεις για τον ασθενή, όπως ο φόβος, άγχος, ψυχική ένταση, ανησυχία, διαξιφιστικό πονοκέφαλο, τρόμο, αδυ­ναμία, ζάλη, ωχρότητα, αναπνευστική δυσχέρεια και αί­σθημα προκάρδιων παλμών.

Αίτια που προκαλούν αλλεργικό σοκ

Τα πιό κοινά αλλεργιογόνα τροφών είναι οι πρωτείνες στο γάλα της αγελάδας, τα αυγά, τα φυστίκια και τους κοινούς ξηρούς καρπούς, το σίταρι, τη σόγια, το ψάρι, και τα οστρακοειδή.

Τα αίτια της αναφυλαξίας ποικίλλουν και διαφοροποιούνται ανάλογα με την ηλικία. Έτσι, στα παιδιά, όπως και στους εφήβους και τους νεαρούς ενήλικους πιο συχνό αίτιο φαίνεται να αποτελούν οι τροφές. Αντίθετα, στα άτομα μέσης και τρίτης ηλικίας συνηθέστερο αίτιο αποτελούν τα φάρμακα και το τσίμπημα εντόμων.

• Τρόφιμα (ξηροί καρποί, ψάρια, οστρακοειδή, γαλακτοκομικά, αυγά).
• Φάρμακα ‒ συμπεριλαμβανομένων ορισμένων αντιβιοτικών και μη στεροειδών αντιφλεγμονωδών φαρμάκων (ΜΣΑΦ), όπως η ασπιρίνη και η πενικιλίνη.
• Έντομα ‒ ιδιαίτερα τσιμπήματα σφήκας και μέλισσας.

Συμπτώματα αλλεργικού σοκ

Η αναφυλακτική αντίδραση ή αλλεργικό σοκ ξεκινά ύστερα από την επαφή με το αλλεργιογόνο. Το σώμα απελευθερώνει πολλές χημικές ουσίες, που προορίζονται για την καταπολέμηση της επικίνδυνης αυτής ουσίας.

• Δερματικές αντιδράσεις
• Ξαφνική εφίδρωση
• Δυσκολία στην κατάποση
• Ναυτία, έμετος ή διάρροια
• Κοιλιακό άλγος
• Γρήγορος σφυγμός
• Αίσθηση αδυναμίας
• Αίσθηση λιποθυμίας
• Μυρμήγκιασμα των άκρων ή του κεφαλιού

Διαβάστε περισσότερα:

• Αλλεργίες και καταπολέμηση με φυσική αντιμετώπιση
• Ανοσμία: 6 αιθέρια έλαια για φυσική αντιμετώπιση