Βότανα για τον προστάτη μαζί με κατάλληλη διατροφή για τα συμπτώματα της υπερπλασίας, μπορεί να είναι όχι μόνο μια καλή εναλλακτική λύση αλλά τμήμα μιας συνδυαστικής θεραπείας.
Η καλοήθης υπερπλασία του προστάτη (ΚΥΠ) είναι μια από τις συχνότερες ασθένειες των ανδρών μέσης ηλικίας. Έρευνες εκτιμούν ότι η κατάλληλη διατροφή και συγκεκριμένα βότανα για τον προστάτη συμβάλλουν όχι μόνο στην πρόληψη, αλλά και στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της υπερπλασίας και κατά συνέπεια στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ανδρών.
Βότανα για τον προστάτη
- Serenoa repens – καρποί
Το Saw palmetto ή Sabal ή Serenoa repens δρα ενάντια στο οίδημα και επιδρά στα ανδρογόνα χωρίς να ενοχλεί την υπόφυση. Η δράση του έγκειται στo να εμποδίζει τη μετατροπή της τεστοστερόνης σε διϋδροτεστοστερόνη και φαίνεται να μειώνει τη συχνή και τη νυχτερινή ούρηση.
Το Saw palmetto είναι ένα από τα πιο μελετημένα και δημοφιλή βότανα για την καλοήθη υπερπλασία του προστάτη.
- Pygeum africanum – φλοιός
Το Pygeum africanum ή Prunus africanum είναι από τα πρώτα φυτά που μελετήθηκαν για την υγεία του προστάτη. Συχνά χορηγείται στα αρχικά στάδια της υπερτροφίας ως αντιφλεγμονώδες.
- Epilobium angustifolium (Επιλόβιο το στενόφυλλο)
Ανακοινώσεις σε επιστημονικά περιοδικά έχουν αναφέρει τη χρήση του επιλόβιου στην αντιμετώπιση της αρχόμενης υπερπλασίας του προστάτη. Το βότανο περιέχει φλαβονοειδή, ειδικά παράγωγα kuepferol, quercetin και myricetin. Έχει δράση αντιβακτηριδιακή, αντιφλεγμονώδη, αντιμικροβιακή, αντιοξειδωτική.
- Urtica dioica (Τσουκνίδα) – ρίζα
Η τσουκνίδα περιέχει φυτοστερόλες και παρόμοιες αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ενώσεις όπως το pygeum και το Saw palmetto. Μερικές φορές χρησιμοποιείται σε συνδυασμούς για τη μείωση της νυκτουρίας και της γενικής συμπτωματολογίας του προστάτη.
- Orbignya speciosa (babassu) – καρποί
Το Babassu ή Orbignya speciosa είναι ένα είδος φοίνικα που προέρχεται από τη Βραζιλία. Αρκετές αυτόχθονες φυλές χρησιμοποιούν τους ξηρούς ή αλεσμένους πυρήνες από το δέντρο για τη θεραπεία των ουρογεννητικών συμπτωμάτων και καταστάσεων.
Το λάδι από καρύδια babassu έχει επίσης αποδειχτεί ότι αναστέλλει την παραγωγή τεστοστερόνης, ενώ άλλα μέρη του καρυδιού περιέχουν ενώσεις με αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.
Παρότι τα βότανα για τον προστάτη έχουν δείξει θετικά αποτελέσματα, θα πρέπει να γίνεται η χρήση τους με τη σύμφωνη γνώμη του θεράποντα γιατρού.
Διατροφή για τον προστάτη – Πρόληψη
Δίαιτες πλούσιες σε φρούτα, λαχανικά και υγιή λίπη θεωρείται ότι προστατεύουν τον προστάτη.
Τρόφιμα που είναι γνωστό ότι ωφελούν τον προστάτη είναι:
- Σπόροι κολοκύθας
Οι σπόροι κολοκύθας περιέχουν β-σιτοστερόλη, μια ένωση παρόμοια με τη χοληστερόλη, και βρίσκονται σε ορισμένα φυτά. Προκαταρκτικές μελέτες έχουν δείξει ότι η β-σιτοστερόλη μπορεί να βελτιώσει τη ροή των ούρων και να μειώσει την ποσότητα εκείνων που απομένουν στην ουροδόχο κύστη μετά την ούρηση. Η Γερμανική Ευρωπαϊκή Επιτροπή συστήνει τους σπόρους της κολοκύθας για την αντιμετώπιση των ενοχλήσεων της ούρησης κατά τον 1ο και 2ο βαθμό της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη και στις περιπτώσεις ερεθισμού της κύστης.
- Σολομός
Ο σολομός είναι πλούσιος σε υγιή λίπη που περιέχουν ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τα οποία βοηθούν στην πρόληψη και τη μείωση της φλεγμονής στο σώμα. Άλλα ψάρια, όπως οι σαρδέλες, είναι επίσης πλούσια σε λιπαρά οξέα.
- Ντομάτες
Οι ντομάτες είναι γεμάτες με λυκοπένιο, ένα αντιοξειδωτικό που μπορεί να ωφελήσει τα κύτταρα του προστάτη. Η ντομάτα όταν μαγειρεύεται απελευθερώνει λυκοπένιο και το καθιστά πιο εύκολο στη διάθεση του σώματος.
- Μούρα
Οι φράουλες, τα βατόμουρα, τα σμέουρα και τα μούρα είναι εξαιρετικές πηγές αντιοξειδωτικών, τα οποία βοηθούν στην απομάκρυνση των ελεύθερων ριζών από το σώμα. Οι ελεύθερες ρίζες μπορούν να προκαλέσουν βλάβη και ασθένεια με την πάροδο του χρόνου.
- Μπρόκολο
Το μπρόκολο και άλλα σταυρανθή λαχανικά, όπως κουνουπίδι, λαχανάκια Βρυξελλών και λάχανο, περιέχουν μια χημική ουσία γνωστή ως σουλφοραφάνη. Εκτιμάται ότι η συγκεκριμένη ουσία στοχεύει τα καρκινικά κύτταρα και προάγει έναν υγιή προστάτη.
Ξηροί καρποί: Τα καρύδια είναι πλούσια σε ψευδάργυρο, που βοηθά στην εξισορρόπηση της τεστοστερόνης και της DHT. Εκτός από τους ξηρούς καρπούς, ο ψευδάργυρος βρίσκεται στα πουλερικά, τα θαλασσινά και σε διάφορους τύπους σπόρων, όπως το σουσάμι και η κολοκύθα.
- Εσπεριδοειδή
Τα πορτοκάλια, τα λεμόνια, τα λάιμ και τα γκρέιπφρουτ έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, η οποία μπορεί να βοηθήσει στην προστασία του προστάτη.
- Κρεμμύδι και σκόρδο
Έχει διαπιστωθεί σε μελέτη ότι οι άνδρες με καλοήθη υπερπλασία έτρωγαν λιγότερο σκόρδο και κρεμμύδια από τους άνδρες χωρίς ΚΥΠ. Απαιτείται περισσότερη έρευνα για να επιβεβαιωθούν αυτά τα αποτελέσματα, ωστόσο το κρεμμύδι και το σκόρδο αποτελούν υγιεινές προσθήκες στις περισσότερες δίαιτες.
Πιο αναλυτικά για τον προστάτη αδένα
Τι είναι ο προστάτης
Ο προστάτης είναι ένας μικρός αδένας σε σχήμα κάστανου και βρίσκεται ακριβώς κάτω από την ουροδόχο κύστη και πάνω από το τελικό τμήμα του εντέρου. Εξωτερικά, περιβάλλεται από ένα ινομυώδες περίβλημα που επεκτείνεται εσωτερικά. Αυτό είναι το στηρικτικό στρώμα του προστάτη. Ο προστάτης περιβάλλει κυκλοτερώς το τελικό τμήμα της ουρήθρας και εκτείνεται μέχρι τον αυχένα της ουροδόχου κύστης. Ανάλογα με τη σύστασή του, χωρίζεται σε ζώνες:
- Η μεταβατική ζώνη περιβάλλει την ουρήθρα κοντά στην κύστη και είναι αυτή που υπερτρέφεται στην καλοήθη υπερπλασία του προστάτη.
- Η κεντρική ζώνη εκτείνεται πίσω και κάτω από τη μεταβατική και περικλείει τους εκσπερματιστικούς πόρους.
- Η περιφερική ζώνη εκτείνεται περιφερικά από τις προηγούμενες προς το έντερο, από όπου ξεκινά περίπου το 80% των καρκίνων του προστάτη.
- Τέλος, η ινομυώδης ζώνη βρίσκεται πρόσθια και πάνω από την ουρήθρα.
Στην υπερπλασία του προστάτη, η αύξηση της μεταβατικής ζώνης πιέζει τις υπόλοιπες. Πρακτικά, καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του αδένα, ενώ σε μερικές περιπτώσεις εισχωρεί και στην κύστη. Σε αυτή την ανατομική σχέση προστάτη – ουρήθρας – κύστης οφείλονται τα προβλήματα της ούρησης.
Προστάτης – Τι είναι η καλοήθης υπερπλασία
Καλοήθης υπερπλασία του προστάτη ονομάζεται η αύξηση του αδένα, που παρατηρείται μετά τα 40 έτη. Η αύξηση του μεγέθους του προστάτη συχνά συμπιέζει το τοίχωμα της ουρήθρας κυκλοτερώς αλλά και την κύστη προς τα πάνω. Έτσι, προκαλεί διαταραχές στην ούρηση και δεν έχει σχέση με τον καρκίνο του προστάτη, ο οποίος δυστυχώς δεν δίνει έγκαιρα συμπτώματα.
Είναι μια πάθηση με εξαιρετικά μεγάλη συχνότητα:
- 4 στους 10 άντρες έχουν συμπτώματα στην 5η δεκαετία της ζωής τους
- 7 στους 10 στην 6η δεκαετία
- 8 στους 10 στην 7η δεκαετία
- και φτάνουν στο 90% στα 90 χρόνια.
Η πάθηση παρατηρείται συχνότερα σε άντρες που είναι παχύσαρκοι, κάνουν καθιστική ζωή, πάσχουν από μεταβολικό σύνδρομο, έχουν προβλήματα στύσης και επιβαρυμένο κληρονομικό ιστορικό. Αντίθετα, άντρες με υπογοναδισμό, έλλειψη δηλαδή τεστοστερόνης, σπάνια θα παρουσιάσουν τη νόσο, αφού η ανάπτυξη του προστάτη εξαρτάται από την αντρική ορμόνη.
Προστάτης – Συμπτώματα της υπερπλασίας
Τα συμπτώματα της υπερπλασίας προστάτη αφορούν το κατώτερο ουροποιητικό με διαταραχές στην ούρηση. Χωρίζονται σε αυτά που αφορούν την αποθήκευση των ούρων στην κύστη και σε εκείνα που αφορούν την αποβολή των ούρων.
Συμπτώματα που αφορούν την αποθήκευση των ούρων:
Συμπτώματα που αφορούν την αποβολή των ούρων:
- Μείωση της ροής ούρων
- Δυσκολία στην έναρξη της ούρησης
- Διακοπτόμενη ούρηση
- Απώλεια σταγόνων ούρων μετά το τέλος της ούρησης
- Αίσθημα ότι η κύστη δεν άδειασε εντελώς
- Πλήρης αδυναμία ούρησης
Άλλα συμπτώματα είναι ο πόνος στην κύστη, κυρίως κατά την ούρηση, η ουρολοίμωξη καθώς και η αιματουρία.
Προστάτης – Επιπτώσεις της υπερπλασίας στην ποιότητα ζωής
Τα συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη επηρεάζουν έντονα την ποιότητα ζωής των ανδρών:
- Οι συχνές επισκέψεις στην τουαλέτα περιορίζουν την καθημερινή τους επαγγελματική και κοινωνική δραστηριότητα.
- Μόνιμη κόπωση λόγω του διαταραγμένου ύπνου.
- Δεν προλαβαίνουν να κάνουν χρήση τουαλέτας ή ακόμη η περιορισμένη ροή ούρων γίνεται αιτία να λερώνουν το παντελόνι τους (ακράτεια).
- Στυτική δυσλειτουργία.
Προστάτης – Πώς γίνεται η διάγνωση της υπερπλασίας – PSA
Η διάγνωση θα ξεκινήσει με τη λήψη του ιατρικού ιστορικού από τον ουρολόγο σας:
- Τύπος των ενοχλημάτων
- Πόσο σοβαρά είναι
- Χρόνος εμφάνισής τους
- Συχνότητα
Ο γιατρός σας μπορεί να ζητήσει να συμπληρώσετε ένα ειδικό ερωτηματολόγιο. Θα ακολουθήσει κλινική εξέταση, που περιλαμβάνει τη δακτυλική εξέταση του προστάτη, που γίνεται από τον πρωκτό. Αυτή είναι η βασική εξέταση που δίνει τις πρώτες πληροφορίες για το μέγεθος του αδένα, τη σύστασή του και ξεκαθαρίζει την υποψία για σκληρία στη σύσταση του προστάτη. Η μέτρηση του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) σε αιματολογική εξέταση βοηθά στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη.
Μια βασική εξέταση είναι η ουρο-ροομετρία (μέτρηση της ροής των ούρων). Mε τη χρήση ειδικής κεφαλής υπερήχων γίνεται πιο λεπτομερής εκτίμηση του προστάτη. Η ειδική κεφαλή εισάγεται από το ορθό και γι’ αυτό ονομάζεται διορθικό υπερηχογράφημα του προστάτη.
Σε κάποιες περιπτώσεις, γίνεται ενδοσκοπική εξέταση, κυστεοσκόπηση ή επιπλέον ακτινολογικός έλεγχος, αξονική τομογραφία άνω και κάτω κοιλίας. Σκοπός όλων των εξετάσεων είναι να διακρίνει ο γιατρός τις επιπτώσεις της πάθησης, ώστε να επιλέξει τη σωστή θεραπευτική στρατηγική.
Ποιες είναι οι θεραπευτικές επιλογές της υπερπλασίας προστάτη
Σήμερα, υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές, ικανές να λύσουν το πρόβλημα κάθε άνδρα. Ο ουρολόγος σας θα σας συστήσει τις καταλληλότερες για εσάς και θα σας βοηθήσει να καταλήξετε στο ποια πρέπει να ακολουθήσετε:
Συχνή παρακολούθηση
Συστήνεται σε ασθενείς με ήπια συμπτώματα υπερπλασίας του προστάτη, που δεν έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην καθημερινότητά τους. Αυτή η θεραπευτική επιλογή περιλαμβάνει τακτικές επισκέψεις στον ουρολόγο και πιθανώς μεταβολές στον τρόπο ζωής του ασθενούς. Π.χ., έλεγχο των υγρών και περιορισμό τους πριν από την κατάκλιση το βράδυ, ούρηση πριν από την κατάκλιση, αποφυγή καφέ και αλκοόλ, που έχουν διουρητική και ερεθιστική δράση, θεραπεία πιθανής δυσκοιλιότητας, έλεγχο των φαρμάκων που χρησιμοποιεί ο ασθενής για άλλες παθήσεις και πιθανώς επιδεινώνουν τα συμπτώματα. Ένας στους τρεις ασθενείς με συχνή παρακολούθηση δεν θα χρειαστεί συμπληρωματική θεραπεία για πέντε χρόνια.
Φαρμακευτική αγωγή
Για να κατανοήσουμε τη φαρμακευτική θεραπεία της υπερπλασίας προστάτη, θα πρέπει να γνωρίσουμε τους τρεις παράγοντες από τους οποίους καθορίζονται τα συμπτώματα του ασθενούς:
Κατηγορία φαρμάκων
- Αποκλειστές των α-αδρενεργικών υποδοχέων. Κύρια παρενέργεια των φαρμάκων αυτών είναι η μικρή πτώση της αρτηριακής πίεσης, που εκδηλώνεται συνήθως ως ζάλη και αδυναμία, καθώς και η αδυναμία εκσπερμάτισης.
- Αναστολείς της 5-α-αναγωγάσης. Συνήθως, χορηγούνται σε ασθενείς με προστάτη πάνω από 40 γραμμάρια. Ως παρενέργεια αναφέρεται η πιθανή ελάττωση της ερωτικής επιθυμίας και ίσως προβλήματα στύσης.
- Αντιχολινεργικά φάρμακα με συνδυαστική θεραπεία των δύο παραπάνω όταν συνυπάρχει επιδείνωση της υπερδραστήριας κύστης με συχνουρία,νυκτουρία και επιτακτική ούρηση. Κύριες παρενέργειες των φαρμάκων αυτών είναι η ξηροστομία και η δυσκοιλιότητα.
Διαβάστε περισσότερα:
