Η αλλεργική ρινίτιδα αποτελεί ένα από τα πιο συχνά νοσήματα και θα μπορούσε να θεωρηθεί η ασθένεια της Άνοιξης.

Στην πραγματικότητα η αλλεργική ρινίτιδα είναι το αποτέλεσμα της ευαισθητοποίησης του οργανισμού σε ουσίες οι οποίες καλούνται αεροαλλεργιογόνα. Μπορεί να είναι εποχιακή ή ολοετής με εποχιακή επιδείνωση ή μπορεί σταδιακά να επεκταθεί σε όλο το έτος και αφορά σε ποσοστό πάνω απο το 20% του γενικού πληθυσμού.

Μπορεί να είναι επίμονη  δηλαδή ,περισσότερο από τέσσερις ημέρες την εβδομάδα, περισσότερο από τέσσερις ώρες την ημέρα, ή διαλείπουσα. Επίσης μπορεί να προκαλεί διαταραχές στις φυσικές δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα  στον ύπνο, και στην εργασία.

Πως προκαλείται η αλλεργική ρινίτιδα;

Αποτελεί την κλινική έκφραση μιας υπερβολικής και λάθους εκτίμησης του ανοσοποιητικού συστήματος έναντι «αβλαβών» ουσιών που αναγνωρίζονται ως παράσιτα με αποτέλεσμα την παραγωγή αντισωμάτων IgE τα οποία επικάθονται στην επιφάνεια των σιτευτικών κυττάρων.

Όσο εξελίσσεται αυτό το φαινόμενο, ο ασθενής δεν εκδηλώνει συμπτώματα, αυτό ονομάζεται  φάση  ευαισθητοποίησης.

Σε κάποιο σημείο ο ασθενής μεταπίπτει  στην φάση της αλλεργίας με αποτέλεσμα τα αλλεργιογόνα που εισπνέει πλέον να οδηγούν  στη γεφύρωση των αντισωμάτων και στην αποκοκκίωση των  κυττάρων.

Τότε εκδηλώνει πλέον συμπτώματα και  ξεκινάει η εκτελεστική φάση.

Τα αλλεργικά συμπτώματα υποχωρούν με τα αντισταμινικά φάρμακα και  είναι και ο λόγος που η αλλεργική ρινίτιδα αφενός πολύ συχνά συνοδεύεται από επιπεφυκίτιδα αφετέρου μπορεί να εξελιχθεί και σε άσθμα.

Με ποιες ασθένειες συνδέεται η αλλεργική ρινίτιδα;

Συχνά συνδέεται και με άλλες ασθένειες πέρα από τις άλλες αλλεργικές νόσους όπως η ιγμορίτιδα, οι ρινικοί πολύποδες και οι συχνές ωτίτιδες. Όταν οι ρινικοί πολύποδες συνυπάρχουν με την αλλεργική ρινίτιδα επιτείνουν τη δυσκολία αναπνοής. Στις περιπτώσεις αυτές συνιστάται η αφαίρεση τους με ενδοσκοπική χειρουργική.

Τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας;

Τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας είναι η καταρροή, η συμφόρηση, οι πταρμοί, ο κνησμός στη ρίνα, στη μαλθακή υπερώα.

Οι επιπεφυκότες εμφανίζουν δακρύρροια, κνησμό, ερυθρότητα.

Μερικοί άνθρωποι παθαίνουν αλλεργική ρινίτιδα όλο  μόνο για μερικούς μήνες, επειδή είναι ευαίσθητοι σε εποχιακά αλλεργιογόνα, όπως η γύρη των δέντρων ή των χόρτων.

Τα περισσότερα άτομα με έχουν ήπια συμπτώματα που μπορούν να αντιμετωπιστούν εύκολα και αποτελεσματικά.

Αλλά για μερικούς ανθρώπους τα συμπτώματα μπορεί να είναι σοβαρά και επίμονα, προκαλώντας προβλήματα ύπνου και παρεμποδίζοντας την καθημερινή ζωή.

Τα συμπτώματα της αλλεργικής ρινίτιδας περιστασιακά βελτιώνονται με τον καιρό, αλλά αυτό μπορεί να διαρκέσει πολλά χρόνια και είναι απίθανο η πάθηση να εξαφανιστεί εντελώς.

Το 30% περίπου των ασθενών με αλλεργική ρινίτιδα θα εμφανίσει και άσθμα. Αυτό θα είναι αρχικά  εποχιακό ή διαλείπον, είναι πιθανό μετά από κάποιο χρονικό διάστημα να εξελιχθεί σε ολοετές και επίμονο.

Διάγνωση η αλλεργικής ρινίτιδας

Η διάγνωση της αλλεργικής ρινίτιδας γίνεται με βάση το ιστορικό, την αντικειμενική εξέταση (ρινοσκόπηση) και τη διενέργεια δερματικών δοκιμασιών δια νυγμού (skin prick tests) σε ειδικά διαμορφωμένα εκχυλίσματα που περιέχουν τα υπεύθυνα αλλεργιογόνα..και  γίνεται σε ειδικούς ιατρούς αλλεργιολόγους. Οι  δοκιμασίες  αυτές είναι απολύτως ασφαλείς, ανώδυνες και αξιόπιστες

Αντιμετώπιση αλλεργικής ρινίτιδας:

Ορισμένα προφυλακτικά μέτρα είναι:

• Η χρήση μάσκας στο κόψιμο του γρασιδιού.
• Η αλλαγή φίλτρου μια φορά το μήνα στα κλιματιστικά μηχανήματα ή η τοποθέτηση συσκευής καθαρισμού του αέρα.
• Τα κλειστά παράθυρα και πόρτες τις εποχές που η γύρη είναι πολλή
• Η αποφυγή διατήρησης φυτών και άλλων πηγών μούχλας στο εσωτερικό του σπιτιού.
• Η αποφυγή παραμονής στο σπίτι ζώων που παράγουν αλλεργιογόνες ουσίες, όοπως η γάτα ή ο σκύλος.
• Η αποφυγή χρήσης μαξιλαριών πούπουλα και μάλλινων υφασμάτων.
• Με φαρμακευτική θεραπεία
• Ανοσοθεραπεία
• Με βότανα

Η αποφυγή είναι θεραπευτικό όπλο μόνο στα αλλεργιογόνα που προέρχονται από επιθήλια ζώων και ημίμετρο στην αντιμετώπιση της αλλεργίας των ακάρεων. Όσον αφορά στην αντιμετώπιση των γύρεων η αποφυγή θεωρείται αδύνατη από τους επιστήμονες.

Η φαρμακοθεραπεία γίνεται μέσω της αντιισταμινικής αγωγής, των ρινικών στεροειδών και των αντιλευκοτριενίων.

Τα σκευάσματα  αυτά είναι απολύτως ασφαλή αλλά δεν τροποποιούν τη φυσική πορεία της νόσου σε αντίθεση με την ανοσοθεραπεία.

Η ανοσοθεραπεία είναι η ιατρική πράξη χορήγησης σταδιακά αυξανόμενων δόσεων παράγωγου αλλεργιογόνου σε έναν ασθενή με σκοπό τη βελτίωση ή εκρίζωση των συμπτωμάτων του που οφείλονται σε αυτό.

Συμπερασματικά ο ασθενής με αλλεργική ρινίτιδα πρέπει να κινητοποιείται έγκαιρα πριν αυτή εξελιχθεί.

Αν η αλλεργική ρινίτιδα δεν αντιμετωπιστεί, πιθανώς να καταλήξει σε αλλεργικό άσθμα.