Η έλλειψη μαγνησίου επηρεάζει τη μυϊκή και τη νευρική λειτουργία του σώματος. Τα συμπτώματα ποικίλλουν, ενώ τα αίτια αφορούν χρόνιες παθήσεις και κακή διατροφή. Η άμεση αντιμετώπισή της είναι απαραίτητη για την εύρυθμη και καλή λειτουργία του οργανισμού.
Το μαγνήσιο έχει πολλές λειτουργίες στο ανθρώπινο σώμα, συμπεριλαμβανομένου του ρόλου του ως συμπαράγοντα για περισσότερες από 300 ενζυματικές αντιδράσεις για τη ρύθμιση της μεταβολικής δραστηριότητας.
Το μαγνήσιο είναι ένα μέταλλο που βρίσκεται σε όλους τους ιστούς του σώματος, κυρίως όμως στα οστά. Δρα σε συνεργασία με το ασβέστιο, το κάλιο και το νάτριο. Επηρεάζει επίσης τη μυϊκή και τη νευρική λειτουργία.
Έλλειψη μαγνησίου – Αίτια
Το μαγνήσιο έχει ζωτικό ρόλο στον οργανισμό. Η σοβαρή έλλειψή του μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές, όπως καρδιακές αρρυθμίες και επιληπτικές κρίσεις. Η υπομαγνησιαιμία (χαμηλή περιεκτικότητα σε μαγνήσιο) είναι πολύ συχνή σε νοσηλευόμενους ασθενείς, αλλά μπορεί να εμφανιστεί δευτερογενώς μετά τη χρήση φαρμάκων. Παρατηρείται συνήθως μαζί με άλλες ανωμαλίες ηλεκτρολυτών.
Μελέτες έχουν αναφέρει ότι τα μειωμένα επίπεδα μαγνησίου σχετίζονται με ένα ευρύ φάσμα χρόνιων κληρονομικών αλλά και επίκτητων ασθενειών καθώς και με τη συνεχή χαμηλή διατροφική πρόσληψή του.
Το μαγνήσιο μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό θεραπευτικό και προληπτικό ρόλο σε διάφορες καταστάσεις, όπως είναι ο διαβήτης, η οστεοπόρωση, το βρογχικό άσθμα, η προεκλαμψία, η ημικρανία και τα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Οι καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο ανεπάρκειας μαγνησίου περιλαμβάνουν γαστρεντερικές ασθένειες (π.χ. νόσος του Crohn), προχωρημένη ηλικία, διαβήτη τύπου 2, χρήση διουρητικών, θεραπεία με ορισμένες χημειοθεραπείες καθώς και εξάρτηση από το αλκοόλ.
Έλλειψη μαγνησίου – Συμπτώματα
Τα πρώτα σημάδια περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο, αδυναμία, μειωμένη όρεξη. Καθώς επιδεινώνεται η ανεπάρκεια μαγνησίου, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν μούδιασμα, μυρμήγκιασμα, μυϊκές κράμπες, επιληπτικές κρίσεις, μυϊκή σπαστικότητα, μη φυσιολογικούς καρδιακούς ρυθμούς.
Μεταξύ των γνωστών αιτιών ανεπάρκειας μαγνησίου είναι συνταγογραφούμενα φάρμακα, όπως διουρητικά, αντιβιοτικά, παυσίπονα και κορτιζόνη, τα οποία μπορούν να μειώσουν τα επίπεδά του στο σώμα ελαττώνοντας την απορρόφηση ή αυξάνοντας την απέκκριση από τα νεφρά.
Διαβάστε αναλυτικά για τα σημάδια που αποκαλύπτουν την ανεπάρκεια μαγνησίου στον οργανισμό
Ποια φάρμακα μπορούν να προκαλέσουν έλλειψη μαγνησίου
Μερικά φάρμακα αυξάνουν την απέκκριση μαγνησίου ή και τις απαιτήσεις γι’ αυτό στο σώμα:
- Ορισμένα αντιβιοτικά, όπως τα Garamycin, Tobramycin (Nebcin), Carbenicillin, Ticaricillin, Amphotericin B και αντιβιοτικά της κατηγορίας τετρακυκλίνης.
- Αντιμυκητιασικά φάρμακα, που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη και τη θεραπεία της πνευμονίας.
- Τα οιστρογόνα που βρίσκονται στα χάπια ελέγχου των γεννήσεων και στη θεραπεία αντικατάστασης ορμονών.
- Κορτικοστεροειδή όπως η υδροκορτιζόνη.
- Διουρητικά, μαννιτόλη και θειαζίδες.
- Ορισμένα φάρμακα για την καρδιακή ανεπάρκεια, όπως η διγοξίνη.
- Φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του ακανόνιστου καρδιακού παλμού.
- Φάρμακα που χρησιμοποιούνται στη χημειοθεραπεία και την ακτινοβολία.
- Φάρμακα για το άσθμα, όπως επινεφρίνη, ισοπροτερενόλη και αμινοφυλλίνη.
- Αντιψυχωσικά και αντισχιζοφρενικά φάρμακα.
Έλλειψη μαγνησίου – Διάγνωση
Ο γιατρός σας θα διαγνώσει υπομαγνησιαιμία βάσει της κλι – κής εξέτασης. Θα γίνει διερεύνηση των συμπτωμάτων, μελέτη του ιατρικού ιστορικού και εξέταση αίματος. Τα επίπεδα μαγνησίου στο αίμα δεν πληροφορούν ακριβώς για την ποσότητα μαγνησίου που έχει αποθηκεύσει το σώμα στα οστά και τους μυϊκούς ιστούς. Ωστόσο, εξακολουθεί να είναι χρήσιμο, καθώς δείχνει εάν υπάρχει υπομαγνησιαιμία. Ο γιατρός πιθανότατα θα ελέγξει επίσης τα επίπεδα ασβεστίου και καλίου στο αίμα.
Ένα φυσιολογικό επίπεδο μαγνησίου στον ορό (αίμα) είναι 1,8 έως 2,2 χιλιοστόγραμμα ανά δεκαδικό (mg/dL). Μαγνήσιο χαμηλότερο από 1,8 mg/dL θεωρείται χαμηλό, ενώ κάτω από 1,25 mg/dL θεωρείται πολύ σοβαρή υπομαγνησιαιμία.
Έλλειψη μαγνησίου – Αντιμετώπιση
Η υπομαγνησιαιμία αντιμετωπίζεται συνήθως με από του στόματος συμπληρώματα μαγνησίου και αυξημένη πρόσληψη διαιτητικού μαγνησίου.
Υπολογίζεται ότι το 2% του γενικού πληθυσμού έχει έλλειψη μαγνησίου. Αυτό το ποσοστό είναι πολύ υψηλότερο σε νοσηλευόμενους ασθενείς. Εάν η υπομαγνησιαιμία είναι σοβαρή και περιλαμβάνει συμπτώματα, ενδέχεται να γίνει χορήγηση μαγνησίου ενδοφλεβίως ή με συμπληρώματα διατροφής.
Η λήψη μαγνησίου από τα τρόφιμα είναι απαραίτητη και ιδιαίτερα ωφέλιμη. Παραδείγματα τροφών πλούσιων σε μαγνήσιο είναι το σπανάκι, τα αμύγδαλα, τα δημητριακά ολικής αλέσεως, το ψωμί ολικής αλέσεως, το αβοκάντο, ο σολομός, τα μαύρα φασόλια, η μπανάνα κ.ά.