Η αλλαντίαση είναι μια σπάνια αλλά σοβαρή ασθένεια που προκαλείται από μια τοξίνη, η οποία επιτίθεται στα νεύρα του σώματος.
Η αλλαντίαση προκαλεί παράλυση των μυών των οφθαλμών, των μυών του προσώπου, του φάρυγγα, των αναπνευστικών μυών, και του μυοκαρδίου.
Η τοξίνη της αλλαντίασης παράγεται από το βακτήριο clostridium botulinum. Το συγκεκριμένο βακτήριο (κλωστηρίδιο) μπορεί να παραγάγει τη τοξίνη και σε τρόφιμα τα οποία θα προσβάλλουν το έντερο.
Το κλωστηρίδιο της Αλλαντίασης διακρίνεται σε επτά ορολογικούς τύπους A, B, C, D, E, F, και G, εκ των οποίων οι Α, Β,Ε και F είναι παθογόνοι για τον άνθρωπο.
- Βρεφική
- Εντερική
- Ιατρογενή
- Τραυματική
- Tροφιμογενή
- Εισπνευστική
Το χρονικό διάστημα 2004-2020 καταγράφηκαν στη χώρα μας τέσσερα περιστατικά αλλαντίασης.
Για να καταστραφεί η τοξίνη, τα τρόφιμα σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ θα πρέπει να βράζουν στους 85° C για πέντε λεπτά ή και περισσότερο.
Πώς παράγεται η παραλυτική τοξίνη;
Tα βακτήρια που παράγουν την παραλυτική τοξίνη βρίσκονται φυσικά σε πολλά μέρη, αλλά είναι σπάνιο να προσβάλλουν τον άνθρωπο. Αυτά τα βακτήρια δημιουργούν σπόρια, τα οποία λειτουργούν σαν προστατευτικές επικαλύψεις, βοηθώντας τα να επιβιώσουν σε κάθε συνθήκη. Οι εν λόγω συνθήκες περιλαμβάνουν:
- περιβάλλον με χαμηλή οξύτητα
- περιβάλλον με χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη ή αλάτι
- περιβάλλον χαμηλής περιεκτικότητας σε οξυγόνο ή χωρίς οξυγόνο
- περιβάλλον με ορισμένη ποσότητα νερού και εύρος θερμοκρασίας
Στην πραγματικότητα, η νόσος μπορεί να προκληθεί από την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων, από έναν τραυματισμό, ακόμα και από την εισπνοή της τοξίνης.
Ενδεικτικά, τα ακατάλληλα κονσερβοποιημένα και συντηρημένα τρόφιμα ή αυτά που έχουν υποστεί ζύμωση μπορεί να δημιουργούν τις κατάλληλες συνθήκες για την ανάπτυξη των σπόρων και τη δημιουργία της τοξίνης. Παράγεται επίσης σε παστεριωμένα ή ελαφρώς μαγειρεμένα τρόφιμα που δεν έχουν καταψυχθεί, ειδικά όταν βρίσκονται σε αεροστεγή συσκευασία (π.χ. καπνιστά ψάρια, προϊόντα κρέατος, σάλτσες κ.ά.)
Αλλαντίαση και συμπτώματα
Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως 18-36 ώρες μετά την κατανάλωση της μολυσμένης τροφής.
Συμπτώματα σε ενηλίκους:
- Ίλιγγος
- Αδυναμία
- Ξηροστομία
- Θολή όραση
- Τάση προς έμετο
- Έντονη δύσπνοια
- Κράμπες στην κοιλιά
Συμπτώματα σε βρέφη:
- Άτονο κλάμα
- Νωχελικότητα
- Δυσκοιλιότητα
- Έκκριση σάλιου
- Έντονη δύσπνοια
Σε κανέναν άνθρωπο δεν παρατηρείται πυρετός ή απώλεια συνείδησης.
Αλλαντίαση και θεραπεία
Η διάγνωση της τροφιμογενούς αλλαντίασης στηρίζεται στην ανεύρεση της αλλαντικής τοξίνης στον ορό, στα κόπρανα ή στις γαστρικές εκκρίσεις του ασθενούς και στο τρόφιμο που ενοχοποιείται για τη μόλυνση ή στην ανεύρεση του βακτηρίου σε καλλιέργεια γαστρικών εκκριμάτων ή κοπράνων του ασθενούς.
Η τροφιμογενής και τραυματική αλλαντίαση θεραπεύονται με αντιτοξίνη η οποία μπλοκάρει τη δράση της τοξίνης. Όταν η αντιτοξίνη δοθεί πριν ολοκληρωθεί η παράλυση, μπορεί να προλάβει την επιδείνωση και να βραχύνει τον χρόνο αποθεραπείας. Στην τροφιμογενή αλλαντίαση χρήσιμη είναι η απομάκρυνση της μολυσμένης τροφής από το έντερο είτε με υποκλυσμούς είτε με πρόκληση εμέτου.
Με ποιον τρόπο θα προστατευτείτε;
(*) Προσθέστε στις τροφές λεμόνι. Το λεμόνι δημιουργεί ένα όξινο περιβάλλον.
(*) Μην καταναλώνετε τρόφιμα με αλλοιωμένα χαρακτηριστικά. Τρόφιμα δηλαδή που μυρίζουν άσχημα, έχουν κακή γεύση ή χρώμα.
(*) Ελέγχετε πάντοτε τις κονσέρβες που αγοράζετε. Αποφύγετε όσες είναι χτυπημένες και μη ξεχνάτε να ελέγχετε την ημερομηνία λήξης.
(*) Όσον αφορά τα βρέφη δεν θα πρέπει ποτέ να δώσετε μέλι ή σιρόπι φρουκτόζης. Τ καλύτερο μέτρο πρόληψης κατά της αλλαντίασης είναι ο θηλασμός.