Όσο θυμάμαι τον εαυτό μου θυμάμαι και την μητέρα μου να μου φωνάζει, «Mην μπαίνεις στο νερό με γεμάτο στομάχι». Στη συνέχεια θυμάμαι και την απάντηση που της έδινα, «Εδώ στα ρηχά θα είμαι δεν θα κολυμπήσω». Τελικά είναι τόσο αθώο αυτό, ή εμπεριέχει κινδύνους που μπορούν να αποβούν μοιραίοι για την υγεία ή ακόμη και για την ανθρώπινη ζωή;
O κ. Χαράλαμπος Παπαμαρκάκης εξηγεί μέσω του health4u.gr αν τελικά το κολύμπι μετά το φαγητό είναι επικίνδυνο.
Ο πρώτος βασικότερος και προφανής λόγος είναι για να μην επιβαρύνουμε την καρδιά μας ακόμη περισσότερο απ’ όσο θα πρέπει, και την εξαναγκάσουμε σε μία πιο αυξημένη ροή αίματος (stress).
Είναι αλήθεια ότι κατά την διαδικασία της πέψης ο οργανισμός στέλνει περισσότερο αίμα στο στομάχι παρά στους μύες, ώστε να βοηθήσει αυτή την διαδικασία. Βέβαια στην πραγματικότητα υπάρχει αρκετό αίμα στο σώμα μας ώστε να μπορεί να εκτελέσει όλες τις απαιτούμενες λειτουργίες. Παρόλα αυτά όμως είναι πολύ πιθανό να προκληθούν στον οργανισμό μυϊκές κράμπες κυρίως στους μηρούς, στις γάμπες και στα χέρια.
Κράμπες – Αντιμετώπιση με διατροφή
Ο λόγος που προκαλούνται οι κράμπες αυτές δεν έχει εξηγηθεί πλήρως, ενώ δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν πως η σωματική άσκηση μετά το φαγητό προκαλεί κράμπες. Επίσης είναι γνωστό πως η έντονη άσκηση απομακρύνει το αίμα από την διαδικασία της πέψης και το στέλνει στο δέρμα, τους μύες και τα άκρα.
Ακόμη όμως και μία μυϊκή κράμπα μέσα στο νερό, δεν θα αποβεί απαραίτητα θανατηφόρα. Σύμφωνα με την αρχή του Αρχιμήδη “Κάθε σώμα βυθισμένο σε ρευστό δέχεται άνωση ίση με το βάρος του ρευστού που εκτοπίζει.” Έτσι λοιπόν μπορούμε να γυρίσουμε ανάσκελα μεγαλώνοντας την επιφάνειά μας με σκοπό να χρησιμοποιήσουμε την θετική πλευστότητα που προκαλείται λόγω της άνωσης, και να επιπλεύσουμε αργά προς την ακτή χωρίς πανικό και άγχος.
Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί αν κολυμπήσουμε με γεμάτο στομάχι είναι μία πιθανή ναυτία και πρόκληση αντανακλαστικού έμετου ως αντίδραση του οργανισμού. Είναι ένα δυσάρεστο μεν συναίσθημα αλλά όχι και θανατηφόρο.
Τι είναι το Σύνδρομο της Υδροπληξίας;
Ο δεύτερος και άγνωστος στο ευρύ κοινό λόγος, είναι το «Σύνδρομο της Υδροπληξίας», σύμφωνα με το οποίο λόγω της ταχείας εισόδου σε κρύο νερό δύναται να προκληθεί λιποθυμία και κατ’ επέκταση μία πιθανή κατάσταση πνιγμού. Η απόδοση της ευθύνης πρόκλησης αυτής της κατάστασης που αποδίδεται στο γεμάτο στομάχι και τις ακατάλληλες τροφές είναι απλά προϊόν μυθοπλασίας.
Ο ανθρώπινος οργανισμός, όταν το στομάχι είναι γεμάτο με μεγάλο φορτίο φαγητού, όπως αναφέρω και στην αρχή του άρθρου, εισέρχεται σε μία κατάσταση stress με σκοπό να επιταχύνει την διαδικασία της πέψης. Έτσι λοιπόν το υπέρμετρα γεμάτο στομάχι, είναι ένας επιβαρυντικός παράγοντας στο να επιφέρει ένα πιθανό «Σύνδρομο της Υδροπληξίας».
Τι όμως πραγματικά συμβαίνει και από τι προκαλείται;
Το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι το γεμάτο στομάχι αλλά η άμεση και ξαφνική μεταβολή της θερμοκρασίας που επέρχεται από την επαφή με το κρύο νερό. Κατά τη διάρκεια της παραμονής μας σε θερμοκρασία επιφανείας στην παραλία, και ειδικά όταν αθλούμαστε κάνουμε ηλιοθεραπεία ή εκτελούμε κοπιαστικές λειτουργίες, ο οργανισμός μας δύναται να ανεβάσει θερμοκρασίες από 37 – 39ο C.
Αντίθετα, η θερμοκρασία του νερού μπορεί να κυμαίνεται από 18 – 24ο C. Με μία γρήγορη είσοδο στο κρύο νερό, μπορεί να προκληθεί η υπέρ – ενεργοποίηση του λεγόμενου Κολπικού Νεύρου στον εγκέφαλο, το οποίο μπορεί να επιφέρει εκτός από γαστρικά συμπτώματα όπως αναφέρω παραπάνω, βραδυκαρδία, υπόταση και στο τέλος απώλεια αισθήσεων στο νερό. Σε περίπτωση λιποθυμίας τότε είναι πολύ πιθανό να επέλθει και μία κατάσταση πνιγμού.
Διαταραχές από την υψηλή θερμοκρασία
Πως μπορούμε να τα αποφύγουμε όλα αυτά;
Μέχρι τώρα, η επιστημονική κοινότητα δεν έχει καθορίσει πόση ώρα ακριβώς είναι απαραίτητο να περιμένει κάποιος, ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία της πέψης προκειμένου να εισέλθει στο νερό, ούτε και υπάρχουν συγκεκριμένες και επιστημονικά αποδεδειγμένες συστάσεις από τους αρμόδιους φορείς. Είναι βέβαια ευρέως γνωστό ότι οι υδατάνθρακες μεταβολίζονται πιο γρήγορα στην καταβολική διαδικασία της πέψης, σε σχέση με τις πρωτεΐνες και το λίπος.
Σε κάθε περίπτωση, λοιπόν, καλό είναι να καταναλώνετε ελαφριά και εύπεπτα γεύματα στην παραλία αν έχετε σκοπό να μπείτε στη θάλασσα μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα. Επίσης είναι καλή η σταδιακή είσοδος στο νερό και ειδικά αν η διαφορά θερμοκρασίας σώματος και νερού είναι αισθητά μεγάλη.
Με την απαραίτητη προσοχή και τηρώντας τους κανόνες ασφαλείας, τότε όλοι μπορούμε να χαρούμε το νερό μένοντας μακριά από μυθοπλασίες, δράκους και θαλάσσια τέρατα, που ενδεχομένους να μας πάρουν την ζωή. Όπως όλα στη φύση έτσι και η θάλασσα ή το νερό γενικότερα, επιδεικνύοντας τον απαιτούμενο σεβασμό, μας υποδέχεται ως φίλος μας, και όχι ως θανάσιμος εχθρός μας.
Κολύμπι μετά το φαγητό – Πόση ώρα μετά το φαγητό μπορώ να κάνω μπάνιο;
Ο Αμερικανικός Ερυθρός Σταυρός συνιστά τη χρήση κοινής λογικής, όσον αφορά το κολύμπι μετά το φαγητό. Είναι σώφρον να περιμένετε μέχρι το παιδί σας να νιώθει άνετα και να “έχει κατέβει” καλά το φαγητό στο στομάχι του, προτού το αφήσετε να μπει και πάλι στο νερό. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να το κρατάτε με το ζόρι στην ξαπλώστρα δίπλα σας για 2 και 3 ώρες!
Η συμμετοχή σε έντονη δραστηριότητα αμέσως μετά το φαγητό μπορεί να οδηγήσει σε κράμπες, ναυτία και έμετο. Και αν το παιδί είναι ήδη κουρασμένο μετά το φαγητό, τότε δεν θα έβλαπτε να το κρατήσετε δίπλα σας για λίγο και να του εξηγήσετε ότι πρώτα πρέπει να ξεκουραστεί, προτού συνεχίσει το παιχνίδι στο νερό.
