Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «American Family Physician», το επίσημο περιοδικό της Αμερικανικής Ακαδημίας Οικογενειακών Γιατρών, όταν υπάρχει βλάβη στο συκώτι, απελευθερώνονται διάφορες ουσίες. Δύο από αυτές είναι οι τρανσαμινάσες: η τρανσαμινάση της αλανίνης (ALT – Alanine Transaminase) ή γλουταμινική πυροσταφυλική τρανσαμινάση ορού (SGPT – Serum Glutamic Pyruvic Transaminase) και η ασπαραγινική τρανσαμινάση (AST – Aspartate transaminase) ή γλουταμινική οξαλοξική τρανσαμινάση ορού (SGOT – Serum Glutamil Oxaloacetic Transaminase).

Τρανσαμινάση φυσιολογικές τιμές

Η πυροσταφυλική τρανσαμινάση (SGPT) λειτουργεί ως καταλύτης στην αντίδραση για την παραγωγή αμινοξέων. Η SGPT αξιολογείται μαζί με την Αμινοτρανσφεράση του Ασπαρτικού (Οξαλοξική Τρανσαμινάση) (SGOT/AST) για την παρακολούθηση της ηπατικής βλάβης.

Οι τιμές των δύο τρανσαμινασών συνήθως υπάρχουν σε μια αναλογία περίπου 1:1. Η τιμή της SGOT είναι μεγαλύτερη από της SGPT σε επαγόμενη από αλκοόλ ηπατίτιδα, στην κίρρωση και στον μεταστατικό καρκίνο του ήπατος. Η SGPT είναι μεγαλύτερη από την SGOT στην περίπτωση της ιογενούς ή της φαρμακευτικής ηπατίτιδας.

Ο βαθμός της αύξησης του επιπέδου των τρανσαμινασών παρέχει πληροφορίες ως προς την πιθανή αιτία του προβλήματος. Μια διπλάσια αύξηση των τιμών τους είναι συνήθως ενδεικτική απόφραξης των χοληφόρων ενώ μια 10-πλάσια αύξηση της SGOT και της SGPT είναι συνήθως ενδεικτική ηπατίτιδας.

⇒ Υψηλό Ινωδογόνο ή χαμηλό; Ποια είναι τα αίτια;

Oξαλοξεική και πυροσταφυλική τρανσαμινάση – Τιμές

Θα πρέπει να διευκρινισθεί ότι οι φυσιολογικές τιμές διαφέρουν από εργαστήριο σε εργαστήριο ανάλογα με την μέθοδο μέτρησής τους και το αντιδραστήριο που χρησιμοποιούν. Σε γενικές γραμμές οι φυσιολογικές τιμές των τρανσαμινασών είναι οι εξής:

Πυροσταφυλική τρανσαμινάση (SGPT/ALT):

• Άνδρες: 10-55 IU/L
• Γυναίκες: 7-30 IU/L

Oξαλοξεική αμινοτρανσφεράση (SGOT/ALT):

• Άνδρες: 10-40 IU/L
• Γυναίκες: 9-32 IU/L

Υψηλή πυροσταφυλική τρανσαμινάση

Όταν οι τρανσαμινάσες είναι ανεβασμένες είναι πιθανό να υπάρχει κάποια υποκείμενη αιτία. Συνήθως ο γιατρός προτείνει μια επαναληπτική αιματολογική εξέταση προκειμένου να βεβαιωθεί ότι τα επίπεδα των ενζύμων παραμένουν αυξημένα και ότι η άνοδος δεν ήταν παροδική ή συμπτωματική.

Εφόσον οι επακόλουθες εξετάσεις βγουν θετικές, τότε ο γιατρός θα προτείνει θεραπευτική αγωγή ανάλογα με την αιτία του προβλήματος. Για παράδειγμα, στην περίπτωση μη αλκοολικής νόσου του ήπατος ή μεταβολικού συνδρόμου, ο ασθενής θα πρέπει πρωτίστως να υιοθετήσει υγιεινές διατροφικές συνήθειες, να απέχει από την κατανάλωση αλκοόλ, να προσέχει το βάρος του και να ελέγχει τα επίπεδα της χοληστερόλης του.

Χαμηλή πυροσταφυλική τρανσαμινάση

Η μείωση των τρανσαμινασών αντανακλά μείωση της βιοσυνθετικής λειτουργίας του σώματος ή εμπλοκή του μεταβολισμού τους σε οποιοδήποτε επίπεδο, δεν έχει συμπτώματα και συνήθως ανευρίσκεται σε check up ρουτίνας.

Η διαταραχή συνήθως είναι αθώα και παροδική και προέρχεται από την αντίδραση του σώματος σε παράγοντες όπως ιώσεις, άγχος, αϋπνία. Σπάνια η διαταραχή προέρχεται από φάρμακα ή νοσήματα (π.χ. σύνδρομα κόπωσης, χρόνια λήψη ντοπαμινεργικών φαρμάκων, ανεπάρκεια βιταμινών, καρκινική καχεξία).

Κατά την διάρκεια της σωστής παθολογικής εξέτασης, τα στοιχεία από το ιστορικό, τα συνoδά συμπτώματα, ορισμένα σημεία από την εξέταση κατευθύνουν την διάγνωση και την θεραπεία. Σε ορισμένες περιπτώσεις επιβάλλονται συμπληρωματικοί εργαστηριακοί έλεγχοι.

⇒ Χαμηλή φερριτίνη – Αίτια, συμπτώματα και αντιμετώπιση

Πώς μπορώ να μειώσω τις τρανσαμινάσες;

SGPT πώς πέφτει;

SGOT πώς πέφτει;

Oι τρανσαμινάσες είναι δείκτης φλεγμονής – βλάβης του ήπατος. Για αρχή είναι σημαντικό να βρεθεί η αιτία της αύξησης των ενζύμων ώστε να ληφθεί η κατάλληλη θεραπεία, φαρμακευτική ή μη.

Για παράδειγμα: στην αλκοολική νόσο του ήπατος η κατάλληλη θεραπεία για τη μείωση των τρανσαμινασών είναι η διακοπή του αλκοόλ (μη φαρμακευτική θεραπεία), ενώ στην ηπατίτιδα C, η κατάλληλη θεραπεία είναι η λήψη του ενδεδειγμένου αντιικού φαρμάκου (φαρμακευτική θεραπεία).