Τα αυτοάνοσα νοσήματα ταλαιπωρούν πολλούς ανθρώπους αλλά η σωστή διατροφή μπορεί να βοηθήσει.
Το πρόβλημα με τα αυτοάνοσα δημιουργείται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται κατά λάθος στο σώμα, θεωρώντας ότι απειλείται.
Ορισμένες αυτοάνοσες ασθένειες στοχεύουν μόνο ένα όργανο. Ο διαβήτης τύπου 1, για παράδειγμα, βλάπτει το πάγκρεας. Άλλες ασθένειες, όπως ο ερυθηματώδης λύκος, επηρεάζουν ολόκληρο το σώμα.
Αυτοάνοσα νοσήματα και διατροφή
Έρευνες υποστηρίζουν ότι η σωστή διατροφή μπορεί να περιορίσει τα συμπτώματα που επιφέρουν τα αυτοάνοσα νοσήματα.
Οι τροφές που βοηθούν στην αντιμετώπιση των αυτοάνοσων νοσημάτων είναι:
- οποιαδήποτε λαχανικά, εκτός από εκείνα που ανήκουν στα στρυχνοειδή
- υψηλής ποιότητας θαλασσινά που είναι πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα
- τρόφιμα που έχουν υποστεί ζύμωση
- άπαχο κρέας και συκώτι
- μικρές ποσότητες φρούτων
- έλαια, όπως λάδι ελιάς, καρύδας και αβοκάντο
Γενικά, η διατροφή επικεντρώνεται σε μη επεξεργασμένα τρόφιμα και σε εκείνα που δεν περιέχουν πρόσθετα, όπως η ζάχαρη.
Τρόφιμα προς αποφυγή
Υπάρχουν πολλές ομάδες τροφίμων που πρέπει να αποφεύγετε όταν ακολουθείτε μια διατροφή για να αντιμετωπίσετε αυτοάνοσα νοσήματα:
- στρυχνοειδή, όπως ντομάτες, πατάτες, πιπεριές και μελιτζάνες
- όσπρια
- γαλακτοκομικά
- μερικά φυτικά έλαια
- καφέ
- αυγά
- ξηρούς καρπούς
- αλκοόλ
- πρόσθετα τροφίμων, όπως εξευγενισμένα ή προστιθέμενα σάκχαρα.
Ποία είναι τα πιο συχνά αυτοάνοσα νοσήματα
- Διαβήτης τύπου 1
Το πάγκρεας παράγει την ορμόνη ινσουλίνη, η οποία βοηθά στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται και καταστρέφει κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη στο πάγκρεας.
Στη ρευματοειδή αρθρίτιδα το ανοσοποιητικό σύστημα προσβάλλει τις αρθρώσεις. Αυτή η επίθεση προκαλεί ερυθρότητα, πόνο και δυσκαμψία στις αρθρώσεις.
Η ψωρίαση αναγκάζει τα κύτταρα του δέρματος να πολλαπλασιαστούν πολύ γρήγορα. Τα επιπλέον κύτταρα συσσωρεύονται και σχηματίζουν φλεγμονώδη κόκκινα «μπαλώματα», συνήθως με ασημί-λευκά σημάδια πλάκας.
- Σκλήρυνση κατά πλάκας
Η σκλήρυνση κατά πλάκας βλάπτει τη μυελίνη, την προστατευτική επικάλυψη που περιβάλλει τα νευρικά κύτταρα, στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Η ζημιά στη μυελίνη επιβραδύνει την ταχύτητα μετάδοσης μηνυμάτων μεταξύ του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού προς και από το υπόλοιπο σώμα.
- Ερυθηματώδης λύκος
Αν και οι γιατροί τη δεκαετία του 1800 περιέγραψαν πρώτη φορά τον λύκο ως δερματική ασθένεια, λόγω του εξανθήματος που συνήθως παράγει, στην πραγματικότητα επηρεάζει πολλά όργανα, συμπεριλαμβανομένων των αρθρώσεων, των νεφρών, του εγκεφάλου και της καρδιάς.
Η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (IBD) είναι ένας όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει καταστάσεις που προκαλούν φλεγμονή στην επένδυση του εντερικού τοιχώματος.
1) Η νόσος του Crohn μπορεί να δημιουργήσει φλεγμονή σε οποιοδήποτε μέρος του γαστρεντερικού σωλήνα, από το στόμα έως τον πρωκτό.
2) Η ελκώδης κολίτιδα επηρεάζει μόνο την επένδυση του παχέος εντέρου και του ορθού.
- Η νόσος του Addison
Η νόσος του Addison επηρεάζει τα επινεφρίδια, τα οποία παράγουν τις ορμόνες κορτιζόλη και αλδοστερόνη καθώς και ανδρογόνες ορμόνες. Η υπερβολική ποσότητα κορτιζόλης μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο το σώμα χρησιμοποιεί και αποθηκεύει υδατάνθρακες και σάκχαρα (γλυκόζη).
Η νόσος του Άντισον αυτοάνοσης αιτιολογίας μπορεί να αποτελεί μέρος γεννητικών συνδρόμων που χαρακτηρίζονται από πολλαπλές αυτοάνοσες ενδοκρινοπάθειες.
Μπορεί δυνητικά να επηρεάσει άτομα οποιασδήποτε ηλικίας, αλλά συνήθως εμφανίζεται σε άτομα ηλικίας 30-50 ετών
- Σύνδρομο Sjögren
Αυτή η κατάσταση επιτίθεται στους αδένες που παρέχουν λίπανση στα μάτια και το στόμα. Τα βασικά συμπτώματα του συνδρόμου Sjögren είναι η ξηροφθαλμία και η ξηροστομία, όμως μπορεί να επηρεάσει επίσης τις αρθρώσεις και το δέρμα.
- Η θυρεοειδίτιδα του Hashimoto
Στη θυρεοειδίτιδα του Hashimoto η παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών επιβραδύνεται. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν αύξηση βάρους, ευαισθησία στο κρύο, κόπωση, απώλεια μαλλιών και οίδημα του θυρεοειδούς ( βρογχοκήλη).
- Αυτοάνοση αγγειίτιδα
Η αυτοάνοση αγγειίτιδα συμβαίνει όταν το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στα αιμοφόρα αγγεία. Η φλεγμονή που προκύπτει περιορίζει τις αρτηρίες και τις φλέβες, επιτρέποντας τη διέλευση λιγότερου αίματος.
Γιατί το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται στο σώμα;
Οι γιατροί δεν ξέρουν ακριβώς τι οδηγεί το ανοσοποιητικό σύστημα να επιτίθεται στους ιστούς του. Ωστόσο, ορισμένοι άνθρωποι είναι πιο πιθανό να πάσχουν από αυτοάνοσο νόσημα συγκριτικά με άλλους. Σύμφωνα με μελέτη του 2014, οι γυναίκες πάσχουν από αυτοάνοσα νοσήματα πάνω από δύο φορές περισσότερο σε σύγκριση με τους άνδρες ‒ 6,4% των γυναικών έναντι 2,7% των ανδρών. Συχνά ξεκινούν κατά τη διάρκεια της περιόδου τεκνοποίησης μιας γυναίκας (15 έως 44 ετών).
Ορισμένες αυτοάνοσες ασθένειες είναι πιο συχνές σε ορισμένες εθνικές ομάδες. Για παράδειγμα, ο λύκος επηρεάζει περισσότερο τους Αφροαμερικανούς και ισπανόφωνους απ’ ό,τι τους Καυκάσιους. Ορισμένα αυτοάνοσα, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας και ο λύκος, εμφανίζονται σε οικογένειες. Δεν έχει κάθε μέλος της οικογένειας απαραίτητα την ίδια ασθένεια, αλλά κληρονομούν την ευαισθησία σε αυτοάνοσες παθήσεις.
Επειδή η συχνότητα εμφάνισης αυτοάνοσων ασθενειών αυξάνεται, οι ερευνητές υποψιάζονται περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως λοιμώξεις και έκθεση σε χημικά ή διαλύτες. Η «δυτική διατροφή » είναι ένας άλλος ύποπτος παράγοντας κινδύνου πρόκλησης αυτοάνοσων νοσημάτων. Η κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, σάκχαρα και με υψηλή επεξεργασία θεωρείται ότι συνδέεται με φλεγμονές, που μπορεί να προκαλέσουν ανοσοαπόκριση. Ωστόσο, αυτό δεν έχει αποδειχτεί.